Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mumdochodów,różnegorodzajuzasiłkisocjalneiwszelkieinneśrodkikiero-
wanebezpośredniodoludziubogich,którychcelemmabyćosłabianieostrości
dystansówspołecznych.
Tematem,któryprzyciągatylesamouwagi,jestmożliwośćpogodzenia
zasadyrównychszanszpostulataminarzeczrównychwarunkówżyciowych.
Różniceteoretycznekrzyżująsiętuzalternatywnymiwizjamipolitykispołecz-
nej,cozaogniaemocje.Pojednejstroniesytuujesięobózzwolennikówlewicy,
2.3.NIERÓWNOŚCIWASPEKCIEMORALNYM
dlaktórychniedoprzyjęciajeststanowiskoliberałów,żewarunkiemfunkcjonal-
negocharakteruzasadyrównychszansdlastosunkówspołecznychjestutrzy-
manienierównościspołecznych.Podrugiejstroniegrupująsięliberałowie.Ich
zdaniemmodelrównościszansjestmożliwytylkoprzyzachowaniunierówno-
ści„warunków”,nietrudnobowiemzauważyć-jakstwierdzają-żeswobodne
przemieszczaniesięjednostekmiędzypozycjamiusytuowanymiwhierarchii
społecznej,czylibrakwszelkichbariernarzuconychodgórnieprzezpaństwo,
jestwarunkiemefektywnegofunkcjonowaniategomodelu.
Rozważmymożliwościpogodzeniatychopcjinahipotetycznymprzykładzie.
DwakrajeAiBcharakteryzująsięwyjątkowoprostąstrukturąklasową,bowiem
sąwnichtylkodwieklasy:wyższainiższa.WspołeczeństwieAnierównościsą
minimalne:członkowieklasywyższejmająniecowyższewykształcenie,uzy-
skujątrochęwyższedochody,mieszkają(załóżmy)wdomachspółdzielczych
oniecowyższymstandardzieiwykonujątrochębardziejzłożoneicenione
zawody,takwięcdystansdzielącyichodklasyniższejmawymiarsymboliczny.
Jednakegalitaryzmowidotyczącemusferydystrybucjidóbrihierarchiistatusu
towarzysząwyjątkowoostrebarierydotycząceszanszmianyprzynależności
klasowej.Członkowieklasyniższejniemająprawiewogólemożliwościprzej-
ściadoklasywyższej,zkoleicidrudzyniemajążadnychproblemówzpozosta-
niemnauprzywilejowanychpozycjachrodziców-powiedzmy,żeprzeddegra-
dacjąchroniąichquasi-stanowezasadyaskrypcji.WefekciespołeczeństwoA
jestpodręcznikowymprzykładempołączeniadystrybutywnegoegalitaryzmu
znierównościamiszanswkrańcowejpostaci.
OdwrotniejestwspołeczeństwieB,gdziesilnymnierównościompodwzglę-
demwykształcenia,dochodów,standardumieszkaniowego,uczestniczenia
wkulturzeimożliwościzaspokojeniapotrzebzdrowotnychtowarzyszybrak
barierruchliwościspołecznej.Klasawyższa(powiedzmyodpowiednikzamoż-
nejinteligencji)iklasaniższa(pracownicyfizyczni)tworządwaświaty,oddzie-
loneodsiebiewyraźnymdystansem,aledlarobotnikówniestanowionżadnej
przeszkodywawansie.Prawdopodobieństwoznalezieniasiędziecirobotników
wszeregachinteligencjijesttakiesamo,jakprawdopodobieństwodegrada-
cjijednostekopochodzeniuinteligenckimdoklasyniższej.Wspołeczeństwie
Brównośćszanswspółwystępujewięczbiegunowymrozwarstwieniemhierar-
chiispołecznej.
PorównaniespołeczeństwAiBpozwalazrozumieć,żeniemożliwejestzasto-
sowaniejednegozrozpatrywanychmodeliprzywyłączeniudrugiego.Niemają
oneżadnegoodniesieniadorzeczywistości.WprzypadkuBnieprawdopodobne
33
