Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzeciągrupętworząbóległowyuwarunkowane
czynnikamiegzogennymi.Mająonecharakterpod-
ostryirozlanyorazutrzymująsięprzezwielegodzin.
Mogąonebyćspowodowaneczynnikamipokarmo-
wymi(np.spożyciemniektórychrodzajówserów,lo-
dówitd.),lekami(fenacetyna,paracetamol,doustne
środkiantykoncepcyjne,inhibitoryaminooksydazy,
przedawkowaniewitaminyAlubDitd.),jadamieg-
zogennymi(tlenekwęgla,nikotyna,rozpuszczalniki
organiczne,insektycydy,herbicydyitd.),nagłymod-
stawieniemniektórychużywek(kofeina),nadużywa-
niemalkoholulubzadziałaniemczynnikówfizycz-
nych(ultradźwięki,udarsłoneczny,nadmiernyhałas).
Przyustaleniuprzyczynytegorodzajubólówbardzo
dużeznaczeniemajądokładniezebranewywiady.
Czwartągrupęstanowiąrozlaneiciągleutrzymu-
jącesiębóległowy.onenajczęściejspowodowane
stanemzapalnymtętnicyskroniowejlubtętnicmóz-
gowych,przewlekłymzażywaniemlekówprzeciw-
bólowych(fenacetyna,paracetamol),urazemczaszki
lubprzewlekłymzatruciemołowiem.Występowanie
bólówgłowypourazieczaszkiprzezokresdłuższy
niż6miesięcysugerujepsychogennyichcharakter.
Wkońcurozlaneiciągleutrzymującesiębóległowy
mogąbyćobjawemdepresjilubprzewlekłejchoroby
internistycznej(przewlekłamocznica,nadciśnienie
tętnicze,chorobypłucprzebiegającezhiperkapnią,
niedokrwistośćlubnadkrwistość,przewlekłestany
gorączkowe,przewlekłezaburzeniaelektrolitowenp.
hiponatremiaihiperkalcemia).
Piątągrupętworząbóleumiejscowionewokolicy
potylicy.Mogąonebyćspowodowaneurazamikrę-
gosłupaszyjnego,zmianamizwyrodnieniowymi,za-
palnymilubnowotworowymikręgówszyjnychlub
objawemmigrenypodstawnej.
Dogrupyszóstejzaliczamysilnenawrotoweina-
padowebóletwarzy.onenajczęściejspowodowa-
neneuralgiąnerwówczaszkowych,wtymgłównie
nerwutrójdzielnego,orazbólamihistaminowymigło-
wy.Nerwobólenerwówczaszkowychinnychniż
nerwVnależądowielkichrzadkości.Badaniem
przedmiotowymchorychniestwierdzasięzwykle
żadnychzmianorganicznych,zaśwynikibadańpra-
cownianychnieodbiegająodwartościprawidłowych.
Dlaustaleniaprzyczynybólówistotneznaczeniema-
ją:charaktersamychbólóworazwyzwalającychje
czynników,umiejscowieniebólóworazwystępowa-
nieobjawówtowarzyszących(główniewegetatyw-
nych).
Wkońcuostatniągrupętworządługoutrzymujące
siębóletwarzy.Mogąonebyćspowodowaneobja-
wowymnerwobólemnerwuV(pourazach,stanach
zapalnychlubnowotworachtwarzoczaszkilubpod-
stawyczaszki),karotydynią,chorobaminarządu
wzroku(jaskra,zapaleniespojówek,wadyrefrakcji),
zmianamichorobowyminarządusłuchu,jamynoso-
wejlubgardłowej(zapaleniezatokprzynosowych,
zapalenieuchaśrodkowegoitd.),chorobamizębów
(zapaleniemiazgizębowejlubozębnejitd.),zgryzu
lubstawużuchwowego(objawCostena),wirusowym
40
zapaleniemnerwówczaszkowych(wiruspółpaśca)
lubdepresją.Ustalenieprzyczynybólówwymaga
przeprowadzeniabadanianeurologicznego,psychia-
trycznego,okulistycznego,laryngologicznegooraz
stomatologicznego,jakrównieżbadańradiologicz-
nychtwarzoczaszki.
2010110
Diagnostykaróżnicowabólówszyi
Bóleszyimogąbyćspowodowanezmianamicho-
robowymiwszystkichstrukturtejokolicyciała,tj.
kręgówszyjnych,mięśni,naczyńkrwionośnych(za-
równotętniczych,jakiżylnych),gruczołutarczowe-
go,gruczołówprzytarczycznych,nerwówiwęzłów
chłonnych.Czasamibóleszyiwystępująrównież
uniektórychchorychzniewydolnościąnaczyńwień-
cowychlubzzawałemmięśniasercowego,znowo-
tworemśródpiersialubgórnegopłatapłuca(zespół
Pancoasta)orazzezmianamichorobowymiwobrę-
bienarządówjamyustnejlubnarządusłuchu.Naj-
częściejjednakbóleszyispowodowanestanami
zapalnymigardła.
Dlaustaleniaprzyczynybólówszyiistotneznacze-
niemająwywiadyorazwynikbadaniaprzedmioto-
wego.Uwiększościchorychdokładneoglądaniegar-
dłainarządówjamyustnejorazobmacywanieszyi
wystarczadoumiejscowieniaczynnikapowodujące-
godolegliwości.Dopierojeśliwywiadyibadaniefi-
zykalnechoregoniepozwoląnaustalenierozpozna-
nia,należywykonaćbadanieradiologicznekręgosłu-
paszyjnegoipłuc,badaniemorfologicznekrwi(wraz
zrozmazem),lubteżinnebadaniamającenacelupo-
twierdzenielubwykluczeniesugerowanejprzyczyny
bólów.
Wróżnicowaniunależywpierwszejkolejności
wykluczyćbóleszyipochodzeniagardłowegooraz
sercowego,adopierownastępnejkolejnościkost-
no-stawowego,mięśniowego,naczyniowego,nerwo-
wegolubinnego(nowotworygruczołutarczowego
lubgruczołówprzytarczycznych,zmianyzapalne
gruczołutarczowegolubwęzłówchłonnych,zmiany
chorobowenarządówsąsiadującychzszyją).
201011010
Bóleszyispowodowanezmianami
chorobowymijamygardłowej
Spośródzmianchorobowychgardła,będących
przyczynąbólówszyiitrudnościwpołykaniu,
wpierwszejkolejnościwymienićnależyzmianyza-
palnemigdałkówpodniebiennychibłonyśluzowej
gardła,rzadziejnatomiastwystępująnowotwory.
Najczęściejprzyczynązapaleniamigdałkówpod-
niebiennychjestzakażeniepaciorkowcami(angina
tonsillaris),rzadkopaciorkowcamipłonicylubma-
czugowcamibłonicy,krętkowica(anginaPlaut-Vin-
centi),zakażeniewirusemmononukleozy.