Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ropniemózgu(nadtwardówkowe,
podtwardówkowe,śródmózgowe)
Powstająwnastępstwieprzeniesieniasięstanuza-
palnegoztkanekokołomózgowych(zapalenieucha
środkowego,zatokprzynosowych,wyrostkasutko-
watego,zapaleniakościlubskóryczaszki,otwarte,
zakażoneurazyczaszki)natkankęmózgowąlubteż
drogąkrwiwnastępstwiezatorówbakteryjnych
wmózgu(wprzebieguropnipłuciopłucnej,ropni
skóry,kościpozaczaszkowychitd.).Wystąpienieob-
jawówoponowychisilnychbólówgłowywprzebie-
gubakteryjnychchoróbtkanekokołoczaszkowych
lubnarządówzdalapołożonychodgłowypowinno
zawszebudzićpodejrzenieobecnościropniamózgu.
Poostrymokresietworzeniasięropnianastępujefaza
objawówwzrostuciśnieniaśródczaszkowegooraz
objawówogniskowych,zależnychkażdorazowood
wielkościipołożeniaropnia.Chorystajesięsenny
iapatyczny,zaśbadaniemprzedmiotowymstwierdza
sięczęstowyraźnąbradykardię.Wkońcuchorytraci
przytomnośćiumiera,jeśliniewykonanonaczasza-
bieguoperacyjnego.
Rozpoznanieniesprawianajczęściejtrudności,je-
śliuwzględnisięmożliwośćzwiązkuprzyczynowego
pomiędzyobjawamimózgowymiainfekcjąstwier-
dzonąwjakimkolwiekmiejscupozaczaszką.Bada-
niepłynumózgowo-rdzeniowegowostrejfazietwo-
rzeniasięropniawykazujeczęstoznacznąpleocyto-
zę.
Zapomocąarteriografiimózgowejlubtomografii
komputerowejmożnadokładnieustalićpołożenie
ropnia.
Bóległowypochodzeniazapalnego
Zapalenienaczyńkrwionośnychmózgujestprzy-
czynązwiększonejichprzepuszczalności(znastęp-
czymobrzękiemmózgu),zwiększonegowydzielania
płynumózgowo-rdzeniowegoorazuwalnianiasięki-
niniprostaglandyn(główniePGE),obniżających
prógbólowynaczyń.Wdodatkugorączkatowarzy-
szącastanomzapalnymmózguiopon,zmniejszając
napięciemięśnigładkichnaczyńmózgowych,powo-
dujeichrozciąganie.Wrezultaciebólgłowypocho-
dzeniazapalnegospowodowanyjestnadmiernym
rozciąganiemnaczyń,obniżeniemprogubólowego
naczyńorazprzemieszczeniemstrukturśródczaszko-
wych
(zawierających
receptory
bólowe)
przez
obrzękniętątkankęmózgową.
Bóległowynależądotypowychobjawówzapale-
niamózguioponmózgowych.onerozlane,czasa-
mipulsujące,nasilająsięprzyruchachgłowy,wstrzą-
sachlubzwiększeniuciśnieniażylnego(kichnięcie,
parcienastolec).
Opróczbólówgłowystwierdzasięobjawyopono-
we,objawyogniskowe(porażenienerwówczaszko-
wych,porażeniapołowiczelubselektywneitd.),rza-
dziejwystępująrównieżobjawywzmożonegociśnie-
niaśródczaszkowego.Gorączka,czasamibardzo
wysoka,zmianywliczbowymiodsetkowymskładzie
leukocytóworazróżnestopniezaburzeńświadomości
należądoobrazuzarównozapaleniamózgu,jak
ioponmózgowych.
Zasadniczeznaczenieprzyustalaniuwłaściwego
rozpoznaniamabadaniepłynumózgowo-rdzenio-
wego.Dokładneomówieniezmianilościowychija-
kościowychpleocytozy,zmianstężeniabiałkaoraz
glukozywposzczególnychrodzajachstanówzapal-
nychoponimózguwychodzipozaramyniniejszego
rozdziału.Przyropniachnadtwardówkowychpłyn
mózgowo-rdzeniowymożebyćprawidłowy.
Dokładneustalenieprzyczynyistniejącegostanu
zapalnegomózguluboponmózgowychwymaga
przeprowadzeniawielubadańbakteriologicznych,
wirusologicznych,mikologicznych,parazytologicz-
nychiimmunologicznych.
Bóległowyuwarunkowanezmianąciśnieniapłynu
mózgowo-rdzeniowego
Podciśnieniepłynumózgowo-rdzeniowegowystę-
pujenajczęściejponakłuciulędźwiowym,wykona-
nymwcelachdiagnostycznych,podczasmielografii
lubznieczulenialędźwiowego.Uważasię,żepo-
punkcyjnebóległowynastępstwempodciśnienia
płynumózgowo-rdzeniowego,powstałegonietyle
wwynikusamegonakłucia,ileutratypłynumózgo-
wo-rdzeniowegoprzezotwórwoponietwardejdo
przestrzeninadoponowych.Zatakąkoncepcjąprze-
mawiarównieżfakt,żepodobnychbólówgłowynie
obserwujesięprzynakłuciuzbiornikawielkiego
mózgu(cisternamagna)orazżepostawapionowa,
zwiększającaciśnieniepłynumózgowo-rdzeniowego
itymsamymobjętośćwyciekuprzezotwórpopunk-
cyjny,zwiększanasileniebólówpopunkcyjnych.
Bóległowywzmagająsięrównieżprzyobustron-
nymuciskużyłszyjnych.Spadekciśnieniapłynupo-
ciągazasobąpodciśnieniewnpuszce”mózgowej,
wwynikuczegodochodzidorozciągnięciawrażli-
wychnaczyńmózgowych.Zpowyższegowynika,że
ponakłuciulędźwiowymnależyzalecaćchorym
przebywaniewłóżkuprzezok.24horazżenakłucie
tonależywykonaćmożliwiecienkąigłą,byotwór
popunkcyjnywoponietwardejmógłszybkozaro-
snąć.
Opróczpodciśnieniapopunkcyjnegoistniejesamo-
istnelubpourazowepodciśnieniepłynumózgowo-
-rdzeniowego.Występujeononierzadkouchorych
zkrwiakiempodtwardówkowym.Wwymienionych
stanachchorobowychbóległowyumiejscowione
przeważniewokolicypotylicyikarku.Występują
onenajczęściejukobiet,szczególniewiosną,itrwają
tygodniami.Nasilająsięwpozycjistojącej.Mogąim
towarzyszyćnudności,zawrotygłowyorazobjawy
sztywnościkarku.Badaniempłynumózgowo-rdze-
niowegostwierdzasięobniżeniejegociśnieniaponi-
żej0,58kPa(60mmH2O),aczasemwzrostzawarto-
ścibiałkaipleocytozy.
Nadciśnieniepłynumózgowo-rdzeniowegomoże
byćrównieżprzyczynąbólówgłowy.Występująone
wówczas,kiedykrążenietegopłynujestzaburzone,
29