Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Orientacjarynkowawewspółrządzeniumiastem
naracjiwyznaczanejregułąniżracjonalnościwujęciuspołeczno-ekonomicznym.
Wodniesieniudosamorządówmiejskichnadmiernalegalizacjamożeskutkować
podejmowaniemdecyzji,którebędąsprzecznezpoczuciemsłusznościzarówno
postroniepracowników,jakiużytkownikóworazbędąnieracjonalnezpunktu
widzeniaprocesówpozyskiwaniamobilnychzasobównarzeczmiasta.
1.1.3.KrytykabiurokracjiidealnejwkoncepcjachN.Luhmana
KrytycymodeluWeberatwierdzą,żekluczowąkwestiądlazrozumieniabra-
kuefektywnościbiurokracjijestanalizaotoczenia.Biurokracjesąprzystosowane
doefektywnegodziałaniapodwarunkiem,żejestonorutynoweiprzebiegawsta-
bilnychwarunkachśrodowiskowych.Wrazzezwiększającąsięzmiennościąoto-
czeniacorazwiększeznaczeniemaumiejętnośćpodejmowaniadziałańkomplek-
sowychiniestandardowych.Ztakimwyzwaniemlepiejradząsobieorganizacje
technokratyczneczyinfokracje,wedługterminologiiClawsona[2000].Okazuje
sięjednak,żeworganizacjachtypubiurokratycznegoprofilpsychologicznyza-
trudnionychcorazbardziejprzybliżasiędocharakteryzującegoprofesjonalistów.
Możetomiećzwiązekzezwiększaniemsięzakresuizłożonościzadańrealizowa-
nychprzezadministracjępubliczną13.
Istotnywkładdozrozumienia,jakorganizacjabiurokratycznafunkcjonuje
wotoczeniu,wnositeoriasystemówN.Luhmanna.Analizujeonadministrację
publicznąjakosystemautopojetyczny,któryjestsamozwrotny,wszechogarniają-
cyisamoorganizującysię14.Jeżelisukcessystemuautopojetycznegomierzysię
zapomocąkryteriówokreślanychwewnętrznie,organizacjaniemusiodpowiadać
13N.Torenstawiapytanie,czywmodeluWeberamożnamówićoimmanentnymkonflikcie
międzywładząwynikającązmiejscawhierarchiiawładząmającąźródłowprofesjonalizmie.Po-
wierzchownaanalizamodeluWeberanakazujepoprzećtakiestwierdzenie,ponieważprofesjonalista
doskutecznegodziałaniapotrzebujeswobody,którejnieznajdzieworganizacjimechanistycznej.
JednakzbadańTorenwynika,żeprofesjonalizmibiurokracjasązesobąściślepowiązane.Po-
twierdzajątozałożenia,którepoczyniłWeber,stawiająchipotezę,żeworganizacjachopartychna
racjonalizmiepowinnaistniećjednośćwładzyprofesjonalnejihierarchicznej,jakowarunekefek-
tywności[1976,s.36-46].
14Pojęciesystemuautopojetycznego(gr.aut-,auto-sam,samodzielny,gr.poiesis-tworzenie)
zostałostworzoneprzezF.VarelęiH.Maturanę.Oryginalnieodnosisięonododynamikistruktury,
którapozostajestabilna,mimożebezprzerwyprzepływaprzezniąmateriaienergia(wprzykładzie
Maturanytakimsystememjestkomórka).Takastrukturanabaziedostarczanejmateriiienergii
wytwarzaswojeskładowe,którezkoleiutrzymująspójnośćstrukturyjakocałości.Możnazatem
uznać,zegłównąfunkcjąsystemuautopojetycznegojestautoodtwarzanie.Systemautopojetyczny
jestzamknięty.Jegoskładowewpływająnainterpretacjęiużyciebodźcówizasobówzewnętrznych.
Przeciwieństwemsystemuautopojetycznegojestsystemalopojetyczny(gr.allo-inny,różny),np.:
przedsiębiorstwo,któreużywamateriałówdostarczanychzzewnątrz,abywytwarzaćproduktzza-
łożeniapozostającybytemodrębnymniżsamoprzedsiębiorstwo.Możnateżmówićodwóchtypach
relacji-autonomiiialonomii[Varela,Maturana1980].
