Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
SekcjaA–Wprowadzeniewgłównezagadnienia
zmieniaćswojewielkościikształty,mogąsięskupiaćirozpraszać,mogą
wchodzićwstanspoczynkualbodzielićsię,mogąprzemieszczaćsię
względeminnychkomóreklubłączyćsięwsyncytium,mogąnawet
obumieraćwprocesiekształtowniasięokreślonegonarządu.WpóŹ-
niejszymrozwojumorfogenezamożezachodzićwodpowiedzinaprogram
rozwojowy,tj.zróżnicowanekomórki,niejakoświadomeswojejpozycji
wzarodku,zachowująsięwtakisposób,żetworząstrukturyodpo-
wiedniedorejonu.Niemniej,wewczesnymrozwojumorfogeneza
funkcjonujegłównie,jakoproceskierującyprogramemrozwojowym,tj.
skupiającykomórki,wwynikuczegomogąonepodlegaćreakcjom
indukcyjnym.Najlepiejwyrażasiętowzłożonychruchachmorfogene-
tycznych,jakiezachodząwokresiegastrulacji(SekcjaF).Komórkowe
podstawymofogenezysąszczegółowiejomówionewtemacieA7.
Genywrozwoju
Wszystkieprocesyistotnedlarozwoju—podziałykomórkowe,wzrost,
różnicowanie,tworzeniewzorówbudowyimorfogeneza—zależąod
funkcjibiałek(działającychbezpośrednioalbopośrednio,jakoenzymy
katalizująceprodukcjęinnychmolekuł).Białkasąkodowaneprzezgeny,
awięcrozwójjestzasadniczokontrolowanyprzezekspresjęgenów.
Wzórekspresjigenówwzarodkudeterminuje,gdzieikiedy,oraz
wjakiejilościpowstająokreślonebiałka,aprzeztoodniegozależą
właściwościkażdejkomórki(tematC1).Analizamutantówrozwojowych
(tematB2)możebyćkluczemdowyjaśnieniafunkcjiposzczególnych
genów.Wielegenówpełniącychpodstawowąrolęwrozwojukoduje
dwaszczególnetypybiałek:czynnikitranskrypcyjneiskładnikiszla-
kówsygnalizacyjnych.Czynnikitranskrypcyjnesąważne,ponieważ
koordynująprocesyrozwojoweprzezregulowanieekspresjigenów.
Szlakisygnalizacyjnesąniezbędnedoprzekazywaniakomórkomdoce-
lowymodpowiednichsygnałów,wysyłanychprzezinnekomórkilub
przezśrodowisko.Wdalszychczęściachtejksiążkiwrócimydozagad-
nieńzwiązanychzczynnikamitranskrypyjnymiiszlakamisygnaliza-
cyjnymi.
