Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obrazgettabudowanyjestzrealiów,którychdostarczabogatawarstwa
faktograficznanarracji.Zkreślonychpośpiesznienotatek,
zredukowanychczęstodozdaniaczystrzępówzdań,
charakterystycznychgłówniedlagorączkowejrelacjizWielkiejAkcji
Likwidacyjnej,wyłaniasięmakabrycznyświat.Dokumentalnyzapis
przerażającejrzeczywistościuzyskujedodatkowywymiardzięki
osobliwejaurzesennegokoszmaru,któryjestprojekcjąudręczonej
psychikiautoraiprzenikanawskroścałejegopisanie.Wtymwłaśnie
tkwiniezwykłośćosobistegoświadectwaLewina.Jegogettotoświat
odbityprzezmrocznezwierciadłoduszy.Tensnopciemnegoświatła
jeststaleobecny:raznapowierzchni,innymrazemtużpod
powierzchniązdań.Niekiedyjawny,toznówutajony,stanowiosnowę,
wktórądiarystawplatazapisykolejnychdni.Takiesłowajak„strach”,
„lęk”,„groza”bardzoczęstopojawiająsięnakartachdziennika.Wten
sposóbnarracjanasycanajestjakbyodwewnątrz,strojonawedług
egzystencjalnegotonuopowiadającego.Ówtonto–przywołująctytuł
głośnegodziełaSørenaKierkegaarda–„bojaźńidrżenie”.Strachjest
atrybutemgettowejrzeczywistości,jestdomenąpowszechnego
doświadczenia.Bojąsięwszyscy,więcLewinmówiwimieniu
zbiorowości:„Dusiigniecieczarnystrach”–zapisujepoddatą
16maja1942[113].Chociażformułyzbiorowegowyznanialęku
przeważająliczebnienadwyznaniamiosobistymi,toprzecieżboisię
przedewszystkimsamAbrahamLewin.Swojąbojaźńidrżenienotuje
wdzienniku:
Środa,29lipca[1942].Ósmydzień„akcji”.[…]Bywająchwile,kiedyjestem
niecospokojniejszyomójlos,czasemstajęsiętrochęobojętny,alenagleogarnia
mnietakistrachprzedśmiercią,żejestembliskiobłędu[114].
Czwartek,3września[1942].[…]Dziśbyłdzieńnieszczęść.[…]Cudem
ocaleliśmyzOrą.Boże,cotobyłzastrach,cozauczuciebliskiejśmierci![115]
Zapisywanądzieńpodniulitanięstrachuuzupełniainnywątek–
konstruowanarównieżwedługlitanijnegowzorurozpaczliwaskarga,
powtarzającesięwyznaniabóluiosobistegocierpienia:„Mojadusza
niemożezaznaćukojenia.[…]czujęgłębokiból,którytrwaćbędzie
zawsze”–takpisałLewinpoutracieżony,zabranejnaUmschlagplatz
wczasieblokadyszopunaGęsiej30[116].Autorwyrzucasobie,żenie
starczyłomuodwagi,bypójśćzażoną,jakczynilitoinnimężowie,
