Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Friedmanem,skupionymiwokółKołaMłodychHistorykówwJIWO
(JungerHistorikerKrajz).DoKołanależeliteżcihistorycy,którzy
przeżyjąwojnę:ArturEisenbach[89],JózefKermisz,IzajaszTrunk,
iznajdąsiępotemwCentralnejŻydowskiejKomisjiHistorycznej.
Istotnąrolęwtymnurciehistoriografiiodgrywałyprace,którewpisują
sięwobszartzw.ChurbanForszung(czylibadańzniszczenia,
katastrofy).EwaKoźmińska-Frejlakwskazujenabezpośrednie
zapleczemetodologicznetychbadań,które„zgodnebyłyzpostulatem
głoszonymprzezSzymonaDubnowa–nawołującegoŻydów
dopisaniahistoriiwłasnegonarodunapodstawiewszelkiegorodzaju
źródeł:materiałówurzędowych,aleidokumentówosobistych,
zarównowytworzonychprzezelityspołeczne,jakiprzeciętnych
zjadaczychleba”[90].
Badaczkazwracauwagę,żewprowadzonychwtensposóbpracach
istotnybyłudziałochotników,„«zamlerów»(zbieraczy)–
gromadzącychdanepodobniejakprofesjonalnibadaczeczyznaczące
wtamtymczasieosobistościżydowskiejkulturyipolityki.[…]
Powtarzającesięwezwaniadoskładaniarelacji,rozpowszechniane
wokresieIwojnyświatowejapele[…]potwierdzałysiłępojedynczych
głosówwtworzeniuwizjinarodowejprzeszłości.Wprzypadku
zbieraczyfolkloru–ogromnąwagępodejmowanychprzeznichdziałań
dlapodtrzymywanianarodowejtożsamości.Zarazemwzmacniały
iutrwalałyoneideęgromadzeniaświadectwjakokulturowo
wypracowanejodpowiedzinazewnętrznezagrożenie”[91].
Dokumentowanieklęskidbałość,abyichzapisprzetrwałibudował
pamięćpokoleń,stanowiwięcwżydowskiejtradycjielementdługiego
trwania(longuedurée–byposłużyćsiękategoriązaczerpniętą
odfrancuskichhistorykówzeszkołyAnnales).Wkontekścietej
tradycjifenomen„OnegSzabat”rozważaBożenaKeff,twierdząc,
iżRingelblumijegotowarzyszeuprawialiChurbanForszung:
ChurbanForszung–tohasłoRingelblumaijegowspółpracownikówstanowi
szczególnepołączeniehebrajskiegosłowachurbanisłowaforszung,wjidysz.
Tobadanieklęski,naukaoklęsce,ozagładzie.Wżydowskiejtradycjikulturalnej–
dopewnegomomentutożsamejztradycjąreligijną–jesttogotowynanowetreści
kanałprzekazu,wystarczypodnieśćśluzę.Ci,którzyuczestnicząwChurban
Forszung,reprezentująwszelkiemożliweorientacjepolityczne,boChurbanForszung
jestponadpartyjne,jakożeiklęskabyłaponadwszelkimipodziałami.[…]Zapis
