Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwarunkowaniachoroby
niejszychdziałańzwiązanychzestosowaniempro-
Ogólneuwagiowpływietychczynnikównazdro-
zdrowotnegostylużyciajestpropagowaniewłaści-
wielubchorobępodanoponiżej.Bliższeszczegóły
wegoodżywianiasię.Właściwemuodżywianiuprzy-
dotycząceniektórychznichznajdzieczytelnikwod-
pisujesięistotneznaczeniewprofilaktycechorobo-
powiednichrozdziałach.
wej,awszczególnościchoróbcywilizacyjnych.Na
przykładwPolsceodlatwskaŹnikiumieralnościna
100000osóbnajwyższesądlachoróbukładukrą-
żeniaichoróbnowotworowych.Istotneznaczenie
Uwarunkowaniachoroby
dlazapobieganiatejgrupiechoróbmastosowanie
odpowiedniejdiety.
Środowiskowe
Udowodnionoprzyczynowyzwiązekchoróbcywili-
uwarunkowaniachorób
zacyjnychzmałąaktywnościąfizycznąorazzbłę-
damiwżywieniu.Wykazano,iżosobyowysokiej
Wostatnichkilkudziesięciulatachznaczniewzro-
aktywnościfizycznejżyjądłużejirzadziejchorują
słaświadomośćdotyczącaśrodowiskowychuwarun-
nazawałsercaiudarmózgu.
kowańzarównozdrowia,jakichoroby.Narastają-
cezaniepokojeniespołecznemożliwyminastępstwa-
Stanwiedzyzdrowotnejnaszegospołeczeństwajest
mizdrowotnymidziałaniaszkodliwychczynników
niewystarczający.Propagowaniewiedzywspołe-
pochodzeniaśrodowiskowegoorazwynikiwieluba-
czeństwieozasadachzapobieganiachorobomjest
dańnaukowychstwarzająkoniecznośćpodejmowa-
ważnąmetodądlaosiągnięciategocelu.Ważnąro-
niakompleksowychdziałańnarzeczzapobiegania
lęwtejdziedziniemogąspełniaćuzdrowiska.
tymzagrożeniom.
Szczepieniaochronnesąkolejnąważnąigodnąpro-
Każdyzeskładnikówprzyrodniczegośrodowiska
pagowaniametodąprofilaktykizachorowańnawie-
zewnętrznego,awięczarównowoda,jakipowie-
legroŹnychchoróbzakaŹnych.
trzeatmosferyczne,gleba,rośliny,zwierzętaiinne
Informacjenasygnalizowanetematyznajdzieczy-
ogniwałańcuchatroficznego,któreuległypołącze-
telnikwodpowiednichrozdziałach.
niulubdegradacji,możebyćŹródłembądŹrezer-
wuaremsubstancjiiczynnikówchorobotwórczych
Prozdrowotnezwyczajeistylżycia
mającychwpływnaorganizmczłowieka.
Wzwiązkuzpostępującąwszybkimtempiedewa-
Uwarunkowaniatenależądogrupyczynnikówso-
stacjąśrodowiskaprzyrodniczegoczłowieka,wobec
cjalno-społecznych,wiążąsięzogólnąpredyspozy-
szybkiegopomnażaniaróżnorakichśrodkówipre-
cją,trybemżyciarealizowanymwzwiązkuzwy-
paratówchemicznych(m.in.pestycydy,detergenty,
chowaniemnabytymwwiekurozwojowym,świa-
środkiczystościipiorące,konserwantyitd.),zktó-
domościącodoszkodliwegowpływuokreślonych
rymistykasięonwcodziennymżyciubezmożliwo-
czynników(zwyczajów,stylużycia,nawykówiuza-
ścistopniowej,wydłużonejwczasieadaptacji,jeste-
leżnień)danejjednostki.
śmyświadkaminiekorzystnych,chorobotwórczych
Czynnikizwyczajowewarunkującezdrowieto:
wpływówtychczynnikównajegoorganizm.Mato
•osobniczebądŹrodzinnewykształcenieodpowied-
odbiciewzwiększeniuczęstościwystępowanialicz-
nichnawykówzdrowotniekorzystnych,tzn.re-
nychchorób(np.nowotworów,cukrzycy,białaczek,
gularnegotrybużycia,określonegoczasuodpo-
nadciśnieniatętniczego,zawałówserca)oraznara-
czynkunocnego,
stanialiczbyzgonówzichpowodu.
•dbanieowłaściwątemperaturęiodpowiednimi-
kroklimatpomieszczeń,
Chorobotwórczeskażeniapowietrza
•troskaoniezbędnyruchwżyciucodziennymitp.
Powietrzeatmosferyczneulegazanieczyszczeniom
Zwyczajeistylżyciajednostkiobejmujątakżenp.de-
wskutekróżnorakichdziałańczłowiekaorazwwy-
cyzjecodopalenialubniepaleniapapierosów,picia
nikuczynnikównaturalnych,jak:pyłyeolityczne,
lubograniczeniakonsumpcjialkoholu,kawy
,nad-
wyziewywulkaniczne,pyłykosmiczne,parowanie
używaniaróżnorakichleków,azwłaszczatzw.psy-
związkówchemicznychzpowierzchnimórzioce-
chotropowych,orazuzależnieńodnarkotyków.
anów,klęskiżywiołowe(pożary).Człowiekprzyczy-
9
