Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Bereźnicki,Podstawydydaktyki,Kraków2007
ISBN:978-83-7308-961-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
40
I.Podstawydydaktyki
zalety,wady,
nezkształtowaniempostawtwórczych,eksponowaniemwartości,przy-
żnicestoso-
gotowywaniemuczniówdosamokształtowania.„Takszerokieujmowanie
waniametod
ilościowych
ijakościo-
zakresupojęcia«kształcenie»piszeS.Palkapowoduje,żekoniecznestaje
sięwdydaktycestosowaniepodejściajakościowego,skierowanegonaświat
wych
wartości,przeżyć,nadziei,oczekiwań,uczuć,lęków,ambiwalencji,aspiracji,
postawpoznawczychuczniówinauczycieli”55.Wbadaniachjakościowych
odrzucasięmatematyczneproceduryanalityczne,opisiwyjaśnienie,pomiar
osiągnięćszkolnychuczniów,aprzyjmujesięjakopodstawowekategorie
„rozumienieiinterpretację”zjawiskdydaktycznychsprzężonychzesferą
psychicznąuczniówinauczycieli;wprowadzasięocenianie;prowadzisię
badania„odwewnątrz”istoi„narówni”zosobamibadanymi56.
Zbadaniamijakościowymiwiązanewliteraturzewsposóbnieza-
wszeuporządkowanyróżnemetodybadań,doktórychnajczęściejzalicza
sięmetodyetnograficzne,badaniewdziałaniu,studiumprzypadku,metodę
obserwacjiuczestniczącej,wywiaduswobodnegoianalizydokumentów
osobistych57.
Dopodstawowychmetodbadańjakościowych,służącychszacowaniu
efektówkształcenia,zaliczasię:
metody
obserwacjęswobodną,uczestniczącą,wtokuktórejnauczycielstarasię
badańjako-
uzyskaćwglądwżycieklasyszkolnejwcelupoznaniapoglądów,przeko-
ściowych
nańnastawień,stosunkudonaukiposzczególnychuczniów;
wywiadswobodnyindywidualnyigrupowy,przybierającyformęniekrę-
pującejrozmowy,prowadzonywatmosferzezaufania,możedostarczyć
wielecennychdanychosytuacjispołecznejwklasie;
analizadokumentówosobistych(listy,pamiętniki,wspomnieniaitp.)
orazwytworów(praceplastyczne,wytworytechniczne,literackie)umoż-
liwiapoznaniecechucznia,któretrudnedozbadaniametodamiilo-
ściowymi.
Badaniajakościowe,mimowieluzalet,budząpewnezastrzeżenia.Sta-
wiasięimzarzutniewiarygodnościzpowodubrakumożliwościpowtórzeń.
Słabościątychbadańwszacowaniuefektówkształceniajestsubiektywizm
badacza,trudnościwanalizowaniubardzomałoskategoryzowanychdanych,
słabepodstawydoformułowaniauogólnień.
konieczność
Wieluautorówgłosipotrzebęwiązaniabadańilościowychijakościo-
wiązania
wychwpedagogice.Metodyjakościoweniezastąpiąmetodilościowych,ale
badańilościo-
wychijako-
jeuzupełniają.Niektóreproblemydydaktycznewymagająrównoczesnego
ściowych
stosowaniabadańilościowychijakościowych.
55S.Palka:Pedagogikawstanietworzenia,op.cit.,s.120.
56Ibidem,s.119–120.
57E.Zaręba:Badaniaempiryczneilościoweijakościowewpedagogice[w:]Orientacjewmetodo-
logiibadańpedagogicznych,red.S.Palka,Kraków1998,s.48.