Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14.5TERMODYNAMICZNATRWAŁOŚĆBENZENU
653
H
H
C
C
H
C
H
C
C
C
H
H
lub
StrukturabenzenuwedługKekulégo
WkrótcejednakstrukturaKekulégostałasięproblematyczna.ZestrukturyKekulégo
wynikało,żeistniejąróżne1,2-dibromobenzeny,atakprzecieżniejest.Wjednymztych
hipotetycznychzwiązków(poniżej)atomywęglazprzyłączonymiatomamibromubyłyby
połączonewiązaniempojedynczym,awdrugimwiązaniempodwójnym.
Br
Br
i
Tedwa1,2-dibromobenzenynieistnieją
jakoizomery
Br
Br
•Znalezionotylkojeden1,2-dibromobenzen.
AbyrozwiązaćtęniezgodnośćKekulézaproponował,żetedwieodmianybenzenu
(ipochodnychbenzenu)sąwstanierównowagiiżeprzemianymiędzynimisątakszybkie,
żeniepozwalająnawyizolowanieodrębnychzwiązków.Zatemdwa1,2-dibromobenzeny
równieższybkoprzekształcająsięwzajemnie,cowyjaśniałoby,dlaczegochemicyniesą
wstaniewyizolowaćtychdwóchodmian:
Br
Br
Niematakiegostanurównowagimiędzy
izomeramipierścieniowymibenzenu
Br
Br
•Dziświemy,żetapropozycjajestrównieżnieprawidłowainieistniejetakistanrównowagi.
Niemniejjednak,zaproponowanaprzezKekulégostrukturabenzenubyławażnymkro-
kiemnaprzódizwielupraktycznychpowodówjestużywanadodzisiaj.Dziś,jednakże,
rozumiemyjąinaczej.
Skłonnośćbenzenudoreakcjisubstytucjizamiastdoreakcjiaddycjipozwoliłanasfor-
mułowaniekolejnejdefinicjiaromatyczności.Związekbyłokreślonyjakoaromatyczny,
jeżelidoświadczalnieulegareakcjomsubstytucji,zamiastreakcjomaddycji,mimożejest
wysocenienasycony.
Przed1900rokiemchemicyzakładali,żepierścieńzbudowanynaprzemienniezpojedyn-
czychipodwójnychwiązańtocechastrukturalna,którapowodujewłaściwościaromatyczne.
Jako,żebenzenipochodnebenzenu(tojestzwiązkizsześcioczłonowymipierścieniami)
byłyjedynymiznanymizwiązkamiaromatycznymi,chemicyposzukiwaliinnychprzykła-
dów.Cyklooktatetraenwydawałsiębyćdobrymkandydatem:
Cyklooktatetraen
W1911roku,RichardowiWillstätterowiudałosięzsyntezowaćcyklooktatetraen.Willstätter
zauważyłjednak,żenieprzypominaonwogólebenzenu.Cyklooktatetraenreagujezbromem
wreakcjiaddycji,przyłączałatwowodór,jestutlenianyprzezroztwórnadmanganianu
potasu,idlategonapewnoniejestaromatyczny.ChoćtewynikimusiałybyćdlaWillstättera
wielkimrozczarowaniem,byłyonebardzoważne,bodowodziły,żedlaaromatycznościnie
wystarczycyklicznyukładnaprzemianwiązańpodwójnychipojedynczych.Wrezultacie,
chemicymusielispojrzećgłębiej,byodkryćprzyczynęaromatycznościbenzenu.
14.5TERMODYNAMICZNATRWAŁOŚĆBENZENU
Jakwidzieliśmybenzenzachowujesięwniezwykłysposóbulegając,reakcjomsubstytucji,
podczasgdynapodstawiestrukturyKekulégomożnabysięspodziewaćreakcjiaddycji.
