Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kochamnadżycie.Tojestwielkieszczęście,leczzarazemwielkiewyzwanie.Aletoniczegonie
zmienia.MojaodpowiedzialnośćzaWołodymyraniezniknęła.Onciąglejestdlamniemoim
małymbraciszkiem,nawetwtedy,kiedyczasemnieułatwiamitożycia.Dotegojużsięprzez
lataprzyzwyczaiłem.Takbyłoodpoczątku”.
Trzęsieniaziemi.Sowieckietestyatomowe
„Troskamamyitatyniemogłabyćwystarczającowielka,bożyliśmywbardzoniebezpiecznej
okolicy—opowiadaWołodymyrKliczko.—Działysiętuniesamowiterzeczy,czasemnawet
wśrodkunocy.Pierwszegotakiegowypadkunieprzeżyłemświadomie,opowiedziałmionim
późniejWitalij.Zdarzyłsię,kiedybyłemjeszczetakmały,żeleżałemwłóżeczku.Całyczas
patrzyłemprzedsiebieitylkowtedywydawałemzsiebiedręczącygłos,kiedymatkaprzykładała
mniedopiersialbokiedywmojejpieluszcezgromadziłosiętakdużo,żeniebyłomijuż
rozkosznieciepło,tylkonieprzyjemniemokro.
Aletonieterzeczybyłypowodem,żepewnejnocywyrwałemzesnumatkę,ojcaiWitalija
okropnymkrzykiem.Bratopowiadał,żewtedywdomutakłomotałoigrzmiało,żeścianysię
trzęsły,apodłogasiękołysała.Kółkamojegołóżkasamesięuruchomiłyiłóżkouderzyło
wścianę—pierwszywypadekwmoimżyciu.Jakieśpięćsekundpóźniejnastałacisza,ale
jaryczałemdalej.
«Trzęsienieziemi»—powiedziałojciec.Matkaprzytaknęła,aWitalijteżtakmyślał.Kiedy
jużbyłemnatyleduży,abymócsobiewyobrazić,coznaczytrzęsienieziemi,myślałem
podobnie.Grzmiałoitrzęsłobudynkiemrównieżwnastępnychlatach.Czasamidwa,trzyrazy
wciągutygodnia.Potemznowuprzezmiesiącnic.Szybkonauczyliśmysięrozróżniać,czy
tajemniczesiłyrozładowywałysiępodczynadnami.Tenadnamibyłymniejtajemnicze.
Mogliśmyjewidzieć,jaktylkowznosiłysiędoniebaizostawiałyzasobądługąbiałąsmugę.
Kilkaminutpóźniejsłychaćbyłotypowegrzmienie,któreprzypominałoburzęwlecie.
Inaczejbyłoztajemniczymisiłami,którewydobywałysięspodziemi.Niebyłytojakieś
wielkieszalejącemonstra,jakiesobiewyobrażałem,kiedyziemiaznowusiętrzęsła,tylkocoś
zupełnieinnego,alechroniłatotajemnicapaństwowa.Wszystkowyszłonajawdużopóźniej,
kiedymieszkaliśmywzupełnieinnymmiejscu.
Ojciecwcalenasnieokłamywał,mówiącopotężnychwstrząsach.Tonaprawdębyły
trzęsienia,chociażwcaleniepowstawaływgłębiziemi,wnaturalnysposób.Poprostuwierzył
swoimprzełożonym,tymzkomunistycznejpartiiitymzwojska.Wrzeczywistościbyłydziełem
ludzi,takichjakmy.Niemającotympojęcia,siedzieliśmynabeczceprochu,która
eksplodowałazakażdymrazem,kiedywysokowykwalifikowaninaukowcyprzeprowadzaliswe
eksperymenty.Ichapokaliptycznebadaniabazowałynaprojekcie,któryprzedtrzydziestulaty
wprowadziłwżycieJózefStalin.WtedygdyAmerykaniespuścilibombyatomowenaHiroszimę
iNagasaki.OdtegoczasuRosjanieprzeprowadzalitestyatomowenaolbrzymimareale,blisko
małejmiejscowościKoniecznaja”.
Pierwszasowieckapróbaatomowaprzeprowadzonazostałanaspecjalniewtymcelu
utworzonympoligoniewSemipałatyńsku29sierpnia1949roku.Nowaerawhistoriisowieckich
próbnuklearnychrozpoczęłasię26lutego1951roku,kiedypodjętodecyzjęorozpoczęciu
testówzużyciemładunkówtermojądrowych(wodorowych).Pierwszytegotypuładunek,omocy
czterdziestukiloton,umieszczonynawieżyowysokościtrzydziestumetrów,zostałzdetonowany
wSemipałatyńsku12sierpnia1953roku.NaskuteknegocjacjizeStanamiZjednoczonymi
wsprawiezakazutestówwatmosferze,zarównoZSRS,jakiUSAniedokonywałyichwlatach
1958—1961.20sierpnia1961rokuZwiązekSowieckiogłosił,żewzwiązkuztestami
przeprowadzanymiprzezFrancjęwznowiwłasnetestyjądrowe,któreosiągnęłyniespotykaną
dotądskalępięćdziesięciudziewięciutestówatomowychwciąguniespełnadwóchmiesięcy.
Większośćdetonacjimiałaogromnąmoc—wtymnapowietrznytestładunkuznanegojako„car
bomba”,omocy(wedługróżnychźródeł)od50do58megaton.
Królikidoświadczalne.Chorowity„mutant”
