Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ne(ekstraordynaryjne),zwoływanewraziepotrzeby.Sejmzwyczajnynie
mógłtrwaćdłużejniż6tygodni,nadzwyczajnyniedłużejniż2tygodnie.
Przedłużenieobrad(tzw.prolongacja),wymagałozgodywszystkich
posłów.Zwykłymmiejscemwspólnychsejmówpolsko-litewskichstała
siępouniilubelskiej1569r.Warszawa.Sejmynadzwyczajnezbierały
sięsporadyczniewinnychmiastach:wToruniu(wpomieszczeniach
ratusza)wczasiewojnypruskiejzeSzwedami(1626)iLubliniewczasie
wielkiejwojnypółnocnej(1717).Od1673r.obowiązywałatzw.alternata
–dlapodkreśleniarównorzędnościWielkiegoKsięstwaLitewskiego
wramachfederacyjnejRzeczypospolitejcotrzecisejmmiałsięodbywać
wGrodnie.Sejmykoronacyjneodbywałysiędo1734r.wKrakowie;
ostatniakoronacjakrólewskaStanisławaAugustaPoniatowskiego
–wWarszawie.
Obradysejmuodbywałysięwrezydencjachkrólewskich,najczęściej
wZamkuKrólewskimwWarszawie,podobniejakzgromadzeniastanowe
miejsceobrad
winnychpaństwacheuropejskichwdobienowożytnej:wCzechachna
Hradc
ˇanachwPradze,wRosjinaKremluwMoskwie,wDaniiwzamku
Nybörg,wSzwecjiwpałacukrólewskimwSztokholmie.Rozdzielenie
rezydencjikrólaijegodworuodsiedzibyparlamentudokonałosię
wAnglii,gdzieodczasuprzeniesieniasiedzibywładcydoWhitehallPalace
(1512)IzbaGminzbierałasięwWestminster,iwRzeszy–gdziesiedzibą
ReichstagustałasięsalaratuszawRatyzbonie(od1663).
Ustalonyzwyczajowoporządeksejmowanianieulegałwteoriiżadnym
zmianom,wXVIIw.rozbudowanojedyniejegoceremonialną(zwł.
porządeksejmowania
religijną)oprawę.KolejnośćprocedursejmowaniaulegaławXVIIw.
okazjonalnymprzesunięciom,ażdoregulaminusejmuzroku1690,
wktórymprzewidzianonastępująceetapysejmowania:
1.Pierwszegodnia–nabożeństwoinauguracyjne;wizbieposelskiej
elekcjamarszałkaposelskiego.
2.Drugiegodnia–rugiwizbieposelskiej(sprawdzanieprawomocno-
ścimandatów)podprzewodnictwemnowegomarszałka(pod,,nową
laską’’)–tejzasadynieprzestrzeganościśle.
3.Trzeciegodnia–początekobradpołączonychstanów(króla,izb
poselskiejisenatorskiej)wsenacie:powitaniekróla(pocałowanieręki);
odczytaniepaktówkonwentów;wysłuchanie,,propozycjiodtronu’’;
odczytanie,,skryptówadarchivum’’zpoprzedniegosejmuisprawozdań
zradsenatu(resultatasenatusconsulta)zokresumiędzysejmowego;
rozdawanieprzezkrólawakansów(napodstawiekonstytucjisejmów
z1588i1607,pozwalającychposłomnaupominaniesięorozdanie
nieobsadzonychurzędów,aod1607r.umożliwiającychblokowanie
obrad,dopókikrólniespełnitegoobowiązku);wysłuchiwaniewotów
senatorskichisprawozdańdyplomatów;wreszcienominowanieprzez
króladeputatówsenatudokomisji.
99
