Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
2.Chemiaogólna
2.1.Atomowateoriabudowymaterii
MateriaweWszechświecieskładasięzmasyienergiipowiązanychsłynnąrelacją
EinsteinaE±mc2,wktórejcoznaczaprędkośćświatławpróżni.Znaneformy
energiito:cieplna,mechaniczna,potencjalna,chemiczna,świetlna.Wreakcjach
chemicznychsumamasyienergiiukładuzamkniętegojeststałainiezależyod
zmianwnimzachodzących-jesttoprawozachowaniamaterii.Spalającświecę
umieszczonąwzamkniętymcylindrzepostawionymnaszalcewagi,stwierdzamy,
żecałkowitamasaukładunieulegazmianie,mimożeświecaulegaspaleniu,atlen
wcylindrzeprzemianiewditlenekwęgla.Podczaswybuchubombyatomowejza-
wierającej1kguranujestwyzwalanaenergia8,23|1013J,coodpowiadaprzemianie
0,915guranuwenergię.
MateriaweWszechświeciezorganizowanajestnapoziomiekosmicznym(1026m),
makroskopowym(1m),mikroskopowym(10-9m)isubmikroskopowym(10-35m).
Dlaopisuchemicznegoistotnymibędąpoziomy:makro-dostępnynaszymzmy-
słom,orazmikro(atomowy,cząsteczkowy)-niedostępnynaszymzmysłom.
Wszystkieobserwowalnemakroobiektymającemasęsązbudowanezatomów.
ZgodniezatomistycznąteoriąbudowymateriiDemokryta(Vw.p.n.e.)iDaltona
(1805r.),uogólnionąwlatachpóźniejszych:
•atomyzachowująswojąindywidualnośćwreakcjachchemicznych(nienależą
donichprzemianyjądrowe);
•wszystkieatomyjednejodmianyizotopowejpierwiastkasąjednakoweimają
takąsamąmasę-odatomówinnychpierwiastkówróżniąsiętylkomasą
iwłaściwościami;
•chemicznełączeniepierwiastkówpoleganałączeniusięichatomów.
2.1.1.Układokresowypierwiastkówchemicznych
Obecnieznamy118różnychrodzajówatomów(nieliczącizotopów),usystematyzowa-
nychwformieukładuokresowegopierwiastkówchemicznych3.Pierwiastektozbiór
atomówjednegorodzaju(włączającizotopy).Istniejezatem118różnychpierwiast-
kówchemicznych.Liczbatamożesięzwiększyć,sąprowadzonebowiembadania
wzakresiefizykiwysokichenergii(przyzastosowaniuakceleratorów),któremogą
doprowadzićdosyntezynowychpierwiastków.
Wukładzieokresowympierwiastkisąuporządkowanepoziomo-wokresach,
orazpionowo-wgrupach.Osiemgrupnumerowanych41-2i13-18reprezentuje
odpowiednio:litowce,berylowce,borowce,węglowce,azotowce,tlenowce,fluorowce
(halogenki),helowce(gazyszlachetne).Grupyod3do12reprezentująpierwiastki
przejściowe,adwadodatkowesegmentyzawierająlantanowceiaktynowce.Każdy
pierwiastekcharakteryzuje:liczbaatomowa,masaatomowa,stopnieutlenienia,
temp.topnienia(0C),temp.wrzenia(0C),elektroujemnośćwskaliPaulinga,promień
3Klasyfikacjępierwiastkównapodstawiepodobieństwawłaściwościchemicznychzapropo-
nowałDmitrijMendelejew(1834-1907)w1869r.
4ZgodniezzaleceniamiMiędzynarodowejUniiChemiiCzystejiStosowanej(IUPAC).
