Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odautora
JanaChryzostomaijemuwspółczesnychstosunekdojudaizmuiży-
dowskichtradycjiprzedstawiamwdwóchtomachpublikacji:Żydowska
politejaiKościółwimperiumrzymskimuschyłkuantyku.Wprowa-
dzonydotytułutejrozprawywieloznacznyterminpoliteja,każdemu,
ktoznagreckietekstytylkowprzekładziepolskim,najprawdopodobniej
niekojarzysięnawetzwielkimdziełemPlatona,któreunasznanejest
jakoPaństwo,awjęzykuoryginałubrzmi-ΠoXttsio.Wsłownikach
grekiklasycznejznajdziemydlategosłowatakieznaczenia,jakchoćby:
zespółprawobywatelskich;wspólnotaobywateli,rząd,ustrój,atakże
-republika.Przytaczanewsłownikowychhasłachcytatyzdziełgreckich
autorów,każąsądzić,żezarównoczas,jakiśrodowiskospołeczno-poli-
tycznezmieniałozakrestegoterminu.Uschyłkuantykupolitejapoja-
wiasięwtekstachwschodnichOjcówKościołajakospołeczno-religijna
wspólnota.PrzedstawicieleKościołasięgająpodobrzeznanewdziejach
Hellenówsłowo,abynimobjąćzespółzasadżyciachrześcijaniŻydów.
Wskazanienagreckąpolisiwychodzącezniejidee,jakonawłaściweod-
niesieniedozasadchrześcijańskiejiżydowskiejwspólnoty
,maukońca
antycznychdziejówwymiarsymboliczny
.Niebyłolepszegosposobu,aby
tymsamympowiedzieć,żezhellenistyczno-rzymskichdziejówzwycię-
skowychodządwiereligie-chrześcijaństwoijudaizm,aichwyznawcy
zasługująnato,abyzespółzasadswegożycianazywaćpoliteją.To,co
byłonajwyższymosiągnięciemwżyciuwolnegoGrekajedniidrudzy,
zamknąwszywsłowopoliteja,mieliprzenieśćdonastępnychepokeu-
ropejskiejcywilizacji.
OtakrozumianejpoliteiwżyciuchrześcijaniŻydówczęstopisałJan
Chryzostom.NaniedługiczasprzedukazaniemsięPaństwaBożegoAu-
gustynawwieluzakamarkachpismChryzostomaznajdziemyobrazy
możeniezasługującejeszczenamianopaństwa,alenapewnoukazują-
ceżyciewewspólnociechrześcijańskiejiżydowskiej.Przemożnywpływ
nasztukęprzedstawianiachrześcijańsko-żydowskiegowspółżyciamają
jegohomilie,któredozasobówchrześcijańskiegopiśmiennictwawpro-
wadzonopodtytułemMowyprzeciwkoŻydom(AóYogKotdIoDδotωV).
Nocóż,jużsamtytułhomiliiChryzostomazapowiada,żeopisującrela-
cjezachodzącepomiędzychrześcijanamiiŻydami,częściejwprowadza
sięmotywkonfliktuniżwspółżycia.Niezależniejednakodtego,najakim
poziomiejestcrescendowygłaszanejhomilii,niesposóbdzisiajzrozumieć
9