Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Żydów.Dochwilizamknięciagettadomiastaprzybyłookoło
90tysięcyuchodźcówżydowskichzziemwcielonychdoTrzeciej
Rzeszy.Wstyczniu1941ludnośćgettaliczyłaokoło400tysięcy
mieszkańców,alatem1941–wokresienajwiększegozagęszczenia–
sięgałado460tysięcy[12].Władzęnadgettemsprawowaliżelaznąręką
Niemcy–panowieżyciaiśmierciŻydówWarszawy.Bezpośrednie
zarządzaniemasąstłoczonychzamuramiludziokupantoddałsamym
Żydom.Już21września1939wydanorozporządzenieoutworzeniu
Judenratów,czyliŻydowskichRadStarszych,mającychreprezentować
lokalnespołecznościwobecNiemców,aprzedewszystkimczuwaćnad
wykonywaniempoleceńhitlerowców.Judenratydostarczaływładzom
okupacyjnymsiłęrobocządopracyprzymusowej,płaciłynakładane
razporazkontrybucje,organizowałyżyciewspólnotżydowskich
wgettach,zobowiązanebyłydbaćowarunkibytowe,aprowizację,
opiekęspołeczną,przyjmowaćrzeszeprzesiedleńców.Stanęływobec
zadańniewykonalnych:defactoubezwłasnowolnione,miały
sprawowaćfunkcjesamorządowewsytuacjitotalnegodyktatu
niemieckiego.WostatecznymrachunkuRadyŻydowskiestałysię
jednymzinstrumentówZagładyprzeprowadzonejprzezNiemców.
4października1939wokupowanejWarszawieNiemcyzatwierdzili
AdamaCzerniakowanastanowiskuprzewodniczącegoJudenratu.
Strukturęwarszawskiegoorganu,niezmiernierozbudowaną,
skomplikowanąizmieniającąsięwczasie,tworzyłylicznewydziały,
komisje,referatyiagendy,obejmująceniemalwszystkieaspektyżycia
społecznego,ekonomicznego,religijnego.Narozkazwładz
niemieckichJudenratutworzyłŻydowskąSłużbęPorządkową
(SP),zwanąpowszechniepolicjążydowską.Doczasuzamknięciagetta
zwerbowanookołotysiącasiedmiusetfunkcjonariuszy.Pierwsi
policjanciżydowscypojawilisięnaulicach16listopada1940przy
dwudziestudwóchbramachprowadzącychdogetta,gdziepełnilistraż
razemzpolskimpolicjantem„granatowym”iniemieckimżandarmem.
Doobowiązkówpolicjiżydowskiejnależałogłówniepatrolowanie
granicgettaorazpilnowanieporządkunaulicach.Przychylny
początkowostosunekdoSPzmieniłsię,kiedywiosną1941roku
policjanciwzięliudziałwbrutalnychłapankachmieszkańcówgetta,
uchylającychsięodprzymusowychwyjazdówdoobozówpracy.
