Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zabobon,budzącegrozęludowewierzenia,awich
miejscewkroczyłyrozsądekiradosnawiedza
spóźnionegookilkadekadoświecenia.
Oświecenibyliprzekonani,żezwalczyliwiarę
wistotę,którawśródludziwszystkichstanówbudziła
większeprzerażenieniżdiabeł,piekło,anawetsam
Bóg.Walczylizniątakświeccy,jakduchowni,skryci
ateiści,deiści,kartezjanie,wolterianie,biskupiieks-
jezuici.Uzbrojeniwnaukowe,filozoficzneiteologiczne
argumenty,swoimirozprawami,kazaniami,poezją
idramatamiwyszydziliprzesąd,czyniączwierzących
weńkarykaturalne,przysłowiowewręczfigury
nieoświeconychprostaków.
Istotą,którazjednoczyłanajostrzejszeumysłyipióra
polskiegowiekurozumu,byłwłaśnieupiór–umarły
wychodzącyzgrobu,napadającyludziibydło,duszący
lubpijącykrew,rozsiewającyzarazęisamymswoim
istnieniemzaburzającyporządekświata.Upiórbył
ucieleśnieniemchaosu,awiaraweń–zgorszeniem
teologówipośmiewiskiemdlafilozofów.
Dzieckowulkanicznejzimy
Niemasłowiańskiejmitologii,alejestsłowiańskimit.
Najpotężniejszyzeuropejskichmitów,znanydziś
nacałymświecie,eksploatowanynawszelkiemożliwe
sposoby,nieustanniekarmiącykulturęmasową
iniosącyzesobątylesamostrachu,cozysków.Tomit
wampira,który–gdybyniezmianyklimatyczne
w1816roku,pozostałbyludowymwierzeniem
ikrótkotrwałąfascynacjąuczonych.Rokwcześniej
naindonezyjskiejwyspieSumbawa,powiekach
uśpienia,wybuchłwulkanTambora.Erupcjaprzyniosła
zniszczeniewpromieniukilkusetekmil,ale
