Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przejściowolubtrwalewsprzecznościzwymaganiamirealizacjijejmisji.Na
przykładprofesor,którykoncentrujesięwyłącznienawłasnychbadaniach
naukowychikontaktachzagranicznych,zaniedbujestudentów,choćprzyczynia
siędotworzeniawuczelniśrodowiskanaukowego.Wsytuacjitakiejsprzeczności
uczestnicyorganizacjipodejmujączasem„grę”orealizacjęswoichdąż,
niekiedykosztemrealizacjimisjilubniektórychjejelementów[Koźmiński,
Zawiślak,1982].Naprzykładprofesorowiedążądoobniżeniapensumzajęć
dydaktycznychwykorzystującswójautorytetiprestiżnaukowy,astudenci
próbująminimalizowaćwkładpracypotrzebnydouzyskaniazaliczeniastosując
takiezabiegi,jak„ściągawki”,podpowiedziczyuczeniesiętylkoniektórych
partiimateriału.
Skoroistotąorganizacjijest„przyczynianiesię”lub„współprzyczynianie”
częścidopowodzeniacałościicałościdopowodzeniaczęści,toorganizacja
musicharakteryzowaćsiępewnympoziomemspójnościiwzajemnegodo-
stosowaniaczęści.Innymisłowyorganizacjajestsystemem.Przyjrzyjmysię
terazcharakterystykomtegosystemuipodstawowymelementom,zktórychsię
składa,czylijegopodsystemom.
Organizacjajestustrukturalizowanym,czyliuporządkowanymwpewiensposób,
systememspołeczno-technicznym[Kast,Rosenzweig,1970,s.120–121].Oznaczato,
żeskładasięzpowiązanychzesobąelementówtechnicznychispołecznych.
Elementytechnicznetotechnologia,wyposażenie,maszyny,urządzeniaibudynki.
Doelementówspołecznychnależązaśludzieirelacjemiędzynimiorazich
symbolicznewytwory,takiejakcele,wartości,formalneregułyistruktury.
WprzypadkuNSZiPtakimiwytworamimiędzyinnymi:misjaistrategia
(priorytety),kulturaorganizacyjna(akademickaimenedżerska)orazstruktura
organizacyjna.
Jakopodstawowepodsystemyorganizacjinajczęściejwymieniasię[Krzy-
żanowski,1999,s.28–39;Bielski,1992,s.86]zaLeavittem[Leavitt,1965]:
podsystemcelówiwartościokreślającymisję,jakąorganizacjaspełnia
„nazewnątrz”,czyliwotoczeniu,wktórymdziałai„dowewnątrz”,czyliwobec
swychuczestników,filozoficzne,aściślejaksjologiczneuzasadnienietejmisji
orazstrategię;
podsystempsychospołeczny,któryzawierauczestnikóworganizacji,
ichmotywacje,postawy,wartości,kulturęorazwięzispołecznewystępujące
pomiędzynimi;
podsystemstruktury,któryobejmujeformalnezasadypodziałuzadań,
uprawnień,informacjiorazwładzyiodpowiedzialnościworganizacji;
podsystemtechniczny,wskładktóregowchodząstosowaneworganizacji
technologie,umiejętnościtechniczne(know-how),maszyny,urządzenia,budynki
iichwyposażenie;
podsystemzarządzania,któryobejmujemechanizmykoordynacjiiuzgod-
nieniapozostałychpodsystemówwprocesachpodejmowaniadecyzji.
Systemowycharakterorganizacji,czylipewienpoziomwewnętrznejspój-
nościiwzajemnegodostosowaniaczęścioznacza,żezmianawjednym
30