Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.24.Dozwolonepodaniawrugby
35
związekzprzepływemenergiipodczaszderzenia
kij-piłka.Ogólnierzeczbiorąc,przepływener-
giiwzderzeniudwóchobiektówjestwiększy,im
bardziejsąonedopasowanemasami(lubwagą).
Dlategoteżwzderzeniukijazpiłkąwięcejenergii
przepływazkijadopiłkiwprzypadkukijaośred-
nimciężarzeniżkijaciężkiego.
Dlaczegozatemniektórzyzawodnicywolą
ciężkikij?Wybórmożewynikaćzjegodługości.
Lekkikijjestkrótkiiwymaga,abygraczstałbli-
skobazy.Jeślipiłkaprzemieszczasięprzezbliską
częśćstrefyuderzenia,graczmożebyćzmuszony
douderzeniazapomocączęścikijaznajdującejsię
bliskorąk.Jakwyjaśnionoponiżej,zdecydowanie
zmniejszatoszansędobregotrafienia.Abyunik-
nąćtegoproblemu,graczemogąwybieraćcięższy
kijzewzględunajegododatkowądługość.Mogą
wtedystaćdalejodczwartejbazy,auderzeniana-
stępująwlepszejczęścikija.
Eksperymentyujawniły,żegraczbędziema-
chałkijemzmniejsząszybkością,jeśliprzedtem
rozgrzewałsię,korzystajączcięższegobądźlżej-
szegokijalubtakiegosamegokijaobciążonego
ołowianymciężarkiemnajegozewnętrznymkoń-
cu.Powodemtegowydajesięfakt,żepodczasroz-
grzewkigraczuruchamiapewienprogrammental-
ny(proceduręużywaniamięśni),abymachnąćki-
jem.Jeślikijużywanypodczasrozgrzewkibędzie
różniłsięznacznieodtegofaktycznieużywanego
wgrze,wtedyprogrammentalnyniebędziecał-
kiemwłaściwyizawodnikniebędziedobrzema-
chałkijempodczasprawdziwejgry.
Siły,jakieodczuwamypodczaszderzeniazpił-
ką,zależąodtego,któraczęśćkijajestuderzana.
Uderzeniezwyklepopychaiobracauchwyt,ale
niewtedy,gdypiłkauderzawpunktoptymalnego
trafienia,znanytakżejakośrodekuderzenia(ang.
centerofpercussion,COP).Jeśliuderzenienastę-
pujemiędzyśrodkiemciężkościaCOP,uchwyt
jestpchanywkierunkurzutu.Jeślijestnazewnątrz
COP,uchwytjestszarpanywstronęmiotacza.
Innypunktoptymalnegotrafieniawiążesię
zdrganiamiwywołanymiwkiju,któremogąpo-
wodowaćbólrąk.Wwiększościprzypadków
wkijupojawiająsiędwarozdajedrgań.Najprostszy
rodzaj,nazywanypodstawowym,totaki,wktórym
drganianajdalszegokońcakijasąnajwiększe.Tych
drgańzapewnieniezauważymy,gdyżmająone
małączęstotliwość.
Innedrgania,zczęstotliwościąokreślanąjako
pierwszaponadpodstawowa(nadton),sącałkiem
dostrzegalneimogąnawetpowodowaćbólrąk.
Drganiawolnegokońcakijasąenergiczne,ale
istniejepunktnazywanywęzłem,znajdującynie-
cobliżejosobytrzymającejkij,którywogólesię
nieporusza.Węzełtennosinazwęoptymalnego
punktutrzymaniakija,ponieważgdypiłkawnie-
gouderzy,pierwszynadtonniejestwytwarzany
igracznieczujedrgańwrękach.Węzełtenmoż-
naznaleźć,trzymająckijpalcami,machającnim
luźnoistukającgozboku.Gdyuderzymywęzeł,
zauważymyniewielkiedrganialubichbrak.Kiedy
jednakuderzymywinnychmiejscach,szczególnie
bliżejśrodkakija,możemyzarównoodczuć,jak
iusłyszećdrgania.
Abynadaćkijowinajwiększąprędkość,ogólnie
trzebauderzyćwmiejscuznajdującymsiępomię-
dzypunktamioptymalnymiaśrodkiemciężkości,
aledokładnepołożeniezależyodpoczątkowej
prędkościpiłkiorazstosunkumasykijadopiłki.
Imszybszajestpiłkalublżejszykij,tymbliżejpał-
karzapiłkapowinnauderzyćkij.
Mogęsobiewyobrazić,żegdyRuthzobaczył
wolnąpiłkęlecącąwjegostronę,zacząłsięuśmie-
chać.Wybiciepiłkizboiskazależyprzedewszyst-
kimodpanowanianadkijempodczaszamachuoraz
dokładnejocenytego,gdziepiłkabędzielecieć
przezbazę.WolnapiłkaumożliwiłaRuthowidoko-
naniewystarczającejanalizyorazdałamożliwość
zmianypozycjiiczasnawykonaniezamachu.
1.24.Dozwolonepodaniawrugby
Zgodniewzasadamigrywrugbyjedengracz
możepodaćpiłkędokolegizdrużyny,jeślitennie
znajdujesięprzednim.Jakikierunekrzutujestdo-
zwolony,jeśligraczzpiłkąbiegniezstronębram-
kiprzeciwnika?Czymożnawykonaćnagłyrzut
wtył,którynadalbędzieniedozwolonymrzutem
doprzodu?
Odpowiedź
Problemdotyczyszybkościgracza.
Kiedyrzucaonpiłkędotyłu,prędkośćpiłkimoże
byćfaktycznienadalskierowanadoprzoduwzglę-
dempolagry.Naprzykładnarys.1.7aprędkość
piłkiwzględemgraczajestskierowanadotyłu,
leczgdydodamyjądoprędkościbiegugracza,bę-
dzieskierowanadoprzodu(rys.1.7b).
Jeślisędziabiegnie,obserwującpodanie,widzi
prędkośćpiłkiskierowanąnadalwprzeciwnym
kierunkuzewzględunajegowłasnąprędkość.Tyl-
kostacjonarnikibicewidząprawidłowo,czylot
piłkijestnieprzepisowywprzód,czyteżnie.
