Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kurozpaduwystępującychwprzyrodzienuklidówpowstajączterypromieniotwór-
czeizotopyradonu:222Rn–T=3,83dni,218Rn–T=0,03s(obazszeregu
uranowo-radowego),220Rn–T=55s(zszeregutorowego),219Rn–T=4s(zsze-
reguuranowo-aktynowego).Najbardziejniebezpiecznydlaczłowiekajest222Rn.Ze
względunajegodosyćdługiokrespołowicznegorozpaduiznaczniekrótszeokresy
połowicznegorozpadukolejnychczterechjąder–produktówjegorozpadu,po
wchłonięciutegoizotopumogąsiępojawićworganizmiecząstki0iβ(tabela3.2).
303050Reakcjejądrowe0Sztuczneizotopypromieniotwórcze
Podczasoddziaływaniajądrazcząstkąjądrową(0,β,γ,p,n)albozinnymjądrem
dochodzidojegoprzekształceniawjądroinnegopierwiastkalubnastępujejegoroz-
padnadwafragmenty.Procestennazywamyreakcjąjądrową.Pierwsząreakcjęją-
drowąprzeprowadziłE.Rutherfordw1919r.,bombardującjądraazotucząstkami0:
14
7
N
+
4
2
0
→
18
9
F*
→
17
8
O
+
1
1
p
Poprzeniknięciucząstkibombardującejdojądrapowstajejądrozłożone,silnie
wzbudzone(zaznaczatogwiazdka),twórbardzonietrwały,oprzeciętnymczasie
życia10–15–10–14s.Potymczasiezjądrawzbudzonego,jeżelinieulegnierozpado-
winadwieczęści,zostajewyrzuconacząstka0bądź:proton,neutron,fotonγ,
ipowstajejądrokońcowe,któremożeznajdowaćsięwstaniewzbudzonym,awięc
jestjądrempromieniotwórczym.Tegorodzajuizotopypromieniotwórcze,powstałe
wwynikureakcjijądrowych,nazywamysztucznymiizotopamipromieniotwórczy-
mi(sztucznymiradionuklidami).
Zjawiskosztucznejpromieniotwórczościzostałoodkrytew1934r.przezIrenę
iFryderykaJoliot-Curiewnastępującejreakcjijądrowej:
27
13
Al
+
4
2
0
→
30
15
P*
+
1
0
n
30
15
P*
→
30
14
Si
+
+1
0
β
Wwynikubombardowaniająderglinucząstkami0odużejenergiipowstałβ+
promieniotwórczyizotop
30
15
P*
(gwiazdkaoznaczastanwzbudzonyjądra).
Cząstki0nadająsiędoreakcjijądrowychznuklidamioZñ20.Dojąder
zwiększąliczbąprotonówniesąwstanieprzeniknąćzewzględunasilneelektro-
statyczneodpychanieichprzezdużydodatniładunekjądra.Wtakichprzypadkach
dowywołaniareakcjijądrowychiwytwarzaniaradionuklidówstosujesięprotony
ideuteronyodużejenergii,uzyskiwanejwspecjalnychurządzeniach–akcelerato-
rach(przyspieszaczach)cząsteknaładowanych.Takotrzymujesięwniewielkich
ilościachnaprzykładradioizotop24
11Na(β–,γpromieniotwórczy;stosowany
wbadaniachprzemianymaterii,szybkościprzepływukrwi),bombardującdeutero-
nami(jądramideuteru2
1d)izotopmanganu:
26
12
Mn
+
2
1
d
→
24
11
Na
+
4
2
0
51
