Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
RozdziałI
CYWILIZACJALATYNOAMERYKAŃSKA–
ZARYSPROBLEMATYKI
HannaSchreiber,MarcinFlorianGawrycki
Podejmującpróbęopisuianalizycywilizacjilatynoamerykańskiej,stawiamysobie
pytanieorozumieniepojęciaÐcywilizacja.Odlatobarczonejestonoogromnymładunkiem
nietylkoznaczeńnaukowych,alerównieczęstoemocjonalnych,wynikającychzjegowartoś-
ciującego,hierarchizującegocharakteru.Kolejnepytanie,którenasuwasięnieodparcie,na-
wetprzyintuicyjnymrozumieniategoterminu,brzmi:czycywilizacjalatynoamerykańska
wogóleistnieje,czyteżmamymożedoczynieniazmnogościąiróżnorodnościąkultur,
którychwżadensposóbpodwspólnymszyldemumieszczaćnienależy?Zrozumienietego,
czymsącywilizacje,stanowikluczdopojmowaniaprocesówzachodzącychwewspółczes-
nychstosunkachmiędzynarodowychimiędzykulturowych(czyteżwłaśniemiędzycywiliza-
cyjnych).Jeśliwzbiorowejświadomościparadygmatrozumieniaświata2poł.XXw.poprzez
pryzmatÐzimnejwojnyzostałzastąpionynaprzełomieXXiXXIw.paradygmatem
Ðzderzeniacywilizacji,totymbardziejuzasadnionejestpytanie,jakiemiejscewtymświecie
zajmujecywilizacjalatynoamerykańska?Jakjąmożemybadać,poznawać,byzrozumieć
jejistotęispecyfikę?PytaniatesądlabadaczyÐzzewnątrztymbardziejistotne,żeod
dawnajesteśmyświadomiwłasnychograniczeń,wynikającychzprzyjmowaniawpostrze-
ganiuinnychspołecznościperspektywywłasnejkultury.Naszczęściewspółcześniejuż
niejakotejjedyniesłusznej,alepoprostujakonabytejwprocesiesocjalizacjipostawy
etnocentrycznej.
AmerykaŁacińska–kontrowersjeterminologiczne
Pojawiającesięwliteraturzenazwy:ÐHispanoameryka,ÐLuzoamerykaiÐIbero-
amerykamającharakteregzogenny,czylisąnarzuconeAmeryceŁacińskiejÐzzewnątrz
(Urbański1981,s.25_41).TerminÐHispanoamerykawskazujenapowiązaniategoregionu
zdawnymhiszpańskimimperium,podobniejakÐLuzoamerykapodkreślazwiązkiBrazylii
zPortugalią.ÐIberoamerykałączyobateznaczenia.Jednakwszyscymieszkańcytegoregio-
nuuważająsięzaAmerykanów,anieLatynoamerykanów.Ichgłębokisprzeciwbudzifakt,że
ÐAmerykaniezpółnocyzawłaszczylisobienazwę,każącszukaćwiększościmieszkańcówtej