Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.9.Substancjepowierzchniowoczynne
43
nietylkocząstkibrudu,lecztakżepęcherzykipowietrza(substancjihydrofobowej).
Tworząsię„bańki”powietrzne,makroskopowoobserwowanejakopiana.Micele
zuwięzionymbrudemipowietrzemsąunoszone(flotują)napowierzchnięwody,
anastępniesąmechanicznieusuwanezroztworu.
Flotacjajesttowynoszeniezawiesinzapomocąmicelipowietrznychnapowierzch-
nięroztworu.FlotacjaorazSPCsąstosowanedooddzielaniaminerałówużytkowych
(siarki,rudmetali)odzłożapłonnego.Domieszanejwodnejzawiesinyzmielonej
rudyzdodatkiemSPCjestwdmuchiwanepowietrze,któreprzyczepiasiędohydro-
fobowychcząstekminerałówiwynosijenapowierzchnię.Znanajestrównieżflo-
tacjajonowa,stosowanadooczyszczaniaściekówiwódodpadowychzawierających
dużeilościkoloidów.Pianajestutworzonaprzezmicelejednowarstwowe.Znanesą
równieżmiceledwuwarstwowe-przykłademsą„bańki”mydlaneunoszącesię
wpowietrzu.Wewnątrzuwięzionesącząsteczkihydrofobowepowietrza,którerów-
nieżznajdujesięnazewnątrzmiceli.CząsteczkiSPCorientująsięczęściąhydrofobo-
wąnazewnątrzidowewnątrzwkierunkupowietrza,natomiastczęścihydrofilowe
łącząsię,tworzącmicelędwuwarstwową(rys.2.23).
Rys.2.23.Hydrofobowamiceladwuwarstwowa
DoszczególnieaktywnychSPCnależądetergenty,opisanewrozdz.5.Deter-
gentyodznaczająsięnietylkowiększąefektywnościączyszczącąniżmydła,lecz
takżemogąbyćstosowanebezpośredniowwodzietwardej,wktórejmydłatracą
skuteczność(tworząosadnierozpuszczalnegomydławapniowegoimagnezowego).
Stosowaniedetergentówstwarzapoważnyproblemekologiczny-syntetycznedeter-
gentynierozkładająsiępodwpływemświatłaibakterii,niszczącżyciebiologiczne
wwodzieotwartej,doktórejsąwprowadzaneściekioczyszczonetylkomechanicznie.
NaprzykładpopularnydetergentdodecylobenzenosulfoniansoduCH
3(CH
2)
11C
6H
4SO
3Na
pozostajewwodziewstanieniezmienionymprzezokresdwóchtygodni.
2.9.3.Krytycznestężeniemicelarne
WroztworachoniskimstężeniuSPCzwiązkitewystępująjakomonomery,które
grupująsięnagranicyfazroztwór-powietrze(rys.2.20).Całkowitewypełnienie
powierzchnifazypowodujewzroststężeniaSPCwcałejobjętościroztworuipo-
wstawaniemiceli.Wchemiikoloidalnejipowierzchniowejkrytycznestężeniemiceli
(CMCCriticalMicelleConcentration)definiujesięjakominimalnestężenieSPC,
powyżejktóregotworząsięnajprostszemicelejednowarstwowe(monolamelarne).
