Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Procesyewolucjiwzarządzaniupublicznym
23
popularność.Wdalszychrozważaniachstosowaćbędziemypolskietłumacze-
nietegopojęcia-nowezarządzaniepubliczne(NZP),chociażróżniautorzy
używająrównieżinnychterminów17.Modeltennadaldominuje,przynajmniej
wobszarzeświadczeniausługpublicznych,chociażczęśćautorówodkońca
lat90.XXw.przyjmujewstosunkudoNZPbardzokrytycznąpostawę[Pollit,
Bouckaert1999].Zanimwymienionezostanągłównejegoelementyinarzędzia,
wartoprzybliżyćszerszykontekstdlaówczesnychreformwfunkcjonowaniu
administracjipublicznej.
PollitiBouckaertwymieniajądwiegrupyczynnikówwpływającychnarefor-
myzarządzaniapublicznegowkierunkuNZP.toczynnikiekonomiczno-spo-
łeczne,obejmująceprocesyglobalizacji,zmianydemograficzneiuwarunkowania
politykispołeczno-ekonomicznejorazczynnikipolityczno-intelektualne,obej-
mującepresjęobywateli,pojawieniesięnowychideizarządzaniaorazuwarunko-
waniawynikającezpreferencjiiprogramówpartiipolitycznych.Dalejomówione
zostanąszerzejobiewymienionegrupyczynników.
1.2.1.Uwarunkowaniaekonomiczno-społecznerozwojuNZP
Dyskusjanatemat-ilepaństwa,ailerynkuwgospodarce-toczysięod
dziesięcioleciiprawdopodobnietoczyćsiębędziejeszczedługo.Wkontekście
kryzysu,któregopoczątkiembyłupadekLehmanBrothers(jesień2008r.),jed-
negoznajwiększychamerykańskichbankówinwestycyjnych,odżyłygłosyopo-
trzebiewiększejrolipaństwawgospodarce.Wartojednakdoprecyzować,ojaką
rolępaństwachodzi.Przedstawicieleobuwspółczesnychnurtówekonomicznych
(neoliberaliściineokeynesiści)zgodnieakceptujątworzenieprzezpaństwoładu
instytucjonalno-prawnegoustanawiającegoregułyfunkcjonowaniagospodarki
ispołeczeństwa[Zalewski2005,s.11].Akceptowanaprzezprzedstawicielitych
nurtówjestrównieżfunkcjaalokacyjna,którapoleganatworzeniuprzezpań-
stwowarunkówsprzyjającychmożliwienajbardziejefektywnemuwykorzystaniu
czynnikówprodukcjiorazwspomaganiuikorygowaniumechanizmurynkowe-
gowtakichprzypadkach,jakwystępowaniemonopolu,kosztówikorzyścize-
wnętrznych,dóbrpublicznychorazdóbrszczególniekorzystnychiszczególnie
niekorzystnychspołecznie.Natomiast,jakpiszeA.Zalewski,przedmiotemkon-
trowersjifunkcje:stabilizacyjnairedystrybucyjna,zktórychpierwszazmierza
doograniczeniawahańpoziomuprodukcji,zatrudnienia,cenidochodów,czyli
dostabilizowaniagospodarki,drugazaśdokorygowanianadmiernychrozpiętości
dochodów[Zalewski2005,s.11].
17JakosynonimyterminuNZPmożnatraktowaćinneokreślenia,któreodlat90.pojawia-
sięwliteraturze:menedżeryzm,rynkowaadministracjapubliczna,władzeprzedsiębiorcze,
menedżeryzmpubliczny,nowezarządzanie,zarządzanienazasadachbiznesowych[Zawicki
2011,s.40-41].