Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rzeczywistościtakdobrzeznanejjemu,jakijegorówieśnym
czytelnikom.Potrafiłwięcwskazywaćiuwypuklaćjejrealistyczny
wymiaricharakter,czyniączazwyczajosiąintrygiswychkomedii
pieniądze,miłośćimałżeństwoorazstawiającbohaterówprzed
głównymdylematem:małżeństwodlapieniędzyczyzmiłości,ale
takżeopiewająctekwestiecorazczęściejwformieprozaicznej.
WykpiwanyprzezwszystkichPapkin–wodróżnieniu
odPlautowskiegożołnierzasamochwała,swegoantycznego
protoplasty[48]–jestwujęciuFredrypostaciąnietylkośmieszną,ale
itragiczną.Dziejesiętakdlatego,żewpełniuświadamiasobie
iboleśnieodczuwawłasnąśmiesznośćwynikającązprzesłaniania
tchórzostwaorazbezradnościpozorowanymbohaterstwem,które
pryskanadźwiękkażdegogłośniejszegosłowazestronyinnych.
Inieprzypadekto,żejemuwłaśniepowierzyłkomediopisarz
dowypowiedzenianajważniejsząkwestięwutworze,uogólniającą
bezlitośniedrastycznązasadęrządzącąludzkimświatem:
Wdzięcznośćludzi,wielkośćświata–
Każdysiebiemanawzględzie,
Adrugiegozanarzędzie,
Pókidobre–cacko,złoto;
Jakzepsute–ruszajwbłoto.
(Zemsta,aktIV,w.262–267)
„Nieśmiesznaśmieszność”.Wielowymiarowośćświatajest
wkomediachFredrywszechobecna,podobniezresztąjak
ambiwalentnośćoceniról.Oszukującyzostajeoszukany,
antyfeministaokazujesięzalotnikiem,intrygantpadaofiarąwłasnej
intrygi,takjakżartowniś–swojegożartu.WMężuiżonie
rozgrywanesąprzewrotneszachymiłosne.Mieniącysięmistrzem
flirtówimiłostekmążstajesięrogaczem,atozasprawąprzyjaciela
domu,który–takjakwszystkiepostacieztejkomedii–prowadzi
równocześnietrzypoziomowągrę,wcielającsięwróżnerole
iwchodzączrozmysłemwnietypoweinterakcje.Dworującysobie
zkobietimałżeństwapanowiezDamihuzarówwmigpodich
wpływemzmieniająsięwzakochanychiwzdychających
zalotników.Deklarowanyantyfeminizmznikaizaprzysięgli
kawalerowieodsłaniająsweskrywanetęsknotyzaprawdziwym
domemirodziną.TakjakCześnikzZemsty,którymimopodagry
