Teoria komunikowania masowego

Denis McQuail

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-15153-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2007

Liczba stron:

577

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

McQuail, Denis. Teoria komunikowania masowego. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, 577 s. ISBN 978-83-01-15153-9

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 McQuail, D.

T1 Teoria komunikowania masowego

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2007

SN 978-83-01-15153-9

Bibliografia BibTex:

@Book{ 584, author = "McQuail, Denis", editor = "", title = "Teoria komunikowania masowego", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2007", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-15153-9" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - McQuail, Denis

ED -

TI - Teoria komunikowania masowego

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2007

SN - 978-83-01-15153-9

ER -

Netografia (standard APA):

McQuail, Denis. Teoria komunikowania masowego [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007 [dostęp: 02 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/teoria-komunikowania-masowego-denis-mcquail-584.

socjologia, komunikacja społeczna, media, dziennikarstwo, odpowiedzialność społeczna, opinia publiczna

Najlepszy wykład dotyczący mediów masowych!

Uznany na całym świecie podręcznik do komunikowania masowego napisany przez czołowego teoretyka w tej dziedzinie. Składa się z 7 części i imponującej bibliografii. Dwie pierwsze części omaw...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-15153-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2007

Liczba stron:

577

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa do polskiego wydania (Tomasz Goban-Klas)16
Przedmowa do piątego wydania Teorii komunikowania masowego20
CZĘŚĆ I. ZAGADNIENIA WSTĘPNE23
Rozdział 1. Wprowadzenie23
1.1. Przedmiot naszego badania24
1.2. Struktura książki25
1.3. Problemy i zagadnienia komunikowania masowego27
1.4. Orientacje badawcze30
1.5. Jak korzystać z książki31
1.6. Ograniczenia zakresu i perspektywy31
1.7. Różne rodzaje teorii34
1.8. Nauka o komunikowaniu a badanie komunikowania masowego36
1.9. Konkurencyjne tradycje analizy: strukturalistyczna, behawioralna i kulturowa40
Literatura uzupełniająca41
Rozdział 2. Narodziny mediów masowych43
2.1. Od początku do mediów masowych44
2.2. Media drukowane - książka i biblioteka45
2.3. Media drukowane - gazeta48
2.3.1. Prasa partyjno-polityczna49
2.3.2. Prasa prestiżowa50
2.3.3. Prasa popularna50
2.4. Inne media drukowane51
2.5. Film jako medium masowe51
2.6. Radio i telewizja54
2.7. Muzyka fonograficzna56
2.8. Rewolucja komunikacyjna - media nowe wobec starych58
2.8.1. Internet59
2.9. Zróżnicowanie mediów60
2.9.1. Wolność a kontrola61
2.9.2. Wymiary użycia i odbioru63
Literatura uzupełniająca65
Podsumowanie65
CZĘŚĆ II. TEORIE67
Rozdział 3. Pojęcia i modele komunikowania masowego67
3.1. Wczesne poglądy na media i społeczeństwo68
3.1.1. Władza mediów masowych69
3.1.2. Komunikowanie a integracja społeczna69
3.1.3. Komunikowanie masowe jako instytucja masowej edukacji70
3.2. Pojęcie "masy"71
3.1.4. Media jako problem i kozioł ofiarny71
3.3. Proces komunikowania masowego72
3.4. Masowy odbiorca74
3.5. Instytucja medium masowego76
3.6. Kultura masowa i kultura popularna76
3.6.1. Definicje i kontrasty77
3.6.2. Inne poglądy na kulturę masową78
3.7. Narodziny dominującego paradygmatu teoretycznego i badawczego79
3.6.3. Ponowna ocena pojęcia masy79
3.7.1. Korzenie funkcjonalistyczne i informatyczne80
3.7.2. Inklinacja paradygmatu do badania skutków oddziaływania mediów i problemów społecznych81
3.8. Alternatywny paradygmat krytyczny82
3.8.1. Inna wizja społeczeństwa i mediów83
3.8.2. Porównanie paradygmatów85
3.9. Cztery modele komunikowania86
3.9.1. Model transmisji86
3.9.2. Model rytualny lub ekspresyjny86
3.9.3. Komunikowanie jako pokaz i przyciąganie uwagi - model rozgłosu88
3.9.4. Kodowanie i dekodowanie dyskursu medialnego - model recepcji89
3.9.5. Porównania91
Literatura uzupełniająca92
Podsumowanie92
Rozdział 4. Teoria mediów a teoria społeczna93
4.1. Media, społeczeństwo i kultura - związki i konflikty94
4.1.1. Niekonkluzywny wynik96
4.2. Komunikowanie masowe jako proces społeczny: zapośredniczenie stosunków i doświadczeń społecznych97
4.2.1. Pojęcie zapośredniczenia (mediacji)97
4.2.2. Metafory zapośredniczenia99
4.3. Ramy odniesienia dla powiązania mediów ze społeczeństwem100
4.3.1. Rodzaje teorii mediów i społeczeństwa101
4.4. Główne wątki teorii mediów I: władza i nierówność102
4.5. Główne wątki teorii mediów II: integracja i tożsamość społeczna104
4.5.1. Dualistyczny pogląd na media104
4.5.2. Ambiwalencja integracji społecznej105
4.6. Główne wątki teorii mediów III: zmiana i postęp społeczny106
4.7. Główne wątki teorii mediów IV: przestrzeń i czas107
4.8. Media a społeczeństwo - teoria I: społeczeństwo masowe109
4.9. Media a społeczeństwo - teoria II: marksizm110
4.10. Media a społeczeństwo - teoria III: funkcjonalizm111
4.10.1. Wyszczególnienie społecznych funkcji mediów112
4.11. Media a społeczeństwo - teoria IV: krytyczna teoria polityczno--ekonomiczna114
4.12. Media a społeczeństwo - teoria V: konstruktywizm społeczny115
4.13. Media a społeczeństwo - teoria VI: determinizm technologiczny117
4.13.1. Szkoła Toronto117
4.13.2. Technologia i ideologia118
4.14. Media a społeczeństwo - teoria VII: społeczeństwo informacyjne119
4.13.3. Alternatywa interaktywna119
Podsumowanie123
Literatura uzupełniająca124
Rozdział 5. Komunikowanie masowe a kultura125
5.1. Orientacja kulturalistyczna126
5.2. Komunikacja a kultura126
5.2.1. W stronę definicji kultury127
5.2.2. Media a kultura - zagadnienia teoretyczne127
5.3. Początki: szkoła frankfurcka i krytyczna teoria kulturowa129
5.3.1. Ideologia i opór131
5.4. Rehabilitacja kultury popularnej132
5.4.1. (Semiotyczna) siła ludu132
5.4.2. Pytania bez odpowiedzi133
5.5. Płeć kulturowa a media masowe135
5.6. Komercjalizacja139
5.7. Technologia komunikacyjna a kultura140
5.8. Włączanie w kulturę i zapośredniczenie tożsamości143
5.9. Globalizacja kultury144
5.10. Media masowe a kultura ponowoczesna145
Literatura uzupełniająca148
Podsumowanie148
Rozdział 6. Nowe media - nowa teoria?149
6.1. Nowe media a komunikowanie masowe150
6.2. Co jest nowego w nowych mediach?151
6.3. Główne zagadnienia teorii nowych mediów154
6.4. Zastosowanie teorii medium do nowych mediów156
6.4.1. Znaczenie i pomiar interaktywności158
6.5. Nowe wzory obiegu informacji159
6.5.1. Alokucja159
6.5.2. Rozmowa (konwersacja) i wymiana160
6.5.3. Konsultacja160
6.5.4. Rejestracja160
6.5.5. Typologia zintegrowana161
6.6. Kształtowanie się społeczności za pośrednictwem komputera162
6.6.1. Społeczność wirtualna163
6.7. Partycypacja polityczna, nowe media a demokracja165
6.8. Technologie wolności?167
6.8.1. Nowy środek kontroli?168
6.9. Nowy czynnik równości czy podziału?170
Podsumowanie172
Literatura uzupełniająca174
Rozdział 7. Normatywna społeczna teoria mediów175
7.1. Źródła obowiązków normatywnych176
7.2. Media a interes publiczny178
7.3. Główne zagadnienia teorii społecznej mediów180
7.4. Wczesne podejścia teoretyczne - prasa jako "czwarta władza"182
7.5. Komisja wolności prasy z roku 1947 i teoria odpowiedzialności społecznej mediów184
7.6. Profesjonalizm i etyka mediów186
7.7. "Cztery teorie prasy" i co było dalej189
7.8. Nadawcy publiczni jako alternatywa192
7.9. Media masowe, społeczeństwo obywatelskie i sfera publiczna194
7.10. Reakcja na niezadowolenie w sferze publicznej195
7.11. Wizje alternatywne196
7.11.1. Emancypacyjna teoria mediów196
7.11.2. Teoria wspólnotowa a media197
7.12. Normatywna teoria mediów: cztery modele198
Literatura uzupełniająca199
Podsumowanie199
CZĘŚĆ III. STRUKTURY201
Rozdział 8. Struktura i produkt mediów - zasady i odpowiedzialność201
8.1. Wolność mediów203
8.1.1. Poziom struktury203
8.1.2. Poziom działania204
8.2. Równość mediów205
8.2.1. Poziom struktury205
8.3. Zróżnicowanie mediów206
8.2.2. Poziom działania206
8.3.1. Zróżnicowanie na poziomie struktury207
8.3.2. Zróżnicowanie na poziomie działania208
8.4. Prawda i jakość informacji209
8.4.1. Pojęcie obiektywności210
8.4.2. Kontekst badań i teorii obiektywności211
8.4.3. Granice obiektywności212
8.5. Ład społeczny i solidarność213
8.5.1. Oczekiwania i normy dotyczące ładu214
8.6. Ład kulturowy215
8.6.1. Normy jakości kulturowej215
8.7. Znaczenie odpowiedzialności216
8.8. Dwa alternatywne modele odpowiedzialności218
8.9. Relacje odpowiedzialności219
8.10. Ramy odpowiedzialności220
8.10.1. Ramy i ograniczenia prawne221
8.10.2. Ramy wolnego rynku221
8.10.3. Ramy odpowiedzialności społecznej222
8.10.4. Ramy odpowiedzialności zawodowej223
8.10.5. Ocena porównawcza224
Podsumowanie225
Literatura uzupełniająca226
Rozdział 9. Ekonomia i zarządzanie mediami227
9.1. Media - "biznes inny niż wszystkie"228
9.1.1. Alternatywne perspektywy teoretyczne229
9.1.2. Najważniejsze zagadnienia teoretyczne230
9.2. Podstawowe informacje o strukturze mediów i poziomy analizy231
9.3. Niektóre zasady ekonomiczne struktury mediów232
9.3.1. Różne rynki mediów i różne źródła dochodu232
9.3.2. Dochód z reklamy kontra dochód uzyskiwany od konsumenta - implikacje232
9.3.3. Zasięg i zróżnicowanie rynku mediów233
9.3.4. Konkurowanie o zysk234
9.3.5. Struktura kosztów w mediach235
9.4. Własność i kontrola236
9.4.1. Wpływ własności237
9.5. Konkurencja i koncentracja238
9.5.1. Koncentracja pozioma a koncentracja pionowa238
9.5.2. Inne rodzaje skutków koncentracji239
9.5.3. Stopnie koncentracji240
9.5.4. Problemy polityczne241
9.6. Cechy szczególne ekonomii mediów242
9.7. Zarządzanie mediami masowymi243
9.7.1. Cele i formy zarządzania243
9.8. Regulacja mediów masowych - modele alternatywne245
9.8.1. Model wolnej prasy246
9.8.2. Model radiofonii i telewizji246
9.8.3. Model powszechnego nośnika247
9.9. Zmiana paradygmatu w polityce mediów248
9.8.4. Niejednoznaczny status Internetu248
9.10. Systemy mediów a systemy polityczne250
Literatura uzupełniająca252
Podsumowanie252
Rozdział 10. Globalne komunikowanie masowe253
10.1. Początki254
10.2. Siły napędowe: technologia i pieniądze256
10.3. Międzynarodowa własność i kontrola mediów257
10.4. Odmiany globalnych mediów masowych258
10.5. Międzynarodowe zależności mediów260
10.6. Imperializm kulturowy i jego konsekwencje262
10.6.1. Ponowna ocena globalizacji264
10.7. Proces transnacjonalizacji mediów266
10.8. Międzynarodowy przepływ informacji268
10.9. Globalny handel w kulturze medialnej271
10.10. Koncepcja tożsamości narodowej i kulturowej273
10.10.1. W stronę globalnej kultury medialnej?274
10.11. Globalne zarządzanie mediami275
Literatura uzupełniająca277
Podsumowanie277
CZĘŚĆ IV. ORGANIZACJE279
Rozdział 11. Organizacja mediów - naciski i wyzwania279
11.1. Metody i perspektywy badawcze281
11.2. Główne zagadnienia282
11.3. Poziomy analizy282
11.4. Organizacja mediów w układzie oddziaływań społecznych284
11.5. Relacje ze społeczeństwem286
11.5.1. Niejednoznaczność celów organizacji medialnych286
11.5.2. Rola dziennikarza: zaangażowanie czy neutralność?288
11.5.3. Profesjonalizm291
11.5.4. Dziennikarstwo w Internecie292
11.6. Relacje z grupami nacisku i grupami interesu293
11.7. Relacje z właścicielami i klientami294
11.7.1. Wpływ właścicieli294
11.7.2. Wpływ reklamodawców295
11.8. Relacje z widownią297
11.8.1. Nadawca wrogiem widowni?297
11.8.2. Izolacja i niepewność298
11.9. Elementy wewnętrznej struktury i dynamiki299
11.8.3. Wyobrażenia widowni299
11.10. Wpływ osobowości twórców przekazu masowego300
11.9.1. Wewnętrzne zróżnicowanie celów300
11.10.1. Kobiety w organizacjach informacyjnych303
11.11. Konflikt ról i rozterki zawodowe305
Literatura uzupełniająca308
Podsumowanie308
Rozdział 12. Tworzenie kultury mediów309
12.1. Organizacja pracy nad przekazem - filtrowanie i selekcja310
12.1.1. Czynniki ideologiczne kontra organizacyjne311
12.2. Czynniki wpływające na selekcję informacji313
12.2.1. Ludzie a selekcja informacji314
12.2.2. Miejsce a selekcja informacji315
12.2.3. Czas a selekcja informacji316
12.3. Walka mediów i społeczeństwa o dostęp do informacji319
12.3.1. Kontinuum autonomii mediów320
12.3.2. Treści społeczne jako przedmiot sprzeciwu321
12.4. Źródła informacji a treść przekazu323
12.4.1. Planowanie oferty325
12.4.2. Public relations i zarządzanie informacjami326
12.5. Organizacja pracy nad przekazem - przetwarzanie i prezentacja327
12.5.1. Alternatywny model selekcji329
12.5.2. Stronniczość jako wynik procesu reprodukcji330
12.5.3. Standaryzacja i logika informacyjna330
12.6. Logika kultury mediów331
12.7. Inne wzory podejmowania decyzji333
Literatura uzupełniająca335
Podsumowanie335
CZĘŚĆ V. TREŚĆ337
Rozdział 13. Treść przekazu masowego - zagadnienia, koncepcje i metody analizy337
13.1. Po co badać treść przekazu masowego?338
13.2. Krytyczna analiza treści340
13.2.1. Perspektywa marksistowska340
13.2.2. Krytyka reklam i komercjalizacji341
13.2.3. Kwestia jakości kultury341
13.2.4. Przemoc w mediach342
13.2.5. Krytyka feministyczna342
13.3. Strukturalizm i semiologia343
13.3.1. Wprowadzenie do teorii znaków344
13.3.2. Konotacja i denotacja345
13.3.3. Język obrazu346
13.3.4. Zastosowania semiologii346
13.4. Treść jako zbiór informacji347
13.4.1. Teoria informacji348
13.4.2. Zastosowania teorii informacji348
13.4.3. Wartościujący charakter informacji 349350
13.5. Ocena dokonań mediów351
13.5.1. Wolność i niezależność351
13.5.2. Zróżnicowanie treści352
13.6. Obiektywizm i jego kryteria353
13.6.1. Odzwierciedlenie czy zniekształcenie rzeczywistości?355
13.6.2. Krytyka odzwierciedlenia rzeczywistości jako normy356
13.7. Metody badawcze357
13.7.1. Gdzie jest sens?358
13.7.2. Znów paradygmat dominujący kontra alternatywy358
13.7.3. Komunikacja niewerbalna359
13.8. Tradycyjna analiza treści360
13.8.1. Podstawy360
13.9. Porównanie analizy ilościowej z jakościową361
13.8.2. Ograniczenia analizy treści361
13.9.1. Metody można łączyć362
Literatura uzupełniająca364
Podsumowanie364
Rozdział 14. Gatunki i teksty365
14.1. Pojęcie gatunku366
14.1.1. Przykłady gatunków367
14.1.2. Typologia gatunków369
14.1.3. Formaty medialne370
14.2. Gatunek: informacja371
14.2.1. Czym jest informacja?371
14.2.2. Przekaz informacyjny a historie "z życia wzięte"373
14.3. Struktura przekazów informacyjnych - stronniczość i stosowanie ram374
14.2.3. Typy dziennikarstwa374
14.3.1. Forma przekazu informacyjnego377
14.4. Przekaz informacyjny jako narracja378
14.4.1. Relacjonowanie faktów kontra prezentacja tematu378
14.5. Przemoc w telewizji379
14.6. Teksty kulturowe i ich znaczenia381
14.6.1. Koncepcja tekstu381
14.6.2. Raz jeszcze o kodowaniu i dekodowaniu382
14.6.3. Intertekstualność383
14.6.4. Teksty otwarte kontra zamknięte383
14.6.5. Seryjność384
14.6.6. Realizm386
14.6.7. Płeć kulturowa w tekstach medialnych386
14.6.8. Badanie produkcji popularnych387
Literatura uzupełniająca389
Podsumowanie389
CZĘŚĆ VI. WIDOWNIA391
Rozdział 15. Widownia - teoria i tradycje badawcze391
15.1. Koncepcja widowni392
15.2. Pochodzenie widowni393
15.3. Od mas do rynku394
15.3.1. Ponowne odkrycie widowni jako grupy394
15.3.2. Widownia jako rynek395
15.4. Widownia w teorii krytycznej396
15.5. Cele badań nad widownią397
15.6. Inne tradycje badawcze398
15.6.1. Strukturalna tradycja badań widowni398
15.6.2. Tradycja behawioralna - wpływ i korzystanie z mediów399
15.6.3. Tradycja kulturowa i analiza odbioru399
15.7. Kwestie o znaczeniu publicznym400
15.7.1. Media jako uzależnienie401
15.7.2. Masowa widownia a atomizacja społeczeństwa401
15.7.3. Zachowania widowni - aktywność czy bierność?401
15.7.4. Manipulacja lub opór401
15.8. Typy widowni402
15.7.5. Prawa widowni mniejszościowych402
15.7.6. Implikacje nowych technologii medialnych402
15.9. Widownia jako grupa lub publiczność403
15.10. Widownia jako zestaw gratyfikacji404
15.11. Widownia medium405
15.12. Widownia definiowana przez kanał lub treść406
15.13. Kwestie zasięgu widowni407
15.14. Aktywność i wybiórczość409
Literatura uzupełniająca412
Podsumowanie412
Rozdział 16. Tworzenie się widowni i doświadczenie odbioru mediów413
16.1. Dlaczego ludzie korzystają z mediów?414
16.2. Tworzenie się widowni w perspektywie strukturalistycznej415
16.3. Teoria korzystania i gratyfikacji417
16.3.1. Teoria korzystania i gratyfikacji w nowym świetle418
16.3.2. Komentarz420
16.3.3. Teoria oczekiwań421
16.4. Zintegrowany model wyboru mediów422
16.4.1. Czynniki po stronie widowni423
16.4.2. Czynniki po stronie mediów423
16.6. Subkultura a widownia425
16.5. Korzystanie z mediów w sferze publicznej i prywatnej427
16.7. Styl życia428
16.8. Płeć widowni428
16.9. Korzystanie z mediów a życie towarzyskie430
16.10. Normatywne ramy korzystania z mediów433
16.11. Normy widowni a treść435
16.12. Widok z widowni436
16.13. Fani mediów438
16.14. Koniec widowni?440
16.15. "Wymykanie się" widowni442
16.16. Przyszłość widowni443
16.17. Koncepcja widowni raz jeszcze444
Literatura uzupełniająca445
Podsumowanie445
CZĘŚĆ VII. ODDZIAŁYWANIE447
Rozdział 17. Oddziaływanie mediów - procesy i modele447
17.1.Założenie istnienia oddziaływania448
17.2. Historia naturalna badań i teorii oddziaływania mediów - cztery fazy449
17.2.1. Faza 1: wszechmocne media450
17.2.2. Faza 2: test teorii wszechmocnych mediów450
17.2.3. Faza 3: ponowne odkrycie wszechmocy mediów451
17.2.4. Faza 4: oddziaływanie mediów jako wynik negocjacji453
17.2.5. Siła oddziaływania mediów w kontekście historycznym455
17.3. Typy władzy komunikacyjnej456
17.4. Poziomy i rodzaje oddziaływań456
17.5. Typologia oddziaływania mediów458
17.5.1. Oddziaływanie planowane i krótkotrwałe459
17.5.2. Oddziaływanie nieplanowane i krótkotrwałe460
17.5.3. Oddziaływanie planowane i długotrwałe460
17.6. Reakcje indywidualne: model bodziec-reakcja461
17.5.4. Oddziaływanie nieplanowane i długotrwałe461
17.7. Pośredniczące okoliczności oddziaływania462
17.8. Relacja źródło-odbiorca a oddziaływania464
17.9. Kampanie465
17.9.1. Podstawowe cechy465
17.9.2. Filtry466
17.9.3. Czynnik ludzki467
Literatura uzupełniająca468
Podsumowanie468
17.9.4. W czyim interesie?468
Rozdział 18. Oddziaływania społeczno-kulturowe469
18.1. Behawioralny model oddziaływania470
18.2. Media, przemoc i przestępczość472
18.2.1. Teoria473
18.2.2. Treść473
18.2.3. Empiryczna weryfikacja oddziaływania mediów474
18.2.4. Wywoływanie lęku475
18.2.5. Media a przestępczość475
18.3. Media, dzieci i młodzież476
18.4. Reakcje zbiorowe477
18.4.1. Niepokoje społeczne479
18.5. Dyfuzja innowacji i rozwoju480
18.6. Społeczny rozdział wiedzy481
18.7. Teoria edukacji społecznej483
18.8. Socjalizacja484
18.9. Kontrola społeczna i kształtowanie świadomości485
18.10. Kultywacja487
18.10.1. Teoria487
18.10.2. Weryfikacja teorii488
18.11. Media a długofalowa zmiana społeczna i kulturowa489
18.12. Rozrywka490
Literatura uzupełniająca492
Podsumowanie492
Rozdział 19. Informacje, opinia publiczna i komunikacja polityczna493
19.1. Przekazy informacyjne jako źródło wiedzy494
19.1.1. Schematy prezentacji i obróbka informacji495
19.1.3. Zróżnicowany odbiór495
19.1.2. Przykłady497
19.1.4. Wiarygodność przekazów informacyjnych498
19.2. Dyfuzja informacji499
19.3. Oddziaływanie ram znaczenia500
19.4. Porządek dnia502
19.5. Wpływ na postawy i opinię publiczną504
19.4.1. Wyjaskrawianie504
19.6. Model prawdopodobieństwa refleksji506
19.7. Spirala milczenia - tworzenie klimatów opiniotwórczych508
19.8. Definiowanie rzeczywistości i niezamierzona tendencyjność510
19.7.1. Oddziaływania za pośrednictwem osób trzecich510
19.10. Znaczenie komunikacji politycznej w ustrojach demokratycznych512
19.9. Ostrzeganie o ryzyku512
19.11. Wpływ mediów na instytucje i procesy polityczne515
19.12. Wpływ mediów na przebieg wydarzeń517
19.13. Propaganda i wojna518
19.14. Internet jako źródło informacji520
Literatura uzupełniająca522
Podsumowanie522
Przyszłość komunikacji masowej523
Rozdział 20. EPILOG523
20.1. Różne perspektywy525
20.1.1. Rozwój techniczny525
20.1.2. Perspektywa widowni526
20.1.3. Perspektywa rynku mediów526
20.1.4. Perspektywa polityczna527
20.2. Przyszłość: ciągłość i zmiana528
20.1.5. Perspektywa zbiorowości społecznej528
20.2.1. Powody do optymizmu529
Bibliografia531
Indeks nazwisk568

Rozdzia∏2.Narodzinymediówmasowych

Dalszedziejegazetymożnaprzedstawićalbojakociągzmagań,zwycięstwipo-

rażekwsłużbiewolności,albojakonieustannąhistoriępostępuekonomicznegoitech-

nologicznego.Najważniejszestadiahistoriiprasymieszczącesięwzakresienowoczes-

nejdefinicjigazetyopisanezostałynakolejnychstronach.Dziejeprasyróżnychnaro-

dówróżniąsięcoprawdazbytdalece,byopowiedziećjednąhistorię,leczwspomniane

elementy,częstowchodzącezesobąwinterakcjeiwspółzależności,odegrałyszczegól-

nąrolęwrozwojuinstytucjigazety.

Gazetaodpoczątkubyła,przynajmniejwewłasnychoczach,wrogiem–rze-

czywistymlubpotencjalnym–oficjalnejwładzy.Najbardziejnośneobrazyzhistorii

prasynawiązujądoprzemocywobecwydawców,redaktorówidziennikarzy.Pod-

kreślasięwalkęowolnośćprasy,częstotoczonąwramachszerszychruchówwolno-

ściowych–walkiodemokracjęiprawaobywatelskie.Częstokroćdoceniasięrolę

prasypodziemnejpodrządamiokupacyjnymilubdyktatorskimi.Instytucjonalna

władzaniejednokrotniepotwierdzałatęsamoocenęprasy,uważającjązairytującą

iniewygodną(aczczęstodającąsięjakośurabiać,wnajgorszymzaśraziebardzopo-

datnąnawpływywładzy).Niemniejpierwszegazetywzasadzieniestarałysięsta-

waćnadrodzewładzy,niekiedyzaśbyłytworzonewłaśnieprzeznią(zob.Schroeder

2001).Zarównowówczas,jakidzisiajgazetanajczęściejidentyfikowałasięzeswo-

imiczytelnikami.

Pomimookresowychutrudnieńpostępwkierunkuwolnościprasybyłkonse-

kwentny.Postęptenprzybierałniekiedyformęcorazwiększegowyrafinowaniaform

iśrodkówkontroliprasy.Restrykcjeprawnezastąpiłyprzemoc,potemnałożono

(następniezaśzniesiono)ciężarypodatkowe.Współcześnieinstytucjonalizacjapra-

sywramachsystemurynkowegosłużyjakoformakontroli,anowoczesnegazety,

jakowielkieprzedsiębiorstwa,sąbardziejpodatnenarozmaiterodzajenaciskówniż

ichskromniejsipoprzednicy.AżdowiekuXXgazetaniestałasięprawdziwymme-

dium„masowym”,czylidocierającymbezpośrednioiregularniedowiększościpo-

pulacji,anawetdziśistniejąznaczneróżnicemiędzykrajamiwzakresieczytelnic-

twagazet(zob.ramka2.3).Przyjęłosięrozróżniaćkilkarodzajówlubgatunkówga-

zet(idziennikarstwa)–inadaljesttorozróżnienieużyteczne,pomimobraku

jednolitejtypologiipasującejdowszystkichepokikrajów.Wdalszejczęściopisano

najważniejszewarianty.

2.3.SPRZEDAŻGAZETWWYBRANYCHKRAJACHWROKU2000

(NA1000DOROSŁYCHMIESZKAŃCÓW)

Norwegia

720

Kanada

Szwajcaria

454

Francja

WielkaBrytania

408

Hiszpania

Niemcy

375

Włochy

StanyZjednoczone

263

Grecja

Źródło:WorldAssociationofNewspapers,WorldPressTrends.

206

190

129

121

Brak wyników

Teoria komunikowania masowego

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra