Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
okolicciała.Woponietwardejtworząonerodzajnie-
kurczliwychinierozciągliwychkanałów.
201030
Unerwienieczuciowegłowy
Obszaryskórypołożonedoprzoduodliniiprze-
chodzącejodszczytugłowyprzezprzewódsłuchowy
zewnętrzny(naprzedniejjegościanie)dookolicy
podbródkowejunerwioneprzezgałązkiczuciowe
nerwutrójdzielnego(n.V).Nerwtenzawierarów-
nieżwłóknaczuciowedlazębówibłonyśluzowejja-
myustnej.Obszaryskóryleżącekutyłowiodwyżej
wymienionejliniiunerwioneczuciowoprzezner-
wyszyjneC1–C3.
Czuciowegałązkinerwutrójdzielnegounerwiają
pozatymoponętwardąprzedniegoiśrodkowegodo-
łuczaszki,górnąpowierzchnięnamiotu,zatokiżylne
nadnamiotoweoraztętniceszyjnezewnętrzne.Opona
twardatylnegodołuczaszki,dolnejpowierzchnina-
miotuorazzatokiżylnejtejokolicyunerwione
przezgałązkinerwujęzykowo-gardłowego(n.IX),
błędnego(n.X)oraztrzechnerwówszyjnychC1–C3.
NerwIXunerwiawłóknamiczuciowymitakżetylną
1/
3częśćjęzyka,podniebieniemiękkie,błonębęben-
kową,trąbkęsłuchowąibłonęśluzowągardła.Czu-
ciowezakończenianerwubłędnegounerwiająnie-
wielkiobszaruchazewnętrznego,dolnączęśćgardła
ikrtani.
Nerwpośredni(Wrisberga),przebiegającynapew-
nymodcinkurazemznerwemtwarzowym,unerwia
czuciowo(włóknasmakowe)przednie2/
3języka.
201040
Wrażliwośćposzczególnychstruktur
zewnątrz-iwewnątrzczaszkowychnaból
Skóracałejgłowy,czepiecścięgnistyoraz
wmniejszymstopniuokostna,powięzieimięśnie
skroniowewrażliwenaróżnebodźcebólotwórcze
(mechaniczne,chemiczne,elektryczne).Bólbywa
odczuwanywmiejscuzadziałaniabodźca.Kości
czaszki,zarównoblaszkazewnętrzna,jakwewnętrz-
naorazśródkoście,nienatomiastwrażliwena
bodźcebólotwórcze.
Naczyniatętniczegłowyizewnątrzczaszkowe,
szczególniegłównepnienaczyniowe,bardzo
wrażliwenapociąganie,rozciąganie,zaciskanielub
miażdżenie.Bólbywaodczuwanywmiejscuzadzia-
łaniabodźca.Spośródtętnicnaróżnebodźceszcze-
gólniewrażliwajesttętnicaskroniowa.
Spośródstrukturwewnątrzczaszkowych,wrażli-
wychnabodźcebólowe,wymienićnależyoponę
twardąpodstawyczaszki,głównenaczyniatętnicze
oponytwardejitkankimózgowejorazzatokiżylne.
Oponatwardapokrywającawypukłąpowierzchnię
mózgujestniewrażliwanaból;jedynieokolicebez-
pośredniosąsiadującezzatokamiżylnymilubgłów-
12
nymitętnicamibolesneprzyrozciąganiu,pociąga-
niulubmiażdżeniu.Samatkankamózgowa,opony
miękkie,ścianywyścielającekomorymózgoweoraz
splotynaczyniówkoweniewrażliwenabodźcebó-
lotwórcze.
Drażnieniewrażliwychnabólstrukturwewnątrz-
czaszkowychpołożonychnagórnejpowierzchnina-
miotulubnadnimwywołujebólwróżnychczęściach
głowypołożonychdoprzoduodliniiprzebiegającej
odszczytugłowywdół,przezprzewódsłuchowyze-
wnętrzny,dookolicypodbródkowej.Bóltenjest
przewodzonywłóknamiczuciowyminerwutrójdziel-
nego.Drażnieniedolnejpowierzchninamiotulub
strukturzlokalizowanychpodnimwywołujeból
wróżnychokolicachgłowypołożonychdotyłuod
wyżejwymienionejlinii.Bodźcewywołująceból
przewodzoneprzytymwłóknamiczuciowyminer-
wuIX,XiC1–3.
201050
Patomechanizmbólówgłowy
Zaobjawem,którymbóległowy,kryćsięmogą
różnestanychorobowe,zarównonaturyorganicznej,
jakiczynnościowej.Bóletemogąbyćwywołanepo-
drażnieniemreceptorówbólowych,umiejscowionych
woponietwardej,wdużychnaczyniachtętniczych
lubżylnychczaszkialboteżwnerwachczaszko-
wych.
WedługWolffabóległowypochodzeniawewnątrz-
czaszkowegomogąbyćwynikiem:
a)pociąganiażyłzakrętówmózgowych,wpadają-
cychdozatokżylnychlubprzemieszczeniagłównych
zatokżylnych;
b)pociąganiatętnicoponowychśrodkowych;
c)pociąganiagłównychpnitętniczychlubichga-
łązeknapodstawieczaszki;
d)rozciąganialubrozszerzaniatętnicwewnątrz-
czaszkowych;
e)uciskuprzezprocesyrozrostowe(nowotwory)
lubbliznynerwówczaszkowychczyszyjnychzawie-
rającychwłóknaczuciowe,przewodzącepobudzenie
wywołanebodźcamibólotwórczymi.
Etiologiabólówgłowysprowadzasięwięcdopię-
ciuczynników,tj.:1)stanówzapalnychstruktur
mózgowychwrażliwychnaból,2)rozkurczanialub
skurczunaczyńmózgowych,3)uciskulubpociąga-
niabólotwórczychstruktur,4)zmianwsamychner-
wachlubwszlakachnerwowych(neuralgia,neuritis)
oraz5)podrażnieniabólotwórczychokolicpoza-
czaszkowych.
Wpowstawaniubólówzewnątrzczaszkowychbar-
dzoważnąrolęodgrywawzmożonenapięciemięśni
czaszki,szczególniepotylicyikarku.Uludziwyko-
nującychpracęzwiązanązciągłymnapięciememo-
cjonalnymorazuosobnikówagresywnychilękli-
wychwykazanowbadaniuelektromiograficznym
stanprzedłużonegoskurczumięśniczaszkiikarku.