Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oczamikonkwistadorów.Bezwzględnypodbój
33
dyipozostawiływduszyojcaAcostytrwałyurazbądz
,zniechęciłygododalszychwędrówek
przezAndy,bowdalszejczęściswejrelacjiodnotował:ÐNormalnieniewyrządzaono
[przejścieprzezgóry]żadnejkrzywdy,tylkoobrzydliwośćiwstręthaniebny,jakdługotrwa
(Romero1969,s.146,147).
Oczamikonkwistadorów.Bezwzględnypodbój
PierwszawyprawaKolumba,niezależnieodintencjijejpomysłodawcyorazoczeki-
wańsponsorów(znalezieniedrogidoIndii,pomnożenieskarbówKorony),byławrzeczywis-
tościrekonesansempociepłychmorzach:BahamskimiKaraibskim.Żeglarzerzadkowypra-
wialisięwgłąblądu,aosobliwościNowegoŚwiatapodziwialiprzeważniezpokładów
statkówiłodzi.ZdarzałosięjednakpodczaskrótkichÐwycieczekdopobliskichwiosek,że
dostrzegalicośintrygującegolubbudzącegozachwyt,coznajdowałosięniecodalejodmor-
skiegobrzegu_Ðwielkiejeziorapośrodku(wyspy),zawszezieloneÐniebotycznelasyoraz
góry,którychjednewierzchołkiÐmająiglice,ainneÐsązupełniepłaskie.Leczregularnych
isystematycznychobserwacjiprowadzononiewiele,aonowoodkrytychziemiachwiedziano
wrzeczywistościbardzomało(Boorstin2001,s.226).
PonieważwXV_XVIw.(takżewcześniej)ważnepodwzględemgeograficznymida-
lekiepodróżepodejmowanoniemalwyłączniezpobudekpraktycznych,najczęściejwcelach
handlowych(główniezewzględunawysokiekosztyprzedsięwzięcia),jestoczywiste,żepod-
czaspierwszejwyprawyKolumbainteresowanosięzłotem,rozpytywanooÐkorzenie(pieprz
icynamon),zbieranopróbkiżywic(licznesąwzmiankinatentematwdziennikuKolumba),
leczniewydajesię,byposzukiwanoichbardzointensywnie.Tylkowraportachprzygo-
towywanychdlaÐIchKrólewskichMościroisięodinformacjinatematnieprzebra-
nychbogactw,jakieNowyŚwiatmiałoferowaćprzybyszom.Wszystkojednakmiałosię
rychłozmienić.
PoopanowaniuprzezHiszpanówwiększychwysparchipelaguiwprowadzeniuen-
comiendasAntylestałysiębaządowyruszanianakolejnewyprawy,podobniejakwkrótce
potemstałysięnimikaraibskiewybrzeżaAmerykiPołudniowej(Coro)orazobawybrzeża
AmerykiŚrodkowej(Panama).OdkrywanieipoznawanieNowegoŚwiataschodziłonadal-
szyplanlubdokonywanebyłoÐprzyokazji.KolejnewyprawyKolumba(takżewspół-
czesnychjemupodróżnikóworazichnastępców)byłyjużzupełnieinneniżpierwszaekspe-
dycja.Wgruncierzeczymiałyonecharakterhandlowo-wojskowy(Długosz2001,s.96),
przygotowywały,anawetrozpoczynałypodbójNowegoŚwiataorazszerokozakrojoną
jegokolonizację.Odmiennecelewyprawkonkwistadorów(zbrojnypodbój,zakładanie
umocnionychfortów,posterunkóworazfaktoriihandlowych),atakżedoświadczenia
ichpoprzedników(odkrywców)rzutowałynasposóbpostrzeganiaprzyrody.Niebyłojuż
2
GdyHMSÐBeaglezDarwinemnapokładziepłynąłwodamiCieśninyMagellana,Ðpowietrzewypełniały
odurzającearomaty.Bryzaniosławilgotnąwońmchów,wzbogaconązapachemdzikichkwiatów,odświeżonąchłodem
lodowcówilekkoprzyprawionąmorskąsolą(Bergreen,2006,s.178).Humboldtowi(1959)wpobliżuprzylądkaSan
AntonioÐcudownyaromatycznyzapachzdradzałbliskośćKuby(s.417),FuenteszaśwpowieściLatazLaurąDi
´azpisał
oupajaniusięÐtymcynamonowymzapachem,zktórymprzychodząnaświatwszyscymieszkańcytropików,takjakbyich
poczętowdzikimsadzie,wśródmango,papaiiwanilii[...](s.114).
