Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Wpoczątkowejfaziedokonującytestówzrzucaliradioaktywneładunkiwybuchowepoprostu
nałąkę—kontynuujeWołodymyr.—Promieniowanierozprzestrzeniałosięłatwo
wewszystkichkierunkach.Trwałotoponaddziesięćlat.Odlatsześćdziesiątychnieodważalisię
jużnato,przeprowadzająctestytylkopodziemią.Zakażdymrazemziemiadrżaławszerokim
promieniu,równieżwZhangiztobeiSłonecznymMiejscu,któreleżaływdośćbliskim
sąsiedztwie.Zpewnościądzielącanasodległośćniewystarczała,żebyśmywnaszymgarnizonie
moglisięczućbezpiecznie.Tym,którzydecydowaliotestach,zupełnietonieprzeszkadzało.
Przypuszczam,żeniemieszkalinatymterenie.
Późniejczytałem,żewcałymKazachstanienieistniałanijedenpasziemi,któryniebyłby
skażony.Alewiadomościnatentematzaczęłydocieraćdoopiniipublicznejdużopóźniej,
wkońculatosiemdziesiątych,kiedytrzeszczałojużnietylkowtestowanychmiejscach,ale
wcałymZSRS.Wcześniejistniałystatystykidotyczącealarmującegowzrostuchorób
nowotworowych,leukemii,podwyższonejumieralnościczyuderzającegowzrostuanemii
udzieci.Aleznalijetylkowtajemniczeni.Teliczbyotoczonebyłytakąsamąścisłątajemnicą
jakpróbyatomowe,którestanowiłyichprzyczynę”.
Niektórekrajełączyłypróbybronijądrowejztestamijejoddziaływanianaludzi.Szczególnie
częstotakieeksperymentyprzeprowadzanowZSRS,międzyinnyminapoligonachwTockoje,
SemipałatyńskuiNowejZiemi.Dotestówużywanozregułyżołnierzyzespecjalnychtajnych
jednostekwojskowychiwięźniówgułagów.RównieżwStanachZjednoczonychwlatach
czterdziestychipięćdziesiątychdokonywanopróbnuklearnychzwłasnymiżołnierzami.Testy
polegałynajczęściejnaprzebywaniuwniewielkichodległościachodepicentrum,wpłytkich
okopach,oraznaprzemarszuprzez„strefę0”wkilkanaścieminutpowybuchu.
JeżelichodzioKazachstan,towiadomo,żedoroku1963przeprowadzonotam468
naziemnychipodziemnychwybuchówjądrowych(wginnychźródeł513),cospowodowało
skażenieterenupoligonuorazjegootoczenia.Badaniaprzeprowadzonewniepodległymjużkraju
dowodzą,żeliczbaosóbdotkniętychpromieniowaniemwynosiponaddwieściepięćdziesiąt
tysięcy.Promieniowaniespowodowałowśródtejpopulacjipodwyższonąo25—30procent
zachorowalnośćnaraka.Notowanesątakżezaburzeniarozwojuumysłowegodziecizrodzin
narażonychnapromieniowanie.W1991rokupoligonzamknięto.
Wzwiązkuzpowyższymniektórzytwierdzą,żeKliczkówniemożnapokonać,ponieważnie
sązwykłymiludźmi,leczpopromiennymimutantami.
Wołodymyrtakkomentujeproblem:
„Niechcęnawetwiedzieć,iluludzizmarłoztegopowodu.Niktniemiałnasobiedozownika.
Jedno,cowiem,tożezabardzozdrowywczasachmojegodzieciństwatoniebyłem.Mama
mówi,żeoddzieciństwaprawieżadnachorobamnienieominęła.Najpierwświnkairóżyczka,
potemszkarlatynaiodra,awmiędzyczasieregularnieangina.Razdopadłamnietaksilnie,
żerodzicemusielimniejaknajszybciejzawieźćdoszpitala.Szyjaimigdałybyłytakspuchnięte,
żeledwomogłemoddychaćiniewielebrakowało,żebymsięudusił.
Niemówięjużoniezliczonychprzeziębieniach.Wkoszarach,wktórychmieszkaliśmy,nie
byłopediatrów,adostaniepotrzebnychlekarstwgraniczyłozcudem.Wlatachsiedemdziesiątych
dlazrozumieniazasadfunkcjonowaniasowieckiejekonomikiwystarczyłaznajomośćjednego
nieskomplikowanegopojęcia:dieficyt.ManipulowaniprzezpropagandęobywateleZSRS
pogodzilisięzsytuacją,żezważnychpowodów(zagrożeniezestronyZachodu,
internacjonalistycznapomocdlainnychkrajówitp.)niemożnamiećwszystkiegonaraziżeich
światliprzywódcymuszązciężkimsercemdokonywaćwimieniuspołeczeństwanieustających
wyborów:opublikowaćdziełazebraneAleksandraDumasaczyLeonidaBreżniewa,białoruskie
ziemniakiwysłaćdoLeningraduczydogłodującejPolski.Rozumianoteż,żedieficytjest
zjawiskiemglobalnymimożemiećróżneoblicza—wzachodnioeuropejskichsklepach
naprzykładjestzawszechleb,zatobezrobotniprzymierajągłodem,zaśwamerykańskich
salonachsąwstałejsprzedażysamochody,alebializwyrodnialcybijątamMurzynów.
Takwięcbyłemzdanyjedynienakunsztlekarskiwłasnejmatki.Zwykształceniajest
pedagogiem,alezmuszonaokolicznościami,okazałasięświetnąpielęgniarką.Zawszewiedziała,
