Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Epistemologiaapostmodernistycznyruchoporu
35
izarazemodrzucaćgowsprawiestrukturchemicznych?Takie
stanowiskobyłobymetafizycznymzakalcem.Obawiamsię,
żekonstruktywiścispołeczninieprzemyślelidokońcatychkwe-
stiiontologicznych16.
§5.Językatworzenieświata
Dominującymźródłemkonstruktywizmuspołecznegowpost-
modernizmiejestprzypuszczalnieobsesjanapunkciejęzyka
jakopotężnejdeterminanty,determinantyzarównowiedzy,
jakirzeczywistości.Nadrzędnąrolęjęzykazwięźlepodsumo-
wujepowiedzenieJacques’aDerridy:nNiemanicpozatekstem”
(2011[1976],212).Motywtenwystępujerównieżwlicznych
stwierdzeniach,żeprawdazawszezależyodjęzyka.Prawdę
nazywasięnefektemdyskursu”(Norris1988,188)lubnpro-
duktemoczarowaniajęzykiem”.Napewnymsympozjumosek-
sualnościpostmodernistycznyantropologzasugerował,żejeśli
wjakimśjęzykubrakujesłowanorgazm”,toludzieposługujący
siętymjęzykiemprzypuszczalnieniemogądoznawaćniczego
wrodzajuorgazmu(Waal1996).(Podwpływemtejuwagizgro-
madzeniuczeniprzyrodnicyzaczęlisięzastanawiać,czyludzie
moglibyoddychać,gdybynieznalisłowantlen”).
Obsesjanapunkciejęzykajakodeterminantywiedzyirze-
czywistościprowadzidodrugiejliniikrytykiwerystycznejepi-
stemologii,którąprzedstawięnastępująco:
2.Wiedza,rzeczywistośćiprawdasąwytworamijęzyka.Nie
maniezależnejodjęzykarzeczywistości,któraczyniłaby
naszemyśliprawdziwymilubfałszywymi.
16Niechcęprzeztopowiedzieć,żewszyscyspołecznikonstruktywiści,
atymbardziejżewszyscyuprawiającybadaniaspołeczne,zajmująkrytykowane
przezemnieradykalnestanowisko.Niektórzymogąbyćbardziejumiarkowani.
Niemniejtylkoprzedstawionywyżejradykalizmstoinaprzeszkodziemojemu
projektowiwerystycznemuidlategopoświęcammutyleuwagi.
