Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zwyczajowoobejmowałoonotakżecentragłównychprowincjiRzeczy-
pospolitej:Małopolski,Wielkopolski,WielkiegoKsięstwa(Litwy)
iRusi–Ukrainy.
2.Położenieiwarunkinaturalne
2.1.Położeniegeograficzne
PołożeniegeograficzneRzeczypospolitejokreślanojużwlatach60.XVIw.
wsposóbnowoczesny–wstopniachszerokościidługościgeograficznej.
WedługMarcinaKromera:
[...]opisywanaprzeznasobecnie[pounii–UA]Polska,tworzącajednoKrólestwo
ipozostającawobrębiejednegosystemuprawnego,rozciągasię[...]pasemziemi
zamieszkałejpoczynającod38°ażdo52°czy53°[...]biegnącymwkierunkuukośnymod
letniegozachodusłońca–dojegozimowegowschodunaprzestrzeniprzeszłodwustu
milpolskich[...]
5
.
WedługSzymonaStarowolskiego:
KrólestwoPolskiewrazzprzyległymiprowincjamirozpościerasięwzdłużmiędzy38
a54stopniemodletniegozachodupozimowywschód,naprzestrzeniponaddwustu
czterdziestumilniemieckich,wszerznatomiast[...]namilmniejwięcejdwieście
6
.
Danetenieodpowiadająrzeczywistym.Obszarpaństwapolsko-
-litewskiegowpoł.XVIIw.zamykałsięmiędzy15°16,aok.36°44,dł.
geogr.wsch.imiędzyok.46°50,a59°5,szer.geogr.pn.Zzachoduna
wschódmiędzynajdalejwysuniętymipunktamigranicbyłoniewielepo-
nad200milniemieckich,zpołudniazaśnapółnoc(odZaporożapo
Inflanty)niespełna200milniemieckich,przeszło200milpolskich–czyli
ok.15tys.km.
2.2.Warunkinaturalne
PropagandoweopisyRzeczypospolitej–odXVIw.nazywanejcoraz
częściejSarmacją–przedstawiałyjąjakokrainęszczęśliwą(terrafelix)
5
MarcinKromer,Polska,czyliopołożeniu,ludności,obyczajachisprawachpublicznych
KrólestwaPolskiegoksięgidwie,tłum.S.Kazikowski,Olsztyn1977,s.17–18;1milapolska
liczyławówczasok.7,4km;długośćgeograficznąliczonoodpołudnika0°naWyspach
Kanaryjskich;,,letnizachód’’oznaczapołudniowyzachód,,,zimowywschód’’topółnocny
wschód.
6
SzymonStarowolski,PolskaalboopisaniepołożeniaKrólestwaPolskiego,tłum.
A.Piskadło,Kraków1976,s.60;milaniemieckaliczyłaok.7,43km.
34
