Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A5–Utrzymywaniezróżnicowania
29
TematypokrewnePrzeznaczenieiukierunkowanie
komórki(A2)
Mechanizmyukierunkowania
rozwojowego(A3)
ChromatynaimetylacjaDNA(C2)
Somitogenezairóżnicowanie
kolejnychsomitów(K2)
Rozwójroślinarozwój
zwierząt(N1)
Równowartościo-
Wszystkiekomórkidanegoorganizmu,zniewielkimiwyjątkami,mają
wośćgenomowa
takisamDNA,któryjestrównowartościowyzDNAzapłodnionej
komórkijajowej.Oznaczato,żewzasadzieprawiewszystkiezróżni-
cowanekomórkizawierającałąinformacjęrozwojowąniezbędnądowy-
tworzenianowegoosobnika.Potwierdzeńodnośniedorównowartościo-
wościgenomowejdostarczająanalizymolekularnegenomowegoDNA
wyizolowanegozzarodkówizróżnychtkanekdojrzałychorganizmów,
przeprowadzanemetodąSoutherna(odwzorowywanienafiltrzebibu-
łowym)itechnikąPCR,umożliwiającąamplifikacjęDNA.Jeślizapomo-
cątechnikiPCRporównasięwzorypróbekróżnychrozwojowychgenów
markerowychigenówkomórkowospecyficznych,tookazujesię,żesą
zgodne.Jednakjestkilkawyjątkówodtejprawidłowości,któresą
zestawionewtabeli1.
Tabela1.Przykładynierównowartościowościgenomowejwrozwoju
Mechanizm
Przykłady
AmplifikacjaDNA
SelektywnaamplifikacjagenówrRNAwoocytachXenopus
laevis.AmplifikacjagenówchorionuwoogenezieDrosophila
melanogaster(tematE3)
UtrataDNA
Ussakówutratająderwróżnicowaniusięerytrocytów
ikeratynocytów
RearanżacjaDNA
UkręgowcówrekombinacjagenówVDJiprzegrupowanie
klaswrozwojulimfocytówBiT(tematC1)
Potencja
Jeżeliwszystkiezróżnicowanekomórkiorganizmumajątakąsamąinfor-
komórek
macjęgenetyczną,wzasadziemożnabysięnimiposłużyćdouzyskania
zróżnicowanych
nowegoosobnika.Jesttomożliwewprzypadkuroślin.Zróżnicowane
komórkiroślinmożnawyizolowaćztkanekitakiekomórkihodowa-
newodpowiednichwarunkachtworząniezróżnicowanątkankę,zwaną
kalusem,któramożezregenerowaćcałąroślinę,wwynikuorganogene-
zy(bezpośredniegotworzeniapędówikorzeni)albowwynikuembrio-
genezysomatycznej(pełnegopowtórzeniarozwoju,któreobejmuje
stadiumzarodka).Opisanezdolnościumożliwiająuzyskiwanieroślin
zposzczególnychichczęści,zkalusa,anawetzpojedynczejkomórki,co
jestszczególnieprzydatnewtworzeniuiużytkowaniuroślintransge-
nicznych(tematB3).
Przeciwniezachowująsiękomórkizwierząt,którewogromnejwięk-
szościmająukierunkowaneprzeznaczenia,corazbardziejograniczane
wmiarępostępówrozwoju,ażwkońcuzostająostateczniezdetermi-
