Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nałożyłysięnańliterackieipopkulturowestereotypy,
którezwyciężyłynadhistorycznymiświadectwami,
całkowiciedeformującpostaćzesłowiańskichwierzeń
ludowych.Jednocześniekarierasłowa„wampir”
(będącegowzasadziezniekształceniem„upiora”)jest
wdużejmierzeprzypadkowaizwiązanazzauważoną
przezBerwińskiegopłodnościąniemieckojęzycznych
autorówdobyoświecenia,dlaktórychdwaraporty
zSerbiistałysiępodstawąniekończącychsię
dywagacji.Zanimjednakhabsburskaadministracja
odnotowałaosobliwyproblemzezmarłymi
naprzejętychodImperiumOsmańskiegoserbskich
ziemiach,oupiorachzRzeczpospolitejtoczylidyskusje
padewscymedycyiparyscyerudyci.Gdyzkoleipod
koniecXIXwiekuSheridanLeFanuiBramStoker
dokonywalidalszychliterackichprzekształceń
wampirycznegomitu,wieluludziżyjącychmiędzyOdrą
aDniepremnadalpostrzegałowychodzącychzgrobu
zmarłychjakoprawdziwezagrożenie,adziałania
podejmowane,bytozagrożenieoddalić,były
rzeczywistymproblememdlawładziodcisnęłyliczne
śladywówczesnejprasieidokumentachsądowych.
Źródłatepotwierdzają,żecałyzespółwierzeń
dotyczącychpośmiertnejaktywnościtrwał
wpraktycznieniezmienionejformieprzynajmniejprzez
kilkastuleciipozostawałnietkniętyprzez,ulegający
ciągłymreinterpretacjomimetamorfozom,
wampiryzm.Ztejprzyczynybędęsiętuposługiwał
konsekwentniepojęciem„upioryzmu”,piszączarówno
okompleksiewierzeniowym,jakio„staniebycia
upiorem”–wstaropolskichźródłachokreślanym
mianem„upierstwa”.
Zperspektywyzebranychźródełnieuzasadnionejest
nietylkocałkowiteutożsamianieupiorazwampirem,
aletakżesprowadzaniegojedyniedo„żywegotrupa”
czyteż,jakczynitowieluetnologów,„bytu
