Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Pojęcie,systematykaizakresprzedmiotowyprawapracy
39
Penalnoprawnestosunkizatrudnieniaobejmująniektórerodzajepracyświadczo-
neprzezosobyskazanenakarępozbawieniawolnościalboograniczeniawolności34.
Wobuprzypadkachregulacjenormatywnesąukierunkowanenaceleresocjaliza-
cyjne(por.art.1ust.2ustawyz28.08.1997r.ozatrudnianiuosóbpozbawionych
wolności35).Dostosunkówpenalnoprawnychmożnazaliczyćwyłącznieterelacje
prawne,któreskazanegoprzezczasodbywaniakarypozbawieniawolnościwiążą
zpaństwemreprezentowanymprzezadministracjęzakładukarnego.Pierwiastekdo-
browolnościjestwnimsilnieograniczonyprzezzgodędyrektorazakładukarnegona
wykonywaniepracyalboskierowaniedopracy.Wswejistocieanalogicznemecha-
nizmyfunkcjonująwodniesieniudoosóbskazanychnakaręograniczeniawolności
wformiewykonywanianieodpłatnej,dozorowanejpracynacelepubliczne.Świadczo-
napracawobuprzedstawionychwymiarachniejestwynikiemwpełniswobodnego
oświadczeniawoli,leczstosowaniaprzymusupaństwowego.Wtymmiejscugodzisię
jednakpodkreślić,żeskazanipozbawieniwolnościmogąteżbyćzatrudnieniwra-
machstosunkupracyimiećprzymiotpracownika,jeżelipracajestwykonywanana
warunkachprzewidzianychwart.121§2k.k.w.
Ustrojowoprawnezatrudnieniecechujesiętym,żepracajestwykonywanawzwiązku
zfunkcjąpubliczną-zwyboru-piastowanąworganachprzedstawicielskich.Przy-
kłademsąposłowieisenatorowie„zawodowi”(por.rozdział5ustawyz9.05.1996r.
owykonywaniumandatuposłaisenatora36)37.OdpierwszegoposiedzeniaSejmu
bądźSenatuprzysługujeimuposażeniewwysokościwynagrodzeniapodsekretarza
stanu.Zgodniezpostanowieniamiart.27ustawyowykonywaniumandatuposłaise-
natorajestonotraktowanejakwynagrodzeniezestosunkupracy.Okresjegopobie-
raniawliczasiędostażupracy,odktóregozależąuprawnieniapracownicze38.Posło-
wilubsenatorowiprzysługujeteżpozakończeniukadencjiodprawaparlamentarna,
awraziejegośmiercirodzinieprzysługujeodprawapośmiertna.Natletychregulacji
uprawnionawydajesiękonstatacja,żeparlamentarzyścizawodowimająstatus-pod
kątemuprawnień-istotniezbliżonydopracowniczego.Arerumnaturaichobowiąz-
kiznacznieróżniąsięodpracowniczych,cowynikazcharakterupiastowanegoman-
datuspołecznego.Dotejkategoriirelacjinormatywnychmożnateżzakwalifikować
pracęniektórychnajwyższychprzedstawicieliwładzpublicznych.
Kolejnąkategoriąniepracowniczychstosunkówzatrudnieniasąspołecznoprawne
stosunkizatrudnienia.Ichdiferentiaspecifcajestnieodpłatneświadczeniepracy
34Por.A.Kosut[w:]Systemprawapracy,t.VII,Zatrudnienieniepracownicze,red.K.W
.Baran,
Warszawa2015,s.256in.
35Dz.U.z2023r.poz.1559.
36Dz.U.z2022r.poz.1339zezm.
37Por.J.Stelina,Charakterprawnystosunkówzatrudnieniakonstytucyjno-prawnego,GSP2014/XXXI,
s.973in.
38Por.J.Oniszczuk[w:]Systemprawapracy,t.VII,Zatrudnienieniepracownicze,red.K.W
.Baran,
Warszawa2015,s.508in.
KrzysztofW
.Baran
