Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Transformacje:anioły,diabłyorazcałaresztanas,
zwykłychśmiertelników
31
znasprzejawiajednocześnietendencjedoprzecenianiawagiczynnikówdyspozycyjnych
orazniedocenianiaznaczeniacechsytuacyjnych.
Wkolejnychrozdziałachprzedstawięobszernymateriałdowodowystanowiącyprze-
ciwwagędladyspozycyjnegopodejściadoświata,zwracającjednocześnieuwagęnato,jak
charakterczłowiekamożezostaćzmienionyprzezfakt,żeznalazłsięonwsytuacji,wktó-
rejuwolnionezostałypotężnesiłysytuacyjne.Ludzieisytuacjeznajdująsięnaogółwsta-
niedynamicznejinterakcji.Choćprawdopodobnieuważasz,żeTwojaosobowośćjest
niezmiennaniezależnieodczasuimiejsca,istniejedużeprawdopodobieństwo,żetaknie
jest.Niejesteśsamąosobą,gdypracujeszsamigdyznajdujeszsięwgrupie;wroman-
tycznymotoczeniuiwszkole;gdyjesteśzbliskimiprzyjaciółmiiwanonimowymtłumie;
gdypodróżujeszzagranicąikiedyjesteśwdomu.
MalleusMaleficarumorazinkwizycyjnyprogramPNC
(polowanienaczarownice)
Jednozpierwszychudokumentowanychźródełszerokorozpowszechnionegowykorzysta-
niapodejściadyspozycyjnegowceluzrozumieniazłaiuwolnieniaświataodjegoszkodli-
wegowpływu,możemyznaleźćwtekście,którystałsięwyroczniądlainkwizytorów:
MalleusMaleficarumlubDMłotnaCzarownice”
8
.Stanowiłonobowiązkowąlekturęsędziów
inkwizycji.Zaczynasięodzagadkidorozwiązania.Jaktomożliwe,żewświecierządzonym
przezwszechmogącegoBoga,będącegowcieleniemdobra,wciążistniejezło?Odpowiedź
jestjedna:Bógzezwalanato,abypoddaćpróbieludzkiedusze.Jeżelidaszsięzwieśćna
pokuszeniepójdzieszdopiekła;oprzeszsiępokusie,aotworzysięprzedtobąniebo.Jed-
nakżeBógograniczyłmożliwościbezpośredniegowpływanianaludziprzezdiabła,mając
nauwadzefakt,żekiedyśsprowadziłnazłądrogęAdamaiEwę.Diabełznalazłrozwiązanie
wpostaciwysłannikówwykonującychjegonikczemnerozkazy:donawiązaniapośredniego
kontaktuzludźmiwykorzystywałczarownice,któremiałysprowadzaćichnazłądrogę.
Rozwiązaniemzaproponowanymwceluograniczeniarozprzestrzenianiazławkra-
jachkatolickich,byłorozpoznanieiwyeliminowanieczarownic.Potrzebnebyłyśrodkido
identyfikowaniaczarownic,skłanianiaichdoprzyznaniasiędoherezji,anastępniezgła-
dzenia.Mechanizmrozpoznawaniaieliminowaniaczarownic(którywnaszychczasach
mógłbybyćznanyjakoprogramokryptonimieDPolowanienaCzarownice”)byłprosty
ikonkretny:zapomocąszpiegówodszukaćwśródludnościczarownice;przyużyciuróż-
nychtechniktorturowaniawydobyćodnichzeznaniapotwierdzająceichwiedźmiąnatu-
rę;orazzabićte,któreniewykazałyswojejniewinności.Mimożetaklekkopotraktowałem
to,corozrosłosiędostaranniezaplanowanegosystemumasowegoterroru,torturiekster-
minacjiniezliczonychtysięcyludzi,towłaśnietensposóbupraszczającejredukcjiskom-
plikowanychproblemówdotyczącychzłapodsycałogieńnastosachinkwizycji.Uczynienie
zDczarownic”znienawidzonejkategoriiludziobciążonychgrzesznymiskłonnościami,
dostarczyłogotowegorozwiązaniaproblemuzłaistniejącegowspołeczeństwie.Należało
poprostuzgładzićtakdużąliczbęwysłannikówzła,jakamogłabyćzidentyfikowana,
poddanatorturomorazugotowanawolejulubspalonanastosie.
Biorącpoduwagę,żeKościółwrazzeswymiświeckimisojusznikamiskładałsięgłów-
niezmężczyzn,niepowinnodziwić,żekobietymiałyowielewiększąszansęniżmężczyź-