Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
56
Działpierwszy.Częśćogólnaprawapracy
stosująprawo,wszczególnościpracowników,pracodawców,organówrozstrzygają-
cychsporyzestosunkupracy.Odgrywająkluczowąrolęwregulowaniustosunków
społecznychzzakresuprawapracy,Ponieważodznaczająsiędużymstopniemogól-
ności,podlegająuściśleniuwnormachszczególnych.Teostatnieniemogąodbierać
zasadom-normomichpodstawowegoznaczenia.Ogólnikowesformułowaniezasad
normatywnychpowoduje,żerzadkoonewykorzystywaneprzezorganyorzekają-
cejakopodstawymerytorycznychrozstrzygnięć.WjudykaturzeSąduNajwyższego
podkreślasię,że„(...)rozstrzygnięciewindywidualnejsprawiepracowniczejgeneral-
niewynikazuregulowańinnychniżzasadyprawapracy.Zasadyprawapracymogą
stanowićpodstawęorzekaniajedyniewyjątkowo,gdynieistniejąinnenormymające
wsprawiebezpośredniezastosowanie”11.
Zasadyprawapracywyznaczająkierunekdziałańprawotwórczych.Wskazująidee,
myśliprzewodnie,którepowinnybyćrealizowaneprzezprawopracy.Funkcjęwy-
tycznychlegislacyjnychpełniązasadykonstytucyjne,którychprzestrzeganiepodlega
ocenieTrybunałuKonstytucyjnego.Deklaracjewnichzawarteznajdująurzeczywist-
nienienapoziomieustawodawstwazwykłego.Zasadyprawapracymajątakżeistotne
znaczeniewprocesiewykładniprawa.Organystosująceprawo,interpretującprzepisy
prawapracy,zobowiązanedoposzanowaniaprzyjętychzasad.
Wpiśmiennictwieprawapracydużouwagipoświęcasięzasadomprawapracywkon-
tekścieart.300k.p.Stwierdzasię,żepełniąonefunkcjępierwotną(ewaluacyjną)oraz
funkcjewtórne(następcze).Wśródtychostatnichwymieniasięfunkcje:modyfika-
cyjną,eliminacyjną,regulacyjnąorazaprobującą.
Funkcjaewaluacyjnapoleganaocenieprzepisówprawacywilnegowaspekciezgod-
ności(czyniesprzeczności)zzasadamiprawapracy.Brakowejsprzecznościumożli-
wiasięgnięciedouregulowańcywilnoprawnych,dającpodstawydorealizacjizadań
ocharakterzewtórnym.Funkcjęmodyfikacyjnąnależyrozumiećwtensposób,że
wrazieczęściowejniezgodnościprzepisówprawacywilnegozzasadamiprawapracy
uregulowaniacywilnoprawne,oilejesttomożliwe,odpowiedniomodyfikowane
lubkorygowaneprzezpodmiotstosującyprawo,takabymogłystanowićpodstawę
rozstrzygnięciawkwestiinieuregulowanejwprawiepracy.Funkcjaeliminacyjnawy-
rażasięwstwierdzeniu,żeprzepisyKodeksucywilnegojakocałkowiciesprzeczne
zzasadamiprawapracynieznajdujązastosowaniadostosunkówpracy.Zasadyprawa
pracy,wypełniająclukęprawnąpowstałąwwynikuodmowyzastosowaniaprzepisów
Kodeksucywilnego,pełniąfunkcjęregulacyjną.Ofunkcjiaprobującejmożnamówić
wprzypadkustwierdzeniazgodnościznimiunormowańKodeksucywilnego12.
11WyrokSNz2.07.2009r.,IIBP27/08,LEXnr532129.
12B.M.Ćwiertniak,Funkcjezasadprawapracywzwiązkuzart.300k.p.(próbasystematyzacji)[w:]
Prawopracy,ubezpieczeniaspołeczne,politykaspołeczna.Wybranezagadnienia,red.B.M.Ćwiertniak,
Opole1998,s.52in.
IwonaSierocka