Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
organizacjąaotoczeniemniemajednakcharakterubezwzględnego.Organizacja
możeprzezpewienczaseksploatowaćswojeotoczeniepasożytującnanim,jeżeli
zdołazdominowaćotoczenieipodporządkowaćjesobiepoprzezuzyskaniepozycji
monopolistycznejieliminacjękonkurencjilubzastosowanieprzymusu.Takiej
sytuacjizregułytowarzyszymanipulowanieinformacjami,napodstawiektórych
wyceniasięświadczeniaorganizacjinarzeczotoczeniaiotoczenianarzecz
organizacji,wyolbrzymiająctepierwszeizaniżająclubprzemilczająctedrugie.
Takimipasożytniczymistrukturamibyływkrajach„realnegosocjalizmu”partie
komunistyczne.Wkrajachogospodarcerynkowejmogąnimibyć„naturalne
monopole”wtakichdziedzinach,jaktransport,telekomunikacjaczyenergetyka.
Eksploatacjaotoczeniaprzezorganizacjęutrzymujesiętakdługo,jakdługo
jestonawstanieutrzymaćswojądominacjęnadnimopisanymipowyżejśrodkami
(monopol,przymus,manipulacjainformacjami).Względnietakdługo,jakdługo
niewyczerpiąsięwystępującewotoczeniuwolnezasoby(któremogąstaćsię
„łupem”pasożyta).Względnie,dopókiwwynikudziałalnościpasożytniczejnie
nastąpidezintegracjairozkładotoczenia,którypociągniezasobązniszczenie
pasożytującejnanimorganizacji.UpadkowikomunistycznejdyktaturywZwiązku
Radzieckimtowarzyszyływszystkietrzywymienionepowyżejtypyzjawisk:
—zmniejszeniemożliwościdominacjinadspołeczeństwemzapomocą
terroruikłamliwejpropagandy;
—wyczerpaniezasobównaturalnychimożliwościekstensywnegowzrostu
gospodarczego;
—zniszczenieśrodowiskanaturalnego,potencjałuludzkiegoiwięzi
społecznych.
Jesttoprzykładszczególniedrastycznyzarównozewzględunarozmiary
systemu,jakidługotrwałezastosowaniefizycznegoterrorujakonarzędzia
dominacji.Znanesąjednaktakżeprzykładywielkichprzedsiębiorstw–monopoli,
takichjakamerykańskikoncerntelekomunikacyjnyAT&T,którenaskutek
presjiotoczeniauległyprzymusowemurozczłonkowaniuiutraciłypozycję
monopolistycznąnarynku.Wostatnichlatachtakapresjakierowanajestna
informatycznegogigantaMicrosoft.WPolscedziałaniaPolskiegoKoncernu
NaftowegoiTPSAspotykająsięzcorazsilniejszymoporemotoczeniaipodjego
wpływemobietefirmypodlegająprocesowizmianadaptacyjnych.
Otoczeniewyznaczawięczarównokażdorazowykształtorganizacji,jak
idynamikęjegozmian.
3.OTOCZENIEORGANIZACJI
Otoczenieorganizacjitoto,coznajdujesięnazewnątrzniej,pozajej
granicamiioddziałujenanią.Dlaosóbzarządzającychorganizacjamiotoczenie
jestźródłemniepewności,ponieważmająograniczonemożliwościoddziaływania
nanie.Cowięcej,otoczeniepodlegaciągłymzmianom.Ktolepiej„odczyta”
przyszłestanyotoczeniatenmawiększeszansenasukces.StrategiaNSZiP
3—Zarządzanie
33
