Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3
3
Zaburzeniaosobowości
wparadygmaciepoznawczym
DominikaGórska
Poznawczateoriazaburzeńosobowościwywodzisięzklasycznejpo-
znawczejteoriiiterapiizaburzeńijeststosunkowomłodądziedzinąwiedzy
ipraktyki.Kognitywnemodelezaburzeńosobowościzostałysformułowane
przezAaronaBeckaiwspółpracowników(1990,2004)orazJeffreyaYounga
(2003);zapoznawczymodeluważasięrównieżdialektycznąterapiębeha-
wioralnązaburzeniaosobowościborderlineMarshyLinehan(1993)(por.
Cierpiałkowska,wtymtomie).Wykazująonenaszeregróżnicwodniesie-
niudopoznawczychkoncepcjizaburzeńlękowychczydepresyjnych,głów-
niekoncentrującsięnastabilnych,utrwalonychiujawniającychsięwciągu
całegożyciadezadaptacyjnychstrukturachpoznawczychorazwzorcach
funkcjonowaniazawierającychrównieżelementyinterpersonalne.
3.1.Ewolucyjno-poznawczateoriazaburzeń
osobowościAaronaT.Becka
Teoriapoznawczazaburzeńpodkreślaprzedewszystkimrolęprzetwa-
rzaniainformacjiwaktywowaniupoznawczych,afektywnych,motywacyj-
nychibehawioralnychreakcjitworzącychadaptacyjneidezadaptacyjne
wzorcefunkcjonowania.Wzorcetebazująnaczynnikachgenetycznychoraz
ewolucyjnychiukształtowaneprzeztemperament,doświadczeniarozwo-
joweihistorięuczenia(Weishaar,Beck,2006).Dopowstaniazaburzeń,
wtymzaburzeńosobowości,przyczyniasięwięcinterakcjagenetycznych
predyspozycjizniepożądanymwpływeminnychosóbiokreślonymiura-
zami.Choćwmodelukognitywnymzaburzeńpodkreślasiękluczowąrolę
poznania,toniezakładasię,żepoznaniepowodujepsychopatologię.Po-
znanieodgrywaważnąrolęwpatologicznejreakcjinazdarzenia,jestważną
częściącyklu/wzorcafunkcjonowaniaiobiecującympunkteminterwencji,
aleniejestprzyczynązaburzeń(Pretzer,Beck,2005).