Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Częśćpierwsza
tozestawymniemańlubzapisówrozpowszechnianychdzięki
aktywnościwspołecznejsieciwzajemnychoddziaływań.
ChwiejnośćteoriiLatouraiWoolgarautrudnianiecojejinter-
pretację.Napoczątkuswojejksiążkiprzyjmująonistanowisko
agnostycznewobecdomniemanychzewnętrznychprzedmiotów
ifaktów,októrychuczenitwierdzą,żejeodkrywają(Latour,
Woolgar2020,72).Gdybywdalszymciągukonsekwentnieje
utrzymywali,niemoglibybyćteoretykamisystematycznego
błędu,ponieważagnostycyzmpoleganazachowaniubezstron-
ności,cojestniedopogodzeniazzaprzeczaniem.Wdalszych
partiachLatouriWoolgarodstępująjednakodswejpoczątkowej
neutralności.Twierdząwprost,żefakty(lubprawdy)sąnkonsty-
tuowane”lubnfabrykowane”zchwilązaakceptowaniapewnych
zdańlubzaprzestaniapróbichpodważenia.Otwarcieprzecząoni
temu,couczenigłoszą,mianowicieżeuczeniodkrywająrzeczy
istniejąceniezależnienhentam”.n[W]sytuacji,gdydanetwier-
dzenieszybkozostajezapożyczone,wykorzystanerazidrugi,
anastępnieprędkoosiągastadium,gdyniktjużgoniepodważa.
PośródtegoogólnegowrzeniaprzypominającegoruchyBrowna
faktzostajeukonstytuowany”(Latour,Woolgar2020,142).
Mimożenasiuczeniutrzymywaliprzekonanie,żezapisymogąbyć
odzwierciedleniemlubznakiemjakiegośniezależnieistniejącego,
nzewnętrznego”bytu,argumentowaliśmy,żetakiebytybyłykon-
stytuowanewyłączniedziękiowymzapisom.[ś]wnaszejkon-
cepcjiniewystępująnaukowcywykorzystującyróżnestrategie,aby
uchylićzasłonęskrywającąrzeczy,któretakczyowakprzedtemist-
niaływukryciu[concealedtruths].Obiekty(wnaszymprzypadku
substancje)sąkonstytuowanemocąfinezyjnejtwórczości(artful
creativity)naukowców.Cociekawe,próbyunikaniaterminologii
sugerującejuprzednieistnienie(preexistence)obiektówujawnia-
nychnastępnieprzezuczonychprowadziłydopewnychtrudności
stylistycznych.[ś]Wzwiązkuztymskrajnietrudnieokazałosię
sformułowanieopisudziałańnaukowcówwsposób,któryniepro-
wadziłbydomylnegowrażenia,żenaukapoleganaodkrywaniu
