Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
REZONANSMAGNETYCZNY
2
schorzeniami,wktórychwystępujeotępienie,np.
zchorobąParkinsona,demencjąnaczyniowączyczo-
łowo-skroniową.
Schizofrenia.Wielebadańwskazujenato,żeschi-
zofreniazwiązanajestzdysfunkcjąpłatówczołowych.
Wbadaniachczynnościowegorezonansumagnetycz-
negofaktyczniemożnazaobserwowaćzmniejszenie
obszarówaktywacjiiichamplitudywobrębiekory
przedczołowej,atakżezmniejszenielateralizacjiodpo-
wiedzinazadaniaangażującepamięćoperacyjną.
Stwierdzasiętakżeinnezaburzeniawbadaniachczyn-
nościowych,np.odmienneaktywacjewobrębieukła-
dulimbicznego.
MONITOROWANIELECZENIA
FARMAKOLOGICZNEGOZAPOMOCĄ
CZYNNOŚCIOWEGOREZONANSU
MAGNETYCZNEGO
Metodaczynnościowegorezonansumagnetycznego
możebyćstosowanadoocenywpływulekównaproce-
sypoznawczezachodzącewośrodkowymukładzie
nerwowym.Lekidziałającenatenukładtestowane
sąinwazyjnienazwierzętachlaboratoryjnych.Czyn-
nościowyrezonansmagnetycznydajemożliwośćobra-
zowaniauludziwsposóbnieinwazyjnyzmianzacho-
dzącychnaskutekterapii.Odnosisiętoszczególniedo
środkówmającychpotencjalnywpływnaleczeniecho-
róbistanów,wktórychdochodzidoupośledzenia
funkcjipoznawczych,takichjakłagodnezaburzenia
poznawcze,chorobaAlzheimera,schizofrenia.Sku-
tecznośćtakichlekówjesttestowananapoczątkuna
zwierzętachlaboratoryjnych,uktórychzostałwytwo-
rzonymodeldanejchoroby.
Zapomocączynnościowegorezonansumagne-
tycznegomożnapokazaćwpływstosowanychlekówna
aktywacjewobrębieośrodkowegoukładunerwowego.
Uważasię,żebenzodiazepiny(wiążącesięzreceptora-
miGABA)orazantagoniścireceptoramuskarynowego
(skopolamina)powodująupośledzeniepamięci.Doty-
czyonogłówniezapamiętywanianowychinformacji
zzaoszczędzeniempamięcisemantycznejiprocedu-
ralnej.Wbadaniachnaosobachzdrowychstwierdzo-
no,żeużycietychlekówzmniejszazasięgiwielkość
aktywacjiniektórychobszarów(zakrętywrzecionowa-
te,hipokampaidolnejkoryprzedczołowej).Wzorzec
aktywacjipozostajenatomiasttakisam.
Odwrotnyefekt(poprawafunkcjipamięciowych)
powinnyteoretycznieprzynosićinhibitoryacetylocho-
linesterazy,zwiększającestężenieacetylocholiny(np.
galantamina).Sąoneczęstostosowaneuosóbzchoro-
bąAlzheimeraiłagodnymizaburzeniamipoznawczy-
miorazzinnymichorobamiprzebiegającymizupośle-
dzeniempamięci.Dotychczasowebadaniazapomocą
czynnościowegorezonansumagnetycznegopokazują
wpływpowyższegoleczenianaaktywacjemózgowe.
Zwiększenieaktywacjiwobszarachkorypobudzanych
podczaszapamiętywaniawystępujewczasiedługo-
trwałegoprzyjmowanialeku,braktegoefektupoprzy-
jęciupojedynczejdawki.Możetowskazywaćnazasad-
nośćdługotrwałegopodawanialekówztejgrupy.
Napodstawieocenystopniaaktywacjiośrodków
mózgowychmożnabadaćprzewidywanąreakcjęna
podawaneleki.Teoretycznieczynnościowyrezonans
magnetycznymożepomócwidentyfikacjiosób,uktó-
rychnastąpiłapozytywnareakcjanadanysposóblecze-
nia.Ponieważlekiantypsychotyczneczęstoprzynoszą
efektdopieropowielotygodniowejterapii,istniejepo-
trzebawcześniejszegooszacowaniaichskuteczności.
Niektórebadaniafaktyczniewskazująnatakiemożli-
wościmetody,jednakdojejzastosowaniaklinicznego
potrzebaujednoliceniaiuproszczeniaparadygmatów
badaniaorazpotwierdzeniaskutecznościnawiększej
grupiepacjentów.
Wleczeniuschizofreniizapomocączynnościowe-
gorezonansumagnetycznegoporównujesięwpływle-
czeniaklasycznymi,„typowymi”lekamiantypsycho-
tycznymioraznowymi,„atypowymi”.Stwierdzasię,że
zmianalekuz„typowego”na„atypowy”powoduje
większąaktywacjęm.in.koryprzedczołowej,której
czynnośćjestupośledzonauchorychnaschizofrenię,
comożebyćwykładnikiempoprawystanupacjenta.
SIEĆSTANUSPOCZYNKOWEGO
Wstaniespoczynkuniektórezobszarówmózguwyka-
zująwiększąaktywnośćniżinne.Zespółtychośrod-
kównazywanyjestsieciąbrakuczynności(default-mo-
denetwork).Jestonaodpowiedzialnazaprocesy,które
mająmiejsceraczejwstaniepasywnymniżaktywnym,
jaknaprzykładmonitorowanieotoczenia,odczuwanie
emocji,podążaniezamyślą.Dosiecitejzaliczanesą
m.in.:tylnaczęśćzakrętuobręczy,koraczołowo-oczo-
dołowa,formacjahipokampa,dolnaczęśćkorypłatów
ciemieniowych.Szczególniedużąaktywnośćwstanie
spoczynkuzzamkniętymioczamiwykazujekoratyl-
nejczęścizakrętuobręczy.Jestonatakżenajczęściej
dezaktywowanymobszarempodczaswykonywania
różnychczynności.
15
