Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięzreceptoramimuskarynowymi(mAch)lubnikotynowymi(nAch),regulując
sygnalizacjęcholinergicznąwróżnychregionachmózgu.
Wiadomo,żeAchmożebyćkatabolizowanazarównoprzezacetylocholino-
esterazę(acetylcholinesterase,AChE),jakibutyrylocholinoesterazę(butyrylcho-
linesterase,BChE).Enzymytemożnarozróżnićnapodstawieichspecyficzności
wobecróżnychestrówcholinyorazwrażliwościnawybranychantagonistów.
Wpraktyceklinicznejwykorzystujesięprzeciwneurodegeneracyjneefektywy-
nikającezhamowaniacholinoesteraz.Naprzykładriwastigmina,którahamuje
zarównoAChE,jakiBChE,zmniejszadynamikęprocesuzanikuhipokampa
iistotybiałejzwiązanegozAD.
Jakjużwspomniano,swojefunkcjefizjologiczneAchrealizujepoprzezin-
terakcjęzreceptoramimAchinAch,którychwstępneróżnicowanieopierało
sięnamożliwościichinhibicjiodpowiednioprzezatropinęitubokurarynę.
WprzypadkureceptorówmAchobserwujesięzjawiskomodyfikacjiadapta-
cyjnej,którepoleganaichinternalizacjiwwynikudziałaniaagonistów.Należy
tomiećnauwadze,analizującewentualnyspadekskutecznościlekówodzia-
łaniucholinomimetycznym.Wprzeciwieństwiedoreceptorówmuskaryno-
wych,wielokrotnaekspozycjareceptorówneuronalnychnanikotynęmoże
prowadzićdowzrostuliczbyreceptorów,któremutowarzyszyzwiększone
uwalnianieAch.
ReceptorymuskarynowepośrednicząwwieluefektachdziałaniaAch
wośrodkowymiobwodowymukładzienerwowym.WobrębieOUNwyróż-
niasiępięćtypówtychreceptorów(M
1-M
5),sklasyfikowanychpierwotniena
podstawiesiłyantagonistycznegodziałaniapirenzepiny:
>receptoryM
1iM
3sąsprzężonezpobudzającymbiałkiemG
s(stymuluje
wewnątrzkomórkowąhydrolizęfosfoinozytolu)izlokalizowanegłównie
postsynaptycznie;
>receptoryM
2iM
4[sprzężonezhamującymbiałkiemG
i,którezmniejsza
powstawaniecyklicznegoadenozynomonofosforanu(cAMP)]występują
presynaptycznie,gdziedziałająjakohamująceautoreceptory,zmniejszające
uwalnianieAch;
>stymulacjapostsynaptycznychreceptorówM
5takżeobniżastężeniecAMP
orazzmniejszaaktywnośćkinazybiałkowejA(proteinkinaseA,PKA).
OpisywanywpływAchnafunkcjepoznawczejestwdużejmierzerealizowa-
nypoprzezreceptoryM
1,którychekspresjajestnajwiększawkorzemózgowej,
hipokampieiprążkowiu,awięcwstrukturachistotnychzpunktuwidzenia
funkcjipoznawczych.
WysokąekspresjęwOUNwykazująponadtoreceptoryM
3iM
4.Funkcjonują
onejakoauto-iheteroreceptory,którepośrednicząwhamowaniuuwalniania
niektórychneuroprzekaźnikówwmózgu,np.poprzezhamowanielubpobudza-
nieuwalnianiadopaminy.Wykazanotakże,żereceptoryM
3wzmagająsyntezę
3.Podstawyneurochemiiośrodkowegoukładunerwowego
53
