Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Bereźnicki,Podstawydydaktyki,Kraków2007
ISBN:978-83-7308-961-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
48
II.Wartościicelekształceniaogólnego
fizycznychczyzmysłowych,leczzarazem–wzależnościodrodzajuwartości
–wróżnysposób„zakotwiczony”wtym,coobiektywnieistnieje,itym
samymmającyważnośćobiektywną.Aksjologiawtymujęciuposługujesię
źródłamiimetodamipoznania,umożliwiającymidoświadczaniewartości
wspecyficeichbudowyisposobuistnienia,inieodrzucarównieżpoznania
intelektualno-emocjonalnego.
Następna,szóstagrupakoncepcjiaksjologicznychświatwartościdzieli
nadwieodrębnedziedziny–realnąiidealnąiwyodrębniaodpowiednio
dwadziałyaksjologii–aksjologiębyturealnegoiaksjologiębytuidealne-
go.Pierwszabadawartościkonkretnychrzeczyjednostkowych,procesów
izjawiskwświeciefaktów,adrugaujmujewartościjakotrwałe,niezmienne
iabsolutneprzedmiotyistniejącewświeciebytówidealnych.Wstanowi-
skachnależącychdotejgrupykoncepcjiróżnicedotyczyłynadrzędności
światarealnego,bądźidealnego,alezawszeuznawanoowedwiedziedziny
występowaniairealizowaniasięwartości.
Iwreszciewostatniej,siódmejgrupiepoglądówmieszcząsiętekon-
cepcje,któretraktująwartościjakoprzedmiotywyłącznieidealne.Należątu
różneodmianyaksjologiiwzależnościodprzyjmowanegotypuidealizmu
metafizycznego.Przyczymjedneznichzakładajązależnośćświatarealnego
odtego,coidealne,adrugienietylkoodrzucająistnieniewartościwświecie
realnym,alerównieżnieuznająjakichkolwiekpowiązańmiędzyidealnym
bytemwartościaświatemrzeczyjednostkowych.
Analizagłównychkoncepcjiaksjologiiukazujemożliwesposobyro-
zumieniawartościisposobyichistnienia.Napytanieosposobyistnienia
wartościkażdazwyodrębnionychprzezW.Cichoniagrupkoncepcjiak-
sjologicznychudzielałainnejodpowiedzi.Różnorodnośćodpowiedzinato
pytanieukazujerównieżM.Nowak,wskazującstanowiska,któreprzyjmo-
wałym.in.:
różnorodność
„1)wartościnajwyższeistniejąautonomiczniejakoodrębneiniezależneod
istnieniawar-
zmiennejrzeczywistości;
tościwujęciu
M.Nowaka
2)wartościnajwyższewpełniznajdująsięwBycieAbsolutnym,wBogu,
zktóregoistotąutożsamiająsię;
3)wartościnajwyższeutożsamiająsięzbytem;sambytjestprawdziwy,
dobryipiękny;
4)wartościnajwyższesąjedynietworemludzkiegoumysłu,wszczegól-
nościzaśpewnegorodzajuabstrakcjąnadbudowanąnadwartościami
szczegółowymi”23.
23M.Nowak:Podstawypedagogikiotwartej,Lublin2000,s.392.
