Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zaburzeniarozwojupsychoruchowego
EMU,Warszawa2007,27–46.24.UnderstandingOtherMinds:Perspectivesfromdevelopmental
socialneuroscience(red.Baron-CohenS.,LombardoM.,Tager-FlusbergH.),OUP,Oxford2013.
25.WerkerJ.F.,HenschT.K.,Criticalperiodsinspeechperception:newdirections,AnnuRevPsy-
chol,2015,66,173–196.26.WishartD.S.iwsp.,HMDB3.0–thehumanmetabolomedatabasein
2013,NucleicAcidsRes,2013,41,D801–807.
Opóźnienierozwojupsychoruchowego
KrystynaSzymańska
ElżbietaSzczepanik
OPÓŹNIENIEROZWOJU
PSYCHORUCHOWEGO
Opóźnienierozwojupsychoruchowegoozna-
czaznaczące(o2lubwięcejodchyleństan-
dardowych)opóźnienieosiąganiaumiejęt-
nościwjednymlubkilkuobszarachrozwoju.
Ocenyrozwojudokonujesięwzględemnormdlapopulacjidzieciwdanymwieku.Po-
nieważrozwójwzakresieposzczególnychfunkcjiróżnisięnierazdośćistotnie(np.dzieci
zaczynająchodzićmiędzy12.a18.mies.życia),wprowadzonodwaterminyułatwiają-
ceokreślanienormiodchyleń.Pierwszyznichtowiekśredni–wiek,wktórympołowa
standardowejpopulacjiosiągadanypoziomrozwoju.Drugitowiekgraniczny–wiek,
wktórymdaneumiejętnościpowinnyzostaćosiągnięte(tenwiekdefiniujesięjako
2odchyleniastandardoweodwiekuśredniego).Jeślirozwójdzieckajestbliższywiekowi
granicznemu,todzieckotakiewymagawzmożonejczujności.
Definicjeiopisy
Terminopóźnienierozwojupsychoruchowegowskazujenamożliwośćwyrównania
opóźnienia,coniewątpliwiewwielusytuacjachmamiejsce.Równocześniewodnie-
sieniudoocenianegodzieckaniewyklucza,żewpóźniejszymwiekubędzieonomiało
zaburzeniafunkcjiruchowych,poznawczychlubspołeczno-emocjonalnych.Natomiast
brakwnimodniesieniadodzieci,któreposzczególnefunkcjezdobywająwprawdzie
oczasie,alewzorzecjednejlubkilkufunkcjijestzaburzony.
Opóźnienierozwojupsychoruchowegonieodpowiadatakżerzeczywistościwprzypad-
kuzaburzeniadotyczącegowyłącznie1sferyrozwoju(np.prosteopóźnienierozwoju
mowy).Dzieciztymproblememzazwyczajrozwijająsięruchowowgranicachnormy.
Wtakiejsytuacjinależyprecyzyjnieokreślić,jakiejsferydotyczyopóźnienie.
Kolejnyprzydatnytermintocałościoweopóźnienie(neuro)rozwojowe(globaldevelop-
mentaldelay).Takiezaburzeniewymagabadaniapsychologicznegostwierdzającego
opóźnienieoconajmniej2odchyleniastandardowewconajmniej2sferachrozwojowych.
Licznewątpliwościcodoprecyzjiterminologiidotyczącejzaburzeńrozwojowychdo-
prowadziływ2008r.dopowstanianowegoterminu:wczesneupośledzenie(zabu-
28