Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXIV
AntologiatwórczościliterackiejŻydówwŁodzi
redaktoremnaczelnymbyłAbramZyngerman.Tygodnikzawierałdodatek
nLodzerSocjalistiszeJungSztime”.ZinicjatywypartiiPoalejAgudasIsroel
wydawanotygodniknDiJidyszeArbeterSztime”.Wrazzpostępującym
procesemasymilacjizaczynająsięukazywaćgazetywjęzykupolskim.Henryk
ElzenbergbyłwspółtwórcąnDziennikaŁódzkiego”,aFeliksHalpernjednym
zredaktorównGońcałódzkiego”.RodzinaprzemysłowcówKonówwspierała
wydawanienGłosuPorannego”.Wlatachdwudziestychukazywałysiętakże
czasopismapoświęconesprawomliteraturyikultury,jaknSzweln”,założone
przezIzraelaRabonaiChaimaLejbaFuksa,nS’Feld”,wydawanewlatach1919–
–1923jakoczęściowyspadkobiercapismanJungJidysz”,zktórymwspółpracowali
M.Broderson,I.Kacenelson,Ch.Krul,J.Adler,M.SzwarciI.Brauner,nInzl”oraz
miesięcznikliterackinOs.Lid,Nowele,Esej,Bild”.Tenostatnizostałstworzony
przezpisarzaIzraelaRabona,abydaćmożliwośćpublikowaniautworówmłodym
debiutującymautorom.Swetekstypublikowaliwnimnietylkodebiutanci,aleteż
twórcyjużznani,m.in.MiriamUlinower,IzraelTrunk,IzraelRabon,Abraham
JoachimowiczorazMojszeBroderson.
Zpowodukłopotówfinansowychżywottegoperiodykubyłkrótki.Niewiele
pomogłowsparciefinansowewwysokości100dolarówpisarzaSzolemaAsza23.
WokresieIwojnyświatowejznaczącywpływnakształtpismliterackichmiał
IcchokKacenelson.Jegowierszpt.Hejmloz[Bezdomni]otwierałpierwszy
numerpismaliterackiegonDiictikecajtn”,którezaczęłosięukazywaćw1915r.
RedaktoremnaczelnymbyłpochodzącyzKaliszaH.Słonim.Wzaledwie
ośmiujegonumerachpublikowaliswetekstym.in.IcchokHerszRadoszycki
orazMiriamUlinower,krytykiteatralnepisałZalmenZylbercwajg.Kacenelson
zamieszczałutworytakżewzałożonymw1916r.przezMaurycegoPoznańskiego
piśmienLiteratur”.PublikowaliwnimtakżewspomnianyjużI.H.Radoszycki,
CwiKahanorazrzeźbiarzMarekSzwarc24.PonadtoKacenelsonwspółredagował
zLajbemŻytnickimmiesięczniknHeftnfarliteraturunkunst”.W1918r.ukazał
sięwŁodzialmanachliterackiJugend:zamlheftfarszejnerliteraturunfrajengedank
[Młodość.Zeszytpoświęconyliteraturzepięknejiwolnejmyśli].Jegoredaktorem
byłCwiKahan,wydawcąA.Akerberg.Wmanifeściealmanachuzatytułowanym
Najewegn[Nowedrogi],któregoautorembyłBaalHalojmes,pojawiłsiępogląd,
żenowepokolenietwórcówżyjewpoczuciupustkiduchowej.Autorwzywałdo
odnowykulturyjidysz.WtomieznalazłysięwierszeIcchokaKacenelsonaBeszas
diszturem[Podczasburzy]orazHerszaRadoszyckiegoWerbizdu?[Kimjesteś?].
OprócztekstówznanychautorówwdrugiejczęściFrojen-motiwn[Motywy
kobiece]publikowałypoetki:RóżaJakubowicz,MiriamUlinower,Szoszana
23Por.I.Olejnik,JisroelRabon:Życieitwórczość[w:]J.Rabon,Bałuty.Powieśćoprzedmieściu,
red.K.Radziszewska,N.Krynicka,Łódź2016,s.103in.
24Por.G.Rozier,MojżeszBroderson...,s.28.
