Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SofoklesiEurypides,gdybyjejtekstyniebyłypisane.Trudnobyina-
czejkonstruowaćcałościtakskomplikowaneifinezyjnenawet
wsztuce,któraostateczniezwracasiędoswegoodbiorcyzesłowem
mówionym.
Pismopozwoliłoprzechowaćdonaszychczasównietylkodzieła
wielkichtragikówgreckichczyznacznieodnichdawniejsząlegen-
darnąopowieśćoGilgameszuzsumeryjskiegomiastaUruk,którą
odnaleziononadwunastuzachowanychtablicachwśródodkopanych
szczątkówbibliotekiasyryjskiegokrólaAsurbanipala.Dziękizapisom
dowiadujemysię,żejużwEgipciefaraonówmłodzieżniesłuchała
starszychiznamytreśćkorespondencjikupcówznadEufratużyjących
wczasachbiblijnych.Przekazująonesłowawielkichimałychna-
tchnione,historyczneizgołapowszednie.Choćwłaściwieniewiemy,
jakpotrafiątegodokonać,skoropismowykluczawspomnianepoprzed-
niododatkowesygnałyułatwiającewłaściwepojmowaniesłów,tezaś
samedająsięprzecieżtłumaczyćrozmaicie.Dziękiczemuwięcich
wykładniajestmożliwa,czemuzawdzięczajązdolnośćoznaczania
czegokolwiek?
2.2.Rolakontekstu
Pamiętamy,lecznachwilęspróbujmyzapomniećokoliczności,wktó-
rychGustawmówiwIVczęściDziadów:
Błyskotkęniosędlajasnychpanów!
Ot,tymwinautoczęnaślubnetoasty...
1
Dlauczynieniaprzykładujeszczebardziejwyrazistym,umówmysię,
żetylkotakszczupłykontekstbędziepodstawąwnioskowania.Nie
widzimywięcsztyletu,bożadentekstpobocznyniepodpowiadanam,
żebohaterdobywagoimówi,,zewściekłąironią’’,aletakżenieznamy
uczuć,zjakimiszedłkurozświetlonemupałacowi,niewiemy,cołączyło
gozpannąmłodą.
Cóżtozaosobliwabłyskotka,którąmożnautoczyćwina?Za-
zwyczajnazywasiętakprzedmiotypołyskliwe,leczniskiejwartości.
Błahytowięcdar,jeślimiałnimwogólebyć,itymsamymdziwnie
1
A.Mickiewicz,Dziadycz.III,Dzieła,t.3,WydanieNarodowe1949,s.158.
25
