Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
259.CyprianKamilNorwid,Ostatni
despotyzm
1865
C.K.Norwid,PoezjeII.Vade-mecum,rękopis,BNsygn.Rps6313II,k.50v.-51r.
MarekCybulski
||50v.||[…]
XCVIOSTATNIDESPOTYZM
||51r.||
nCóżnowego?”-nDespotyzmrunął!…wrazopowiem:
Otodepesza…”
…njakże?Panćieszyśięzdrowiem:
NiechPanśiądźie-depesza?mówi?…spocząćproszę-
Lecz,co?słyszę:wprzyśionkuchrzęszcząmekintosze;
Któśnadchodźi!-toBaron-jakże?cennezdrowie…
Niechśiądzie!--cóż?nowegonamBaronopowie…
*
Depeszata,co?mówi…możepomarańczę?…
Lub,możewodyzcukrem?”--nUpadłyszarańcze
WGrecyi--NaCyprzebrzegśięwodchłanieusunął:
WCyrulikusewilskimwystępujePitta-
-Pomarańcza,jakwidzęzMalty-wyśmienita!
Możedrugą?…
*
…ijakżeDespotyzmówrunął??
*
Lecz-właśnieanonsująex=szambelanowę
Zsynemprzybranym--cóżpanmówisznanepotyzm?
Chłopiecstarszyodmatkiorokiogłowę…
Właśnienadchodzą:
…jakże?runąłówDespotyzm.
Komentarz.CyprianKamilNorwid(1821-1883)topoeta,dramatopisarz,prozaik,tłumacz
orazrzeźbiarzimalarzokresuromantyzmu,tzw.drugiegopokoleniaromantyków.Utwórwchodzi
wskładcyklupoetyckiegoVade-mecumitraktowanyjestjakosatyranaobyczajowośćsalonową.
Wykreowanotusytuacjęsynkretyczną,opartąnazałożeniu:ngdybytodziśupadłostatnidespo-
tyzm…”,toteżrozmowatoczysięzarazemwjakiejśnieokreślonejprzyszłości(gdyniemajuż
naświeciedespotyzmu)iwspółcześnie(gdynosisięmekintoszeigdyPittaśpiewawoperze).Ak-
centpołożonyjestnarealiawspółczesneitowspółczesnośćstajesięprzedmiotemosądu.
Rozmowęosprawieistotnejjużnapoczątkuprzerywajązdawkoweformułkigrzecznościowe,
apotemsensacjedniaibłaheplotki.Napoziomiewersyfikacjiwyrażonetojestrozerwaniemtrzech
wersów.Jeżeliowaistotnasprawastajesięobiektemzainteresowania,totylkozainteresowania
grzecznościowego.
