Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14.2NAZEWNICTWOPOCHODNYCHBENZENU
649
ToKekulébyłpierwszym,któryzauważył,żetewszystkieówcześnieznanezwiązkiaro-
matycznezawierająsześciowęglowąjednostkęiżetasześciowęglowajednostkazostajeza-
chowanapodczaswiększościprzekształceńchemicznych,jakiprzyczęściowejdegradacji
(rozkładzie).Wkońcuokreślono,żetobenzenjestmacierzystącząsteczkątejnowejklasy
związków,aledopierorozwójmechanikikwantowejwlatachdwudziestychXXwieku
pozwoliłsensowniewyjaśnićichstrukturę.
14.2NAZEWNICTWOPOCHODNYCHBENZENU
dwasystemynazywaniamonopodstawionychpochodnychbenzenu.
Dlawieluprostychzwiązkachbenzenjestnazwąmacierzystą,apodstawnikjestpo
prostuwskazywanyprzedrostkiem.
Naprzykładmamy
F
Cl
Br
NO2
Fluorobenzen
Chlorobenzen
Bromobenzen
Nitrobenzen
Wprzypadkuinnychprostychipowszechnieznanychzwiązków,podstawnikipier-
ścieńbenzenowytraktowanełącznie,tworzącjednostkęstrukturalnąozwyczajowo
akceptowalnejnazwiemacierzystej.
Metylobenzenjestzwyklenazywanytoluenem;hydroksybenzenprawiezawszejestokre-
ślanyjakofenol,aaminobenzenprawiezawszeokreślanyjestjakoanilina.Teipodobne
przykładyprzedstawionoponiżej:
H
O
CH3
H
N
H
Toluen
Fenol
Anilina
CH3
O
Kwasbenzoesowy
O
OH
Kwasbenzenosulfonowy
SO3H
Acetofenon
O
Anizol
Gdywcząsteczcedwapodstawniki,toichwzględnąpozycjęwskazujesięprzed-
rostkamiorto-,meta-ipara-(skracanymidoo-,m-ip-)lubużywająclokantów
(wskaźnikówliczbowych).
Dladibromobenzenówmamy
Br
Br
Br
Br
1,2-Dibromobenzen
(o-dibromobenzen)
orto
Br
Br
1,4-Dibromobenzen
(p-dibromobenzen)
para
1,3-Dibromobenzen
(m-dibromobenzen)
meta