Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(1906–1982),współczesnyznawcastaropolskiejortografii,czytajejakodaj,ut(wyraz
łacińskiwznaczeniu,,żeby,aby,,)japobrucę,atypoc.iwaj,aleniektórzyuczeni
czytaliinaczej,awięcniełac.ut,leczstpol.ać,niezmazurzonepobrucęipoc.iwaj,
leczpobruczęlubpobruszęipocziwaj.Tegorodzajutrudnościwodczytywaniutek-
stówsłowiańskichzapisywanychpisowniąniezłożonąnienależądorzadkości.
Pisownięniezłożonąspotykamyjeszczewniektórychtekstachciągłych
wXIVw.,np.wtzw.Kazaniachświętokrzyskich.Dostrzegamytujednakpewną
nowość,zapowiedźpóźniejszychXV-wiecznychreform,mianowicienowyznak
dlastaropolskiejsamogłoskinosowej.Przypominaonkształtemgreckąliterę
ϕ
.
Zbiegiemczasuliterataprzekształciłasięwtzw.rogateo:o
tudwafragmentyKazańświętokrzyskichdobrzeukazujątentyppisowni.Zprawej
,
,
lubφ.Przytoczone
stronypodanyjesttensamtekstwpisowniwspółczesnej,zzachowaniemjednak
osobliwościjęzykaoryginału.
1.FragmentkazaniaVnadzieńTrzechKróli.
Gdei(e
narodilc(r)olzidow
bopi
d(e)uic
iake(m)me
c(r)olemludazidow
viegodiune(m)narod(e)ny,
wyegouce
cyneny,auyegot(r)vdne(m)
[v]m
ϕ
∫
ceny.
motogoc(r)oleuicha
ϕ
∫
c)te(t),ienze
porochonegovt(r)o-
∫
ne(m)uelikihchud
∫
cepi
∫
m(a)naziua
∫
∫
ky?
kego:
∫
ϕ
Gdziejeśćtet,jenżesię
narodziłkrolżydowski?
Bopismotogokrolewica
dziewicąporodzonegowtro-
jakiemmieściepismanazywa
krolemludażydowskiego:
wjegodziwnemnarodzeni,
wjegouciesznemwielikichcud
czynieni,awjegotrudnem
umęczeni.
2.FragmentkazaniaVInadzieńMatkiBoskiejGromnicznej.
Ta
∫
lo(ua)pi
∫
e
∫
(u
ϕ
)tiluca
∫
nace
∫
chynafal
ϕ
godomnyney
∫
im.
a
ochce(m)
be
p(r)andiui,bogoboyny.aua
tihslov[wykładzjęzy]-
kalaci(n)
taky:videle,p(r)aui,ocy
moy[zbawienietwoje].
∫
ϕ
∫
eym
tai
∫
ϕ
ta
∫
∫
∫
kegovpol
∫
u
ymeon,
louazmo(uo)na
ϕ
ti(m),iem(uz)
∫
(u
∫
kyie
ϕ
)ti,
∫
c
TasłowapiszeświętyŁukasz
nacześćinafałęgodomniniejszym.
Asątaistasłowazmowiona
oćcemświętym,jemuż
bieszeimięSymeon,święty,
prawdziwy,bogobojny.Awa
tychsłow[wykładzjęzy]-
kałacińskiegowpolskijeść
taki:widziele,prawi,oczy
moi[zbawienietwoje].
Wprzytoczonychfragmentachgłoskis,ś,żpisanesąprzez
∫
;cićprzezclub
ch,ac
'przezc;ziz
'przezz;gprzezdlubch;g
´przezd;kprzezc,k;x(tj.ch)
przezh;wprzezu,v,w;literyi,ysłużądooznaczeniagłoseki,y,j.Miękkość
spółgłosekniejestoznaczana.
Najstarszezapisyłużyckierównieżstosująpisownięniezłożoną.Naprzykład
jednazglosdolnołużyckichzXIIw.mapostać:Knizebochna
asani
ˆ
ˆiezt.izezie..e
I.PISMO
23
