Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ3
ZARYSHISTORIISĄDOWNICTWAPRACY
AndrzejDziadzio
Szczelina(pisanabialymiliterami)nawypadek,gdybynagloweksie
zanadtorozpychal
3.1.GENEZASĄDOWNICTWAPRACY
3.1.1.FRANCUSKICONSEILDEPRUDiHOMMES
PoczątkisądówpracywEuropiewiążąsięnierozerwalniezproce-
semliberalizacjidziałalnościgospodarczej,którauzaraniaXIXw.została
opartanazasadachwolnościprzemieszczaniasię,wolnegowyboruza-
woduorazswobodnegozawieraniaumówopracę.Powstaniegospodarki
wolnokonkurencyjnejspowodowałolikwidacjęorganizacjipracyopartej
nastrukturzecechowej,doktórejprzynależnośćbyłaobowiązkowa.Lik-
widacjacechówoznaczałatakżezniesieniesądówcechowych,któreod
średniowieczabyłyjednązpodstawowychformrozstrzyganiasporów
międzymistrzamiaczeladnikami1.
Nowewarunkidziałalnościgospodarczej,polegającem.in.napeł-
nejswobodziezatrudnianiaizwalnianiapracowników,wymagałypo-
wołanianowychinstytucjidorozwiązywaniasporówzzakresuprawa
pracy.Nieprzypadkowoteżpionierskąrolęwtejdziedzinieodegrałana-
poleońskaFrancja,którejgospodarkęnatorywolnejkonkurencjikapitału
inajemnejpracyprzestawiłnajwcześniejwEuropiekodekscywilny
z1804r.NapoleonowiBonaparteprzypadłazatemwudzialeinicjatywa
wstworzeniuinstytucjisądowej,któramiałarozstrzygaćsporypracow-
niczewewczesnejfazierozwojugospodarkikapitalistycznej.
W1806r.NapoleonzgodziłsięnapowołaniewLyonie,wmiejsce
sędziówcechowych,sądurozjemczego(conseildeprudihommes),złożonego
1W.Ogris,GeschichtedesArbeitsrechtsvomMittelalterbisindas19.Jahrhundert(wo)
ElementeeuropäischerRechtskultur,Wien2003,s.600.Sądownictwocechowestanowiłohi-
storycznienajwcześniejsząformęrozstrzyganiasporówzzakresustosunkówpracy.Nie-
którezasadystosowaneprzezsądycechoweprzeszłydoustrojusądówtworzonychna
początkuXIXw.,np.niedopuszczeniedopostępowaniapełnomocnikówprawnych,ust-
nośćiskróconycharakterpostępowaniaorazjegopojednawczycel.Różnicapolegałajed-
naknatym,żesądycechowebyłyautonomiczneiniezależneodpaństwaorazstosowały
proceduręopartągłównienazwyczaju.
55