Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział10Genomy,transkryptomyiproteomy
•
ruchzależnyodbiałekkurczliwych,zktórychnajbardziejznanetoaktyna
imiozyna,tworzącewłóknacytoszkieletu;
•
transportróżnychzwiązkówchemicznychworganizmiezwiązanyzistotną
aktywnościąbiałek,np.hemoglobinatransportujetlenwekrwi,aalbumina
osocza-kwasytłuszczowe;
•
regulacjaprocesówkomórkowych,wktórejpośrednicząbiałka,takiejak
czynnikitranskrypcyjnewiążącesięzgenomemiwpływającenapoziom
ekspresjizarównopojedynczychgenów,jakigrupgenów(sekcja12.2);
aktywnośćgrupkomórekregulująikoordynujązewnątrzkomórkowehor-
monyicytokiny,zktórychwielejestbiałkami,np.insulinakontrolująca
poziomcukruwekrwilubintrleukiny-grupacytokinregulującychpodział
iróżnicowaniekomórek;
•
ochronaorganizmuiposzczególnychkomórekjestfunkcjąwielubiałek,takich
jakprzeciwciałaorazbiałkauczestniczącewprocesiekrzepnięciakrwi;
•
funkcjemagazynowaniasązwiązanezbiałkamitakimijakferrytyna,która
gromadziżelazowwątrobie,orazgliadyny-białkazapasowe,któresą
magazynemaminokwasówwspoczynkowychnasionachpszenicy.
Dziękitakzróżnicowanymfunkcjombiałekproteommożeprzekształcićzapi-
sanywgenomieplanwzasadniczewłaściwościprocesówżycia.
PODSUMOWAniE
•
Każdyorganizmnanaszejplaneciemagenomprzechowującyinformację
biologiczną.
•
WiększośćgenomówjestzbudowanazDNA,zwyjątkiemniektórychgeno-
mówwirusowychzbudowanychzRNA.
•
Ekspresjagenomujestprocesem,wktóryminformacjazawartawgenomie
jestprzekazywanadokomórki.
•
Pierwszymproduktemekspresjigenomujesttranskryptom-zbiórcząsteczek
mRNApowstałychpotranskrypcjigenówaktywnychwkomórcewokreślo-
nymczasie.
•
Kolejnymproduktemjestproteom-zbiórbiałekkomórkiokreślającycha
-
rakterreakcjibiochemicznych,któredanakomórkamożeprzeprowadzać.
•
Dowodyeksperymentalnepotwierdzające,żegenysązbudowanezDNA,
otrzymanoporazpierwszywlatach1945-1952,jednakdopieroodkrycie
podwójnejhelisyprzezWatsonaiCrickaw1953r.przekonałobiologów,
żeDNAjestfaktyczniemateriałemgenetycznym.
•
DNAjestnierozgałęzionympolinukleotydemzbudowanymzwielukopiiczte-
rechchemicznieróżnychnukleotydów.
•
Wpodwójnejhelisiedwapolinukleotydysąowiniętewokółsiebietak,
żezasadyazotoweznajdująsięwewnątrzcząsteczki.
•
Polinukleotydyłącząsięwiązaniamiwodorowymipomiędzyzasadami:
AzawszetworzyparęzT,aG-zawszezC.
•
RNAjestrównieżpolinukleotydem,aleposzczególnenukleotydymająinną
strukturęniżnukleotydywDNA.RNAjestzwyklejednoniciowy.
•
KomórkizawierająróżnerodzajeRNA,międzyinnymimRNA,któresątrans-
kryptamigenówkodującychbiałka,atakżewieleinnychniekodującychRNA.
•
WieleRNAjestsyntetyzowanychwyjściowojakocząsteczkiprekursorowe.
Abyuzyskaćostatecznąformę,podlegająonedojrzewaniu-reakcjomcięcia
iłączeniakońcóworazmodyfikacjomchemicznym.
•
Białkasąrównieżnierozgałęzionymipolimeramizbudowanymizaminokwa-
sówpołączonychwiązaniamipeptydowymi.