Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2.AKTYWNOŚćFiZYCZNA
Aktywnośćfizycznaaobrazwłasnejosobyisamoocena
SamoocenawgM.KoftyiD.Dolińskiegontoewaluacjawłasnejosoby.Możemiećróżne
stopniegeneralizacji:odocendotyczącychposzczególnychaspektówwłasnejosoby-na
przykładinteligencji,atrakcyjnościfizycznej,poczuciahumoru,kompetencjiinterpersonal-
nych-dotakzwanejsamoocenyogólnej,czyteżglobalnej,polegającejnacałościowej
oceniesiebie”.Wliteraturzensamoocena”nazywanajestczęstonpoczuciemwłasnejwarto-
ści”.Niektórzytraktująjakopodstawowąpotrzebęczłowieka.
Jesttoaspektniezmiernieważnyzpunktywidzeniasamejjednostki,gdyżmawpływna
generowaneiodczuwaneprzezniąemocje,acozatymidzie-zarównonaodbiórświata
zewnętrznego,jakiwewnętrznego.Zpunktuwidzeniamotywacjibywaonzdecydowanie
silniejszyniżaspektzdrowotny.Wielokrotniespotykamysięzprzypadkami,żezaintereso-
wanirozpoczynająpodejmowaćregularnąaktywnośćfizyczną,oczekującprzedewszystkim
efektówestetycznych,aniezdrowotnych.Wysokasamoocenawzmacniaodczuwaniepozy-
tywnychemocji,pozwalaczućsięwartościowym.Osobyoniskimpoczuciuwłasnejwartości
charakteryzująsięprzeważnieniewielkąliczbąpozytywnychopiniiiodczućnaswójtemat,
brakiemwiarywewłasnemożliwości,niekończeniemzadań,kłopotemwokreśleniucelów
czyzsamoświadomością.Wpunkcietymwartozwrócićuwagę,byniemylićwysokiego
poczuciawłasnejwartościzpróżnością,gdyżniepowinniśmymówićozbytwysokimpo-
czuciuwłasnejwartości,boczymożnabyćzbytzdrowym?Jakwidać,odpowiednipoziom
samoocenyjestniezbędnydowłaściwegofunkcjonowaniawśrodowisku.Pozwaladążyć
dosamokształcenia,kształtujeobrazsiebie,dajemożliwośćrozwojuorazkontroli,pozwala
takżenaadekwatnereakcjewróżnychsytuacjachżycia,jakipoprawnefunkcjonowanie
wspołeczeństwie,atakżemotywujedodziałania,proaktywnościidoprowadzaniapodję-
tychzadańdokońca.
R.S.Vealey(1992)stwierdził,efektówćwiczeńfizycznychnależyupatrywaćnapoziomie
obrazuwłasnejosoby.M.A.TurosziJ.Pacholczakpiszą,że:nczynneuczestnictwowaktywno-
ścirekreacyjnejwspółdeterminujekształtowaniesiępozytywnychpostawprozdrowotnych
orazwysokiejsamoocenyczłowieka”.Wysokasamoocenapozwalakształtowaćpewność
siebie,motywujedodziałaniaipodejmowaniawyzwań,acozatymidzie,zpunktuwidzenia
medycynystylużycia,ułatwiaświadomeprowadzeniepacjenta.Pozwalatakżenazauwa-
żanieosiągnięć,sukcesów,czylinabieżąceipóźniejszemodelowaniemotywacjiipoziomu
satysfakcjizsiebie-umożliwiatoodpowiedniąreakcjęiewentualnąmodyfikacjęplanu
działań,byrealnieosiągnąćzałożonycel.Ważnymelementemwpływającymnakształtowa-
niesamoocenyjestprzynależnośćgrupowa,któradostarczawzorcówzachowań,postaw
czyideałów.Przynależnośćtakąmożnaosiągnąćprzezudziałwtreningachgrupowychlub
teżzostającczłonkiemklubu,stowarzyszeniaczychociażbygrupyosóbfascynującychsię
danądyscyplinąsportulubosóbbędącychwpodobnejsytuacjidopacjenta.Zjawiskoto
możnaobserwowaćtakżenapopularnychforachspołecznościowych,gdzieludziedekla-
rująsiędopodejmowaniaróżnegorodzajuwyzwań,tzw.challenge,wzajemniemotywując
siędopokonywanianajróżniejszychgranic.TurosziPacholczakzaobserwowałynistniejące
sprzężeniezwrotne-postawaczłowiekawobecświata,innychludzi,wartościpowoduje
22