Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kiedyjezredagowałiwygłosił?
WielkimPostemw386r.(wtamtymrokubyłtoprzełomstyczniailu-
tego),dochodząc40rokużycia3,otrzymałzadaniekomentowaniaKsię-
giRodzaju.TobyłpoczątekwielkiejkarierykaznodzieiAntiochii,która
wtymmieścietrwałaażdo397r.,kiedytoudałsiędoKonstantynopo-
la,bytamobjąćurządbiskupa.
Rozpoczynabardzoefektownieibardzopracowicie.Naprzestrzeni
dwóchlat(386i387r.)głosikazaniaokazjonalne,dyktowanekościelnym
kalendarzem,atakżepierwszesekwencjehomilii,naktórezłożyłysię:
-cyklwielkopostnychhomiliikomentującychKsięgęRodzaju(zacho-
wałosiętylkoosiem)4,
-homilieprzeciwkoherezjianomejskiej(12homilii),
-homilieprzeciwkojudaizantomiŻydom(8mów),
-homilieorebeliimieszkańcówAntiochii(21tzw.Kazańoposągach),
-pięćpanegirykównacześćantiocheńskichświętych(Pelagii,Ignace-
go,Filogoniusza,Melecjusza,Lucjana),
-czteryhomiliekomentująceszóstyrozdziałKsięgiIzajasza.
WszystkiesądoskonałąpróbkąmożliwościkrasomówczychChry-
zostoma5.Oniektórychznichpiszesiędzisiaj,żesąznakomite,jak
tradycyjnychkultówreligijnych(Zosimos,Nowahistoria,IV,37
,3,tłum.H.Cichocka).Odzia-
łalnościCynegiusza,por.:J
.F
.Matthews,WesternAristocraciesandImperialCourtA.D.
364-425,Oxford1975,141-142;Sz.Olszaniec,KilkauwagnatematżyciaikarieryFl.Ma-
ternusaCynegiusza,Klio(Toruń)VII,2005,s.3-15.
ZracjipełnionejfunkcjinaWschodzie,Cynegiuszpowinienbyłtakżenadzorowaćwpro-
wadzeniewżycieantyżydowskichedyktówTeodozjusza(dwaznichcesarzadresowałdotego
prefekta:C.Th.III,1,5z384r.-zakazposiadaniaprzezŻydówchrześcijańskichniewolni-
ków;C.Th.III,7
,2z388r.-zakazożenkuŻydazchrześcijanką).Pozostaniepytaniem,doja-
kiegostopniaChryzostom,wprowadzającdokazańw386r.antyjudaistycznywątek,kierował
siępowszechnąwówczasnagonkąnaniechrześcijańskiekulty
.Poogłoszeniuw380r.cesar-
skiegodekretucunctospopulos,takiezachowaniamiałypełnepoparciewładzpaństwa.Czy
możnapodejrzewaćtylkocowyświęconegokapłana,żenapodobieństworozprawianiasięzhel-
lenistycznątradycją,postanowiłgłosićwyrugowaniejudaizmuzreligijnegoipublicznegożycia?
AmiałbydotegopełneprawopoukazaniusiędekretówTeodozjusza,ogłaszającychsupre-
macjęchrześcijaństwa(nicejskiego).
3Oswoimbrakudoświadczenia,chociażzbliżałsiędonczterdziestki”,takmówi,rozpoczy-
nającdziękczynnekazaniepowyświęceniuprzezantiocheńskiegobiskupaFlawiana:Czyżjest
prawdąto,cosięzdarzyłozemną?Czyjaśnię,czytowszystkojestjawą?Któżmógłbyuwie-
rzyć,żeskromny,godnypogardymłodzieniec,wyniesionyzostaniedorangitakwysokiego
autorytetu[ś]Ajednakwszystkojestrealne;miastowielkieipełneludzi,ludziwspaniałych,
zwróciłouwagęnaskromnegoczłowieka,chcącodniegousłyszećcośważnegoiniecodzien-
nego[ś],(Mowanaokolicznośćpodniesieniadogodnościprezbitera,PG48,693-700).
4Odrębnycyklstanowi67homiliinaKsięgęRodzaju,któreredagowałiwygłaszał
wczasieWielkiegoPostuipoświęciePięćdziesiątnicyw389r.
5Do397r.,awięcdomomentuwyjazdudoKonstantynopola,opracowałkilkanaście
sekwencjihomilitycznych.Napewnozantiocheńskiegookresujegotwórczościpochodzi:
67homiliinaKsięgęRodzaju(389r.);90kazańnaEwangelięśw.Mateusza(390r.);
17
